جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب مفصلي است درباره امام زمان عليه السلام وقيام آن حضرت ورجعت با استفاده بسيار از آيات وروايات وکتب شيعي وسني ، درآغاز فهرستي از اسامي کتبي که اهل سنت درباره امام زمان (ع) نگاشته اند را ارائه نموده ، و پس از آن به تفصيل آياتي را که به امام عصر (ع) تفسير وتأويل شده را با احاديث ذيل آنها آورده است که اين بخش خطبه خاصي هم دارد : نحمدک اللهم يا من خصنا بمحمد خاتم النبيين ... وپس از آن خطب وکلمات صادره ازاهل بيت درملاحم وفتن را آورده از جمله خطبة البيان وخطبه طتنجيه و ...وسپس فهرست کساني که امام (ع) را ديده اند ، شروع تأليف در1330 ق بوده است . « دحض البدعة » سنقري به شماره 26 گذشت . کتاب مفصلي است درباره امام زمان عليه السلام وقيام آن حضرت ورجعت با استفاده بسيار از آيات وروايات وکتب شيعي وسني ، درآغاز فهرستي از اسامي کتبي که اهل سنت درباره امام زمان (ع) نگاشته اند را ارائه نموده ، و پس از آن به تفصيل آياتي را که به امام عصر (ع) تفسير وتأويل شده را با احاديث ذيل آنها آورده است که اين بخش خطبه خاصي هم دارد : نحمدک اللهم يا من خصنا بمحمد خاتم النبيين ... وپس از آن خطب وکلمات صادره ازاهل بيت درملاحم وفتن را آورده از جمله خطبة البيان وخطبه طتنجيه و ...وسپس فهرست کساني که امام (ع) را ديده اند ، شروع تأليف در1330 ق بوده است . « دحض البدعة » سنقري به شماره 26 گذشت . ]الذريعة 1/47[

اين حاشيه از آغاز (=مقصد اول) شرح اصفهاني است تا پايان جواهر و اعراض (=مقصد دوم) . بنوشته مؤلف ذريعه بنقل از رياض العلماء، گرگاني در تأليف اين حاشيه، از حاشيه نصيرالدين كاشي (م-775) مايه گرفته . علي بن محمد معروف به نصيرالدين، تعليقاتي بر شرح اصفهاني نوشته است در نهايت دقت و استواري و بهمه اعتراضات اصفهاني بر خواجه پاسخ گفته و قوشچي از آنجا كه پاسخهاي كاشي را قانع كننده يافته و توانايي رد آن را در خود نديده، از نقل سخنان او صرف نظر كرده . بر تعليقات شريف گرگاني بسياري از كلاميان و فيلسوفان حاشيه نگاشته اند.(عبدالحسين حائري) حواشي معرفي شده بر حاشيه جرجاني عبارت است: 1- حاشيه ميرصدرالدين دشتكي (م 903)«الذريعه 6/70» 2-حاشيه شجاع الدين الياس رومي (929ق)« كشف الظنون 1/347» 3-حاشيه ابن خطيب، محمد بن ابراهيم(901ق) 4-حاشيه سنان الدين يوسف معروف به عجم سنان مفتي آماسيه.(936ق)«كشف الظنون 1/347» 5-حاشيه مولي ابن معيد، كه حاشيه خطيب زاده را تلخيص كرده و نسخه از آن در اسكوريال مادريد نگهداري مي شود 6-تلخيص الحواشي التجريدية الخطيبية، از طاش كبري زاده، احمد بن مصطفي (962ق). كه آنهم تلخيصي از كار خطيب زاده است و نسخه آن در اسكوريال نگهداري مي شود.«كشف الظنون1/348 و مجلس 5/111» 7-حاشيه احمد طالشي جيلي (930)« كشف الظنون 1/347» 8-حاشيه احمد بن موسي بن شمس الدين مشهور به خيالي(870)، با آغاز:الحمد لله الذي تقدس كنه ذاته عن ادراك العقول..«كشف الظنون 1/347، معجم المطبوعات العربية 1/852» 9-حاشيه شاه محمد بن حرم (978ق)« كشف الظنون 1/348» 10-حاشيه ابن بردعي محيي الدين محمد بن محمد بردعي (927)« كشف الظنون 1/348» 11-حاشيه طاش كبري زاده، احمد بن مصطفي (962)، فقط بر بحث ماهيت آن حاشيه نوشته و در آن نظرات قوشچي، دواني، صدرالدين دشتكي، و ابن خطيب را مختصر جمع كرده است.« كشف الظنون 1/348، مجلس 5/111، فهرست اسكوريال 1/453» 12- حاشيه ابوزكريا محيي الدين احمد بن ابراهيم نحاس دمشقي (814)، اين حاشيه فقط بر بحث ماهيت است. «كشف الظنون 1/348» 13-حاشيه شمس الدين احمد بن محمود معروف به قاضي زاده مفتي (982ق)، فقط حاشيه بر بحث ماهيت است. « كشف الظنون 1/348» 14-حاشيه مولي عبدالغني بن امير شاه بن محمود (971ق)« كشف الظنون 1/348» 15- حاشيه مولي محمد معروف به سپاهي زاده (997ق) « كشف الظنون 1/348» 16-حاشيه محمد بن عبدالكريم معروف به زلف نگار (962ق) «كشف الظنون 1/348» 17- حاشيه محيي الدين محمد بن قاسم مشهور به اخوين (904ق) « كشف الظنون 1/347» 18- حاشيه محمد بن محمود مغلوي وفائي (940ق) « كشف الظنون 1/347» 19- حاشيه حسام الدين حسين بن عبدالرحمن توقاتي (926ق) « كشف الظنون 1/347» 20- حاشيه مولي علي بن امرالله مشهور به ابن جنائي (979ق)، تاليف در سال 953ق. «كشف الظنون 1/347» 21- حاشيه عبدالرحمن مشهور به غزالي زاده. « كشف الظنون 1/347» 22- حاشيه خضر بن عبدالكريم (999ق) « كشف الظنون 1/348» 23- حاشيه خضر بيك بن قاضي جلال الدين بن صدرالدين بن ابراهيم حنفي رومي (863ق). « هدية العارفين 1/346» 24- حاشيه شجاع الدين كوسج « كشف الظنون 1/348» 25- حاشيه سليمان بن منصور طوسي معروف به شيخي، او اين حاشيه را بر حاشيه جرجاني و حاشيه ابن خطيب بر حاشيه جرجاني نگاشته است. آغاز: الحمد لله المتكلم بكلام ليس من جنس الحروف و الاصوات. « كشف الظنون 1/348» 26- حاشيه ملا زاده (قرن 10)، نسخه اي از آن در كتابخانه ملي است 27- حاشيه محمد رضوي (قرن 11)، نسخه از آن در مجلس شوراست 28- حاشيه ناشناس، نسخه اي از آن در كتابخانه گلپايگاني است 29- حاشيه ناشناس، نسخه اي از آن در كتابخانه گلپايگاني است. 30- حاشيه ناشناس، نسخه اي از آن در كتابخانه گلپايگاني است. از اين حواشي فقط حاشيه خطيب زاده، عجم سنان، محمد رضوي و ملا زاده نسخه از آن در ايران معرفي شده است. نكته قابل توجه اين كه شرح اصفهاني و شروح آن در ايران و علماء اين خطه كمتر مورد توجه بوده در حالي كه شروح و حواشي شرح قوشچي در ايران بسيار مورد اعتناء قرار گرفته و نسخ بسياري از آنها در ايران موجود است«درايتي» اين كتاب ساليان دراز جز برنامه درسي بوده است، متن شرح قديم اصفهاني است. بسيار مفصل است، متن از خواجه طوسي و شرح از شمس الدين محمود اصفهاني در گذشته 746 است . ( محمد تقي دانش پژوه ) آغاز كتاب: اما بعد الحمد واجب الوجود علي نعمائه،‌خص بالذكر من صفاته العلي ما هو اخص به اعني الوجوب الذاتي ...فاني مجيب الي ما سألت من تحرير .. و مما قادني الدليل اليه و قوي أقول .. لما علم الکلام باحثاً عن .. لاجرم رتبه علي ستة مقاصد المقصد الاول في الامور العامة انجام كتاب: انجام مقصد اول: بالقياس الي ذلك الشي المقترن بالمعلول يسمي علة عرضية تم المقصد الاولي انجام كتاب: التأثر بقبول تلك الصفة فيكون هناك متأثرة اخري و هكذا فليزم التسلسل. الحمدلله علي وصول الكلام الي هذاالمقام و به الاستعانة في توفيق الاتمام و صلي الله علي سيدالانام محمد و آله الكرام و صحبه العظام. ]کشف الظنون 1/250 و 1/347 ؛ مرعشي 11/260 ؛ آستان قدس 1/106 ؛ الذريعة 6/32 ؛ التراث العربي 2/303 ؛ امام صادق عليه السلام قزوين ص 90 ؛ الفبائي آستان قدس ص 197؛ دانشگاه تهران 3/231 ؛ فهرست آستان قدس 4/82 ؛ شخصي ميبدي 2/120 ؛ موسسه آية الله بروجردي 2/332 ؛ عكسي مركز احياء 6/27؛ نشريه 11/891 و 11/194 و 11/502 ؛ كتابخانه نوربخش 2/237 ؛‌ فهرست الفبائي آستان قدس ص 197 ؛ رايانه ملي ص 140 و 2248 ؛‌ ميراث شهاب س7ش1-/2 40 ؛ مجلس شورا 32/334 و 2/68/24 و 2/591/29؛ الاوقاف العامة موصل 4/50 ؛ رايانه آستان قدس ؛كتابشناسي تجريد العقايد ص 44-46؛دنا 4/75-77[ شرح و حواشي: حاشية حاشية الجرجاني علي تسديد القواعد (-) حاشية حاشية الجرجاني علي تسديد القواعد (-) حاشية حاشية الجرجاني علي تسديد القواعد (-) حاشية حاشية تسديد القواعد في شرح تجريد العقائد خطيب زاده، محمد بن ابراهيم (-901) حاشية حاشية تسديد القواعد في شرح تجريد العقائد = حاشية علي حاشية سيد شريف بر شرح قديم تجريد عجم سنان، يوسف بن الياس (-936) حاشية علي حاشية السيد الشريف علي شرح التجريد آماسي، محمد بن قاسم (864-940) حاشية حاشية تسديد القواعد في شرح تجريد العقائد ملازاده (-10)

بحث فلسفي كوتاهي است در مبدأ و معاد كه بجهت يكي از دوستان خود نگاشته است . (سيد احمد اشكوري) رساله كوتاهي است در مبدء و معاد كه آن را به درخواست دوستي نوشته است. آغاز كتاب: .الحمدلله الذي ابدء الخلق و اعاده و دبر الامر كما اراده ... دوستي كه دست توفيق گريبان دل او را بسوي تحقيق ميكشيد...درخواست كرد كه فصلي مختصر جهت او در بيان مبدء و معاد مسطور گردد انجام كتاب: انواع عذاب چسند كه بوصف در نيايد اعاذنالله من ذلك و الصلاة و السلام علي خير خلقه محمد و آله اجمعين و الله اعلم بالصواب

حاشيه بر مقصد سوم شرح تجريد قوشچي است. او نيز حاشيه اي بر جواهر و اعراض شرح قوشچي دارد. آغاز كتاب: بسمله . و به ثقتي . الحمد الله الذي وفقنا لتوضيح عقائد الاسلام و تصحيحها من تجريد العقائد .....فهذه حواشي .....و شحت بها ....من مقاصد كتاب التجريد و شرحه الجديد ....المقصد الثالث في اثبات الصانع و صفاته و آثاره ... انجام كتاب: هذا غاية ما يمكن ان يقال في تحقيق هذا المرام فتامل فيه

ترجمه و توضيحي است از كتاب «مجالي المجالي» ميرزا محمد اخباري كه در شرح كتاب خود «مجالي الانوار» نوشته و در آن بر گفته هاي ملا علي نوري خرده گيري مي نمايد . اين ترجمه به فتحعلي شاه قاجار تقديم شده و «آئينه شاهي» لقب آن مي باشد . اصل رساله مجالي بعنوان «متن» و گفته هاي نوري بعنوان «افاده» و پاسخهاي اخباري بعنوان «شرح» و حواشي آن بعنوان «حاشيه» و ترجمه مترجم بعنوان «ترجمه» و توضيحات مترجم بعنوان «مترجم گويد» عنوان شده و شب بيست و دوم ذي القعده 1222 در طهران بپايان رسيده است . (سيد احمد اشكوري) به نام فتح علي شاه قاجار (1211-1250ق) . پس از نام شاه و خود ، مي گويد «خاتم المحققين ... عارف اسرار وجودي ... ميرزا محمد [اخباري] ... رساله اي در تحقيق مبداء و معاد به طريق علماء راسخين و شيوه عرفاي كاملي ،‌نگاشته و به نظر افلاطون مرتبت ارسطاطاليس منزلت مولانا علي نوري مازندراني رسانده و ايشان كلماتي چند در جرح و تعديل آن ، بر كناره هاي آن رساله نوشته اند ، و چون آن نكات مورد قبول نگارنده (ميرزا محمد اخباري) نبود ، پاسخ هايي مناسب به ايجاز بر رساله خود ( كه در مبداء و معاد بود) افزود و چون به ايجاز بود ،‌من (طبسي) توضيح ها بر آن نگاشته ،‌ پيشكش شاه كرده «مرآت آگاهي» ملقب به آيينه شاهي كرده است. ترجمه و گزارشي است از «مجالي المجالي : معترك العقول» (ذريعه 19/373) ميرزا محمد اخباري ، در برخوردهاي اخباري - اصولي ، با سربند «متن» كه همان «مجالي ...» است ، و «افاده» كه گفته هاي نوري را در بر دارد و «شرح» كه از ميرزا محمد اخباري و حواشي آن به عنوان «حاشيه» و «ترجمه» و «مترجم گويد» كه از طبسي ست. (احمد منزوي) ترجمه و شرحي است از مجالي المجالي استادش ميرزا محمد اخباري در مسايل كلام كه خود شرح مجالي الانوار خويش است در رد نظريات ملا علي نوري . در دوم ذي قعده 1222 ه در تهران آن را به پايان رسانده است. «‌ محمود نظري » ترجمه و شرح «مجالي المجالي» ميرزا محمد اخباري است. در مقدمه مي گويد :«چون... مولانا و مقتدانا الاميرزا محمد لا زالت انوار افادته مشرفة علي العلماء... رساله اي در تحقيق مبدء و معاد به طريقه علماء راسخين و شيوه عرفا كاملين به عنوان ايجاز و اختصار مشتمل بر جواهر نفيسه و محتواي بر لالي ثمينه تصنيف فرموده و آن ابكار افكار... به نظر فيض منظر... مولانا علي النوري المازندراني رسيده و آن محقق كلماتي چند جرحاً و تعديلاً‌ بر حواشي آن رساله نوشته و نظر به آن كه انظار در نظر كيميا اثر مصنف (ره) به هيچ نحو از امحاء ورود نداشت لهذا در ثاني الحال غواصي بحار معاني نمود جواهر نفيسه و دراري ثمينه ديگر به ساحل عبارات خفيه و اشارات لطيفه آورده و به اصل آن رساله ضم نموده و در طي آن ابحاث و انظار را به وجهي كافي و طريقي شافي دفع فرموده، ليكن چون در ضمن عباراة مشكله و الفاظ مغلقه به ايجاز و اختصار تمام ايراد شده بود و جز خاص الخاص را از آن حظي و بهره نبود اين ذره بيمقدار... به ترجمه آن مشغول شده و در ضمن آن برخي از ايضاحات و شطري از توضيحات نموده و تحرز از استعارات و كنايات را نيز لازم شمرده تا هر كس را زا آن بهره و نصيبي بوده باشد... موسوم به مرات گاهي (كذا؛آگاهي) و ملقب به آيينه شاهي نمود».با عناوين مختلفي مانند: متن ، ترجمه ،شرح، حاشيه،افاده، مترجم گويد و جز آنها. مترجم همان گونه كه اصل كتاب به فتحعليشاه قاجار (1212-1250ق) تقديم شده، ترجمه را هم بدو اتحاف كرده است . پايان يافته در شب اول از هفته چهارم ذيقعده 1221ق درتهران. (سيد محمد حسين حكيم) ألف الميرزا محمد جمال الدين رسالة صغيرة سماها مجالي الأنوار ثم شرحها و سمي الشرح بمجالي المجالي، و هي رسالة تتحدث عن المبدأ و المعاد من الوجهة الفلسفية، فألف الشيخ الطبسي الخراساني هذا الشرح علي مجالي المجالي باللغة الفارسية آغاز كتاب: كل حمدي كه در گلشنزار بر شاخسار انسيه قابلات ممكنات چارباغ عوالم ... (23 سطر بعد) . اما بعد ، محب ختامه فقير سراپا تقصير ... محمد ابراهيم بن محمد علي الطبسي الخراساني .... انجام كتاب: مترجم گويد كه باتمام رسيد مرآت آگاهي و آئينه شاهي در شب اول از هفته چهارم از ماه يازدهم .. ]مرعشي 15/106 ؛ دائرة المعارف بزرگ 1/353 ؛ ذريعه 20/360 ؛ اعلام ، 1/42 ؛ طبقات 13/21 ؛ مرعشي 15/106؛ فهرستواره منزوي 9/64 ؛ مجلس شورا 3/24 ص71؛[

آغاز كتاب: حمد اظهار حال آن ذاتي - كه بود جامع كمالاتي در وجوب وجود هست ايما- كه رسد خلق را از نعما اول نعمتي كه هست وجود- داده ما را بمحض رحمت وجود ذكر نعماء توان علي الاجمال- وز تفاصيل آن لسان سلال آغاز: بسمله كلام في الشك و السهو لا حكم للسهو مع غلبة الظن و لالناسي القرائة و الجهر او الاخفات