جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫اين پژوهش به تبيين ابعاد مختلف فقهي مجسمه سازي، تصويربرداري، نقاشي و مصاديق مختلف و حرمت و جواز آن از منظر فقه اماميه مي‌پردازد. نويسنده مي‌کوشد تا ديدگاه‌هاي فقهاي اماميه و اختلاف نظر و تتبّع آن‌ها در اين زمينه را بررسيده و آثار اجتماعي، ديني، سياسي و اقتصادي تصويرگري را در فقه شيعه اماميه جستجو کند. وي در چهار فصل به اين مبحث پرداخته است. در فصل اول ضمن بيان معناي لغوي و اصطلاحي تصوير (عکس) و الفاظ مرتبط با آن، محدوده عکس و تمثال را در قرآن کريم، روايات، کلمات فقها و کتاب‌هاي لغت بررسيده و رابطه بين تصوير و تمثال با بت‌ها و بت پرستي و انگيزه‌هاي تصويرگري اعم از مجسمه سازي و نقاشي را از لحاظ تاريخي بيان مي‌کند. او در فصل دوم احکام شرعي مربوط به صنعت تصويرگري و حرمت آن به طور مطلق و حرمت آن درباره تصويرگري اشياي داراي روح و عدم حرمت آن در اشياي بدون روح و اختلاف نظر فقهاي قديم و معاصر زمينه را منعکس ساخته است. نگارنده، اختلاف فتاوا در دو موضوع نقاشي و مجسمه‌سازي، حرمت و جواز تصويرگري، ادله هر دسته از فقها در حرمت تصويرگري به صورت مطلق (چه ذات‌ا‌لارواح و چه غير ذات‌الارواح) و دليل‌هاي فقها درحرمت تصوير‌گري فقط براي چيزهاي داراي روح، جداگانه تجزيه و تحليل فقهي کرده و مستندات روايي آن‌ها را ارزيابي مي‌کند. فصل سوم به فروع فقهي مربوط به مسأله تصويرگرايي و حرمت آن اختصاص دارد و اختلاف نظر در اين که: آيا تصويرگري نوعي ايجاد است يا نوعي فعل تدريجي؟ و شرط و معيار اصلي در حرمت تصويرگري، اعم از نقاشي و مجسمه‌سازي، ترکيب تصاوير و زينت دادن مساجد بوسيله نقاشي، عکس و... بيان مي‌گردد. در فصل چهارم احکام مربوط به تصاوير عبادات، حرمت قرار دادن تصوير در اتاقي که نماز خوانده مي‌شود، حکم خريد و فروش تصوير و مجسمه، حکم اخذ اجرت در ساخت مجسمه و کشيدن تصاوير و ساير احکام عبادي و معاملاتي در اين زمينه مطرح شده است.