جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫نوشتارحاضر، به نقد آراي دکتر نصر حامد ابوزيد يکي از متفکران و روشنفکران عرب درباره هرمنوتيک و تأويل نصوص ديني پرداخته و مباني وي در تفسير اين متون را تجزيه و تحليل مي‌کند. نويسنده در سه فصل ضمن بررسي مفهوم هرمنوتيک و مباني آن نزد انديش‌مندان غربي، افکار نصر حامد ابوزيد را شرح مي‌دهد. در فصل اول ابتدا مباحثي مقدماتي در زمينه مفهوم هرمنوتيک و تأويل از لحاظ لغوي و اصطلاحي ارائه کرده و سپس رابطه بين هرمنوتيک با علومي مانند تفسير و تأويل و ساير علوم تجربي را بررسي کرده است. وي هرمنوتيک را علمي مي‌داند که به وسيله آن مي‌توان به معرفت ديني دست يافت. نگارنده در ادامه جايگاه هرمنوتيک نزد متفکران مسلمان و عکس‌العمل آن نسبت به آن را ارزيابي مي‌کند. وي در فصل دوم نيز کلياتي از هرمنوتيک مطرح ساخته و تعاريف مختلف هرمنوتيک نزد فلاسفه غربي مثل جان مارتين کلادنيوس، فردريک آگوست و ولف، شلاير ماخر، ويلهم ديلتاي و بانبر را بررسيده، سپس مراحل تاريخي شکل‌گيري هرمنوتيک از زمان فلسفه يونان تا قرن بيستم را شرح مي‌دهد. آن گاه انواع هرمنوتيک همچون: هرمنوتيک قدسي، هرمنوتيک تقليدي و هرمنوتيک معاصر را وصف کرده، ديدگاه‌هاي مارتين هايدگر، شلاير ماخر، ويلهم ديلتاي، گادامر و... را در مورد طبيعت فهم متون ديني و مباني و معرفت ديني منعکس مي‌سازد. نويسنده در فصل سوم و قسمت اصلي نوشتارش پس از ارزيابي آراي نصر حامد ابوزيد درباره تأويل و هرمنوتيک و همچنين تفسير متون ديني، مقالات وي با اين موضوع و نيز زبان قرآن، اسطوره‌اي بودن متون ديني را تجزيه و تحليل فلسفي و کلامي داده است. نگارنده، نصر حامد ابوزيد را متفکري مي‌داند که تحت تأثير آرا و انديشه‌هاي غرب در مورد معرفت ديني قرار گرفته و ديدگاه‌هاي آنان را در اين زمينه تأييد مي‌نمايد.