خلاصه نامه:مدتي است گمان مي كنم قادر به انجام مسئوليت هاي الهي نيستم ـ براي رضايت خدا مجبورم با اطرافيان درگير شوم وقتي زندگي بزرگان و مجاهدان را با خود مقايسه مي كنم، بيشتر سرخورده مي شوم ... از خدا خواسته­ ام مرا از دنيا ببرد چون فكر مي كنم زندگيم مرتع شيطان شده است. مشكل من در عمل به دستورات ديني است و به همين دليل مي دانم عذاب دردناكي منتظرم است. | کتابخانه مجازی الفبا

خلاصه نامه:مدتي است گمان مي كنم قادر به انجام مسئوليت هاي الهي نيستم ـ براي رضايت خدا مجبورم با اطرافيان درگير شوم وقتي زندگي بزرگان و مجاهدان را با خود مقايسه مي كنم، بيشتر سرخورده مي شوم ... از خدا خواسته­ ام مرا از دنيا ببرد چون فكر مي كنم زندگيم مرتع شيطان شده است. مشكل من در عمل به دستورات ديني است و به همين دليل مي دانم عذاب دردناكي منتظرم است.

مقدمه
توجه به دستورات خدا، اهتمام به امور ديني اطرافيان، نگراني از انجام تكليف الهي و سلطة شيطان، همه اين ها بيان مي دارند كه شما در درون مسلح به سرماية امن ايمان و باور هستيد، اين باورهاست كه مي تواند به زندگي و رفتار شما جهت دهد؛ اما به شرط اينكه از مسير در راه حق مايوس نشويم و هر لحظه از خداوند در اين مسير كمك بخواهيم و متوسل به اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ شويم و سعي كنيم خودمان با مطالعه و مشورت با علماء رباني مسير صحيح را بشناسيم حال به نكات ذيل توجه نمائيد:
الف: درگيري با اطرافيان
سيره اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ چنين نبوده است كه سريع براي مسائل ديني با ديگران برخورد كنند؛ بلکه بيشتر اقداماتشان بر اساس محبت و مهر بود. مطمئن باشيد، با زبان زور و تحكّم كمتر موفق خواهيد شد بهتر است روش‌هايي برگزينيد كه كارسازتر باشد. برخي از اين روش‌ها بدين قرار است:
1. شيوه صحيح انتقاد[1]
براي اينكه از انتقاد خود پاسخ مثبت بگيريد توجه به يك سري نكات مهم است الف: در مقابل ديگران به كسي انتقاد نكنيد. ب: انتقاد و تذكر به صورت غير مستقيم انجام گيرد سعي كنيد از بكاربردن كلمات دستوري و آمرانه پرهيز نمائيد. ج: در يك گفتگو يك تذكر و انتقاد كافي است؛ چون اگر انتقاد ها فراوان شود، فرد مقابل احساس مي كند شما به شخصيت او حمله ور شده ايد و مسلماً در مقابل شما عكس العمل و لجاجت به خرج مي دهد ه: گاهي، نامه اثر بيشتري مي بخشد مخصوصا اگر محترمانه باشد و فرد احساس كند از روي دلسوزي با او سخن مي گوئي نه از روي غرور و زور.[2]
2. امر به معروف صحيح
امر به معروف نبايد با زورگويي آميخته شود. اگر ما دلسوزانه با افراد سخن بگوييم اغلب سخن ما را مي پذيرند و مهم اين است كه از طريق صحيح وارد شويم.
3. تكريم شخصيت
افراد براي خود شخصيتي قائل اند؛ بنابراين در گفتگو بايد طوري سخن بگوييم كه فرد احساس امنيت كند براي نمونه ابتدا از صفات مثبت فرد سخن بگوييم و ويژگي هاي مثبت شخصيت او را متذكر شويم و با تقويت صفات مثبت او روي ضعفش را بپوشانيم که روز به روز در جهت رشد سير كند.
تذكر: گاهي انسان هايي يافت مي شوند كه با قلدري و زورگوئي مي خواهند حرف خود را پيش ببرند و مانع ديگران در دينداري و زندگي شوند كه لازم است با آنها از طريق قانون برخورد شود.
ب: عمر طولاني بخواهيد
ائمه ـ عليهم السّلام ـ به بدن و روح خود ـ هر دو ـ اهتمام مي ورزيدند. دستورات دين به ما مي گويد كه انسان نبايد در رشد يكي زياده روي كند بلکه اعتدال را نگه دارد (همين طور درباره دنيا و آخرت)؛ به همين دليل در دعاهاي ائمه ـ عليهم السّلام ـ مي بينيم كه آنها براي رفع بلا و بيماري دعا مي كنند و از خداوند براي اطاعت و بندگي بيشتر دعا مي كنند. امام سجاد ـ عليه السّلام ـ مي فرمايند: «عمِّرني في طاعتك»؛ خدايا! براي طاعت خودت به من عمر طولاني عطا كن.
ج: كلاس امتحان
دنيا مانند كلاسي است كه در آن امتحانات مختلفي گرفته مي شود‌ (اطاعت، ترك معصيت، رفع نيازهاي مردم، مبارزه با نفس، امر به معروف و نهي از منكر، ايفاء حقوق برادران ديني و... )؛ هركس كه در اين دنيا خوب كار كند و در اين امتحانات موفق شود با نمرة قبولي بالا وارد كلاس بالاتر (آخرت) مي شود؛ پس زود از كوره در رفتن امتياز ما را نزد خدا بالا نمي برد. در قرآن مي خوانيم: «كه خداوند شما را خلق كرد تا امتحان كند كه كداميك در اين جهان خوب مي درخشيد».‌ (ليبلوكم ايّكم احسن عملا)[3]
د: حل مساله
در مشكل نبايد دست و پا را گم كرد؛ بلکه بهترين كار همين كاري است كه شما كرديد يعني سؤال. هر جاي مسئله عبادت، بندگي و... با مشكل مواجه شديد، سريع از كانال آن (مشاوره، مطالعه و... ) در پي حل مشكل برآييد.
هـ: مسئله يابي
گاهي انسان سردرگم است در اين موقع بهتر است بنشيند و تامل كند. گاهي نياز است انسان چندين روز دربارة آن مشكلات گيج کننده، تفكر كند، و يا روي كاغذ مطالبي را بنويسد. تفكر و نوشتن همانند غربال كردن است. آنقدر غربال كنيد،(تفكر و نوشتن)، تا ته غربال ذهن شما مشكل ها خودشان را به صورت سؤال نشان دهند. وقتي كه مشكل و سردرگمي به شكل سؤال درآمد سؤال ها را بنويسيد و بعد دنبال جواب برويد؛ طبق اين گفته شما مي توانيد الآن چنين سوال كنيد:
1. راههاي غلبه بر هواي نفس چيست؟ 2. براي اينكه علم خود را به عمل تبديل كنيم از چه طريقي بايد حركت كنيم؟ 3. در برخورد با ديگران چگونه مسائل ديني را انتقال دهيم كه ديگران راحت تر بپذيرند... بعد يكي يكي دنبال اين جواب ها بگرديد به هر جوابي كه دست پيدا مي كنيد آرام و آرام تر مي گرديد.
و: تعميم ندهيد
در جملات خود از قيود «كلي» براي موارد جزئي استفاده نكنيد؛ نگوييد هميشه به علمم عمل نمي كنم نگوييد زندگي ام مرتع شيطان شده؛ بلكه بايد چنين گفت: «در اين صفت اخلاقي به اين وظيفه درست عمل نكردم، شيطان از اين نقطه بيشتر بر من حمله ور مي شود اين امر باعث مي شود روحية خود را حفظ كنيد و راحت تر به جنگ با مشكلات برويد.
ز: توكل به خدا و توسل به اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ.
دعا را فراموش نكنيد. دعا به شما حركت و پويايي مي بخشد، زمزمه و مناجات و درد و دل با او باعث آرامش شما مي گردد از خدا بخواهيد شما و ما را در اين مسير كمك كند.
ح: سعي كنيد بين ترس و اميد اعتدال بر قرار كنيد (با افراد معتدل در اين امر خيلي نشست و برخاست كنيد) و از افرادي كه هميشه منفي بافي مي كنند و يك بعدي حركت مي كنند دوري كنيد.
ط: دوستاني انتخاب كنيد كه معنوي باشند و اهل علم.
ك: براي خود الگوي عملي برگزينيد و نگاه به آنها كنيد و حركت كنيد.
ي: سعي كنيد در مسير الي الله كم كم حركت كنيد و پيوسته برويد (نه گهي تند و نه گهي آهسته) و گرنه پس از مدتي از مسير خسته مي شويد (اصل تدريج).

مرکز مطالعات پاسخگویی به شبهات اندیشه قم