اهل سنت بر صحت و سلامت قرآن کریم از زیاده و نقصان اتفاق دارند، ولی شیعیان در صحت قرآن شک دارند؟ | کتابخانه مجازی الفبا

اهل سنت بر صحت و سلامت قرآن كريم از زياده و نقصان اتفاق دارند، ولي شيعيان در صحت قرآن شك دارند؟

در سؤال سه ادعا مطرح است:
1- اتفاق اهل سنت بر عدم تحريف قرآن؛
2- طعن شيعه به قرآن؛
3- قول شيعه به تحريف قرآن.

شواهد بطلان ادعاي اول
الف) اكثر سنيان[1] و دست كم حشويه[2] مانند سرخسي[3]، ابن حزم اندلسي[4] و سيوطي[5]، قائل به نسخ تلاوت به معني حذف آيه و بقاي حكم آن هستند، و اين همان تحريف لفظي است؛
ب) روايات زيادي در كتب معتبر آنها مثل: صحيح بخاري[6]، صحيح مسلم[7]، الدر المنثور[8]، البرهان[9] و الاتقاق[10]، وجود دارد؛‌ كه دلالت بر وقوع 25 مورد تحريف لفظي دارد[11]. كه به ذكر يك روايت بسنده مي‌شود:
جلال الدين سيوطي با اسناد خود از پسر عمر نقل مي‌كند كه گفت: كسي از شما نگويد كل قرآن را گرفتم ؛بلكه بگويد مقداري را كه ظاهر است گرفتم، چه مي‌دانيد كل قرآن چقدر است؟ قطعاً بسياري از آن نابود شده است[12].

شواهد بطلان ادعاي دوم
الف) روايات زيادي در كتب شيعه وجود دارد[13] كه حاكي از عظمت قرآن است، مثلاً پيامبر اكرم - صلي الله عليه و سلم- مي‌فرمايد: « من دو چيز گرانبها در بين شما مي‌گذارم: كتاب خدا و عترتم (اهل بيتم) را، تا وقتي به آنها چنگ بزنيد هرگز گمراه نخواهيد شد[14].»
امام صادق- عليه السلام- قرآن را محور سنجش حق از باطل دانسته و مي‌فرمايد: «هر موضوعي بايد به قرآن و سنت برگردانده شود و هر حديثي كه موافق قرآن نباشد دروغي خوش نماست[15].»
و امام علي - عليه السلام- هم با تأكيد سفارش مي‌كند: «خدا را خدا را در توجه به قرآن، نكند ديگران در عمل به آن از شما پيشي گيرند[16]».
ب) محترم بودن قرآن نزد شيعه: مرحوم مظفر از – علماي بنام شيعه – مي‌نويسد: ما شيعيان به وجوب احترام قولي و عملي قرآن معتقديم و هرگونه بي‌احترامي به قرآن مثل نجس كردن، سوزاندن و… را حرام دانسته و مرتكب آنها را از جرگة مسلمانان خارج مي شماريم [17].
حتي فقهاي شيعه فتوا به حرمت مس بي‌طهارت آن داده‌اند[18]؛
ج) پيوند ناگسستني شيعه با قرآن: شيعه هرگز از قرآن جدا نشده است و به شهادت تاريخ قرآن قرآن با وضع كنوني محصول تلاش شيعه است چرا كه: اول بار علي- عليه السلام- اقدام به جمع‌آوري قرآن نمود،شكل‌گذاري، نقطه‌گذاري و ضبط حركات قرآن توسط شيعيان انجام شد، دست كم چهار تن از قراء سبعه شيعه بودند و قرائت كنوني حفص از عاصم يك قرائت شيعي است.[19] و همچنين با وجودي كه شيعه هميشه در اقليت بوده و هست، غير از تفاسير موضوعي و جزيي بيش از 60 دوره تفسير مانند: تبيان شيخ طوسي، مجمع البيان طبرسي، صافي فيض كاشاني، الميزان علامه طباطبائي (ره) و… بر قرآن كريم، نوشته شده است كه نسبت به جمعيت، تفاسير اهل سنت قابل مقايسه نيست و در اكثر خانه‌هاي شيعه قرآن وجود دارد و تلاوت مي‌شود و…همچنين احترام شيعه به ائمة اطهار عليهم السلام، احترام به قرآن و در راستاي عمل به « ذَلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُلْ لا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ [20]؛ اين همان چيزى است كه خداوند بندگان را كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام داده‏اند به آن نويد مى‏دهد! بگو: (من هيچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى‏كنم جز دوست‏داشتن نزديكانم [= اهل بيتم‏]؛ و هر كس كار نيكى انجام دهد ، بر نيكى‏اش مى‏افزاييم‏؛ چرا كه خداوند آمرزنده و سپاسگزار است‏. » و حديث ثقلين است.

شواهد بطلان ادعاي سوم
الف) اهميت دادن به قرآن نشانه‌اي به صحت و عدم تحريف آن است؛
ب) تصريحات علماي شيعه بر عدم تحريف قرآن: آيت الله معرفت در كتاب صيانه القرآن عن التحريف عبارات صريح سي تن از علماي بزرگ شيعه مانند شيخ صدوق، مفيد، طوسي، طبرسي، مقدس اردبيلي، شيخ حر عاملي، آيت الله گلپايگاني، خوئي و امام خميني-رضوان الله عليهم- و ... را نقل كرده است، و بعد اعتراف بعضي از بزرگان اهل سنت مبني بر عدم تحريف قرآن نزد شيعه راآورده است[21]؛
ج) علماي شيعه علاوه بر اقامة برهان بر عدم تحريف قرآن، شبهات قائلان به تحريف را مستدل رد كرده‌اند و در رواياتي كه موجب پندار تحريف شده‌اند از جهت سند و دلالت خدشه وارد ساخته‌اند[22].
پس با اين وجود خارج از انصاف است كه مسئله تحريف را به مكتب شيعه و كل علماي شيعه نسبت بدهيم[23].

مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم (اندیشه قم)