تفاوت سه فرقه مسیحیت | کتابخانه مجازی الفبا

به طور كلي مسيحيت به سه فرقة بزرگ: كاتوليك، ارتودوكس و پروتستان تقسيم شده اند كه فرقه هاي كوچك و زيادي نيز از آن ها منشعب شده است. مهم ترين فرقة موجود مسيحي، كاتوليك است كه در لغت يوناني به معناي "عمومي" است و كليساي كاتوليك به اين معنا شامل كلية شعب دين مسيح مي‌‌ باشد و تحت رياست عالية پاپ قرار دارد. اساس كليساي كاتوليك عبارت است از : عموميّت ، قدمت، ألفت و اتّحاد. كاتوليك ها جملة فوق را هميشه به خود نسبت مي‌ دهند. مراسم مذهبي كاتوليك ها ، شامل خطبه و ادعيه و نماز به زبان لاتين و گاه به زبان بومي است. تعداد فرايض مذهبي كاتوليك ها هفت تا است كه از سال 1160 ميلادي تا كنون رعايت مي‌ شود:1ـ تعميد و نام گذاري كودكاني كه پدر و مادر آن ها مسيحي اند كه پس از تعميد، كشيش از خداوند حمايت كودك را مي‌ خواهد و براي او نامي انتخاب مي‌ كند.

2ـ تأييد ميثاق، يعني كساني كه در كودكي تعميد يافته اند، چون به سنّ بلوغ برسند، نزد كشيش مي‌ روند و به ايمان قلبي خود اعتراف مي‌ نمايند.3ـ مراسم عشاي رباني كه مهم ترين مسئله است و تقديس نان و شرابي است كه به عقيدة خودشان حضرت عيسي (ع) در شب آخر حيات خود تناول كرد.4ـ توبه و اقرار به گناهان كه مسيحيان كاتوليك طي تشريفاتي به گناهان خود اعتراف نموده و توبه مي‌كنند، ولي اين رسم نزد پروتستان ها معمول نيست.5ـ ازدواج، مراسم ازدواج مرد و زن مسيحي بايد طبق تشريفات در كليسا و با حضور كشيش انجام گيرد. 6ـ سازمان روحاني كليسا ، از مقام پاپ گرفته تا پايين ترين مرتبه روحاني، بايد مورد احترام وقبول يك مسيحي كاتوليك باشد.7ـ مسح محتضر يا بيماران در حال مرگ. يك كاتوليك بايد بيمار در حال جان دادن را با روغن زيتون مقدّس ، روغن مالي كند و كشيش بر او دعايي مخصوص مي‌ خواند.

خلاصه اين كه مهم ترين و بزرگ ترين ، به لحاظ كميّت و نه كيفيّت ، مذهب مسيحي، مذهب كاتوليك است كه پاپ پيشواي آن است. اما مذهب ارتودوكس كه در لغت به معناي سنّتي است ، توسط لوتر مارتين (1483 ـ 1546) مصلح ديني آلماني و پس از تجزية امپراتوري روم به روم شرقي و غربي و وجود دو پايتخت رُم و قسطنطنيّه، به وجود آمد و كليساي شرق به به ارتدوكس نام گرفت. قيام لوتر بر ضدّ كليساي كاتوليك و استبداد روحاني بر سر مسئلة آمرزش گناهان از طرف كشيشان و پاپ بود؛ يعني رؤساي روحاني به دلخواه اشخاص را از كليسا اخراج وي ا به اصطلاح تكفير مي‌‌ كردند و بعد براي آمرزش گناهان و ورود مجدّد به كليسا اين اشخاص ممكن بود گناهان خود را با پول بخرند، حتي پاپ دامنة آمرزش را به ارواحي كه در برزخ بودند، توسعه داد.

لوتر خود اغلب بر ضدّ اين اعمال موعظه كرده بود اما آنچه او را به قيام بر ضدّ اين اوضاع بر انگيخت، اقدام به فروش رسمي آمرزشنامه توسط كليسا بود. لوتر 95 مسئله به منظور استخراج حقيقت طرح ريخت و در 31 اكتبر 1517 آن ها را بر در يكي از كليساهاي كاتوليك شهر ويتنبرگ نصب كرد. مذهب لوتري شعبه اي از مذهب پروتستان است و كليساهاي لوتري أغلب خود را انجيلي مي‌ خوانند و متمايز از ساير كليساهاي اصلاح شده مي‌ شمارند.

اين مذهب بر دو اصل متكي است: يكي اين كه يگانه سند و مدرك معتبر كتاب مقدّس انجيل است و ديگر ي برائت و آمرزش به وسيلة ايمان.[9]پيروزان كليساي ارتودوكس عقايد: برزخ، مفهوم بي آلايش، برائت از گمراهي و عدم امكان اشتباه پاپ و كشيش كاتوليك ها را قبول ندارند. كشيشان اين فرقه بر خلاف كاتوليك ها ازدواج مي‌ كنند، مراسم عبادي را به زبان منطقه اي و كشور كه در آن زندگي مي‌ كنند، انجام مي‌ دهند و تقديس و وحدت مؤمنان با دو قطعه نان معمولي و شراب اجرا مي‌ گردد. گويا اين نخستين تجزيه در دين حضرت عيسي(ع) به حساب مي‌ آيد. مباني كلام مذهب ارتودوكس محصول ذوق كلامي يونان است، چرا كه علما و متكلمان اين مذهب، يوناني بودند. پيروان اين فرقه مي‌ كوشند مراسم و شعائر خود را مانند مسيحيان اوليه انجام دهند. آنان سنّت گرا هستند و مي‌ كوشند عقايد سنّتي و قديمي خود را بدون تغيير و اضافاتي، حفظ نمايند. آنان پاپ رئيس كاتوليك ها را معصوم و عاري از اشتباه نمي دانند. فرائض ديني آن ها از سال 1274 ميلادي در هفت مورد خلاصه شده است:

1- تعميد.

2- اداي شهادت.

3- مسح روغن مقدس.

4- تناول نان و شراب تقديس شده.

5- توبه.

6- مسح بيماران در حال مرگ.

7- ازدواج.[10]

1[9] دايرهْْ المعارف فارسي، ج 2، ص 2514 ـ 2516، مادة لوترمارتين.

1[10] عبدالله مبلغني آباداني، تاريخ اديان و مذاهب جهان، ج 2، ص 784 ـ 822؛ دايرهْْ المعارف فارسي، ج 2، ص 2514 ـ 2516؛ مادة لوتر مارتين.

مذاهب كوچك و زيادي وجود دارد كه ما در كتاب ها به بيش از پنجاه فرقه را مطالعه كرديم. براي اطلاع بيشتر مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ تواني از كتاب هاي " تاريخ اديان و مذاهب جهان" تأليف عبدالله مبلغي آباداني، و "دايرهْْ المعارف فارسي " ، جلد دوم از صفحة 2514 بحت لوتر مارتين،و نيز "تاريخ اديان" دكتر ترابي و "خلاصهْْ الأديان" نوشته مشكور، نيز "تاريخ جامع اديان" تأليف جان . بي . ناس ، به ترجمة علي أصغر حكمت استفاده نماييد. در آخر نظر قرآن مجيد را در خصوص دين واقعي الهي عرض مي‌‌‌‌‌‌‌‌ كنيم: " و من يبتغ غير الإسلام ديناً فلن يقبل منه و هو في الآخرهْْ من الخاسرين؛[11] و هر كسي كه ديني غير از اسلام برگزيند، هرگز از او پذيرفته نمي شود و او در آخرت از زيانكاران است".

1[11] آل عمران (3) آيه 85.

پرسمان دانشجویی