جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در پاياننامه حاضر، بخشى از كتاب البرهان فى علوم القرآن زركشى تحت عنوان «معرفة ناسخه من منسوخه» ترجمه و تحقيق شده است. موضوعات اين بخش عبارت است از: مهمترين مؤلفان علم نسخ، اهميت اين علم، تعريف نسخ در لغت و اصطلاح، جواز نسخ، اقسام سورههاى قرآن از لحاظ وجود آيات ناسخ يا منسوخ در آنها، انواع نسخ.

‫در اين پاياننامه نيمه نخست جلد اوّل كتاب «البيان فى غريب اعراب القرآن» تأليف ابن الانبارى ترجمه و تحقيق شده است. در اين نيمه، اعراب موارد مشكل سورههاى فاتحه، بقره و آل عمران بيان شده است.

‫قرآن و احاديث اسلامي، به‌عنوان دو منبع مهم و اصلي انديشه و تمدن اسلامي، همواره در اولويت مطالعات و اتهامات مستشرقان بوده است. در اين زمينه، دايرة‌المعارف قرآن لايدن يکي از جديدترين و مهم‌ترين آثار قرآني مستشرقان است که از سال 1993 تا سال 2006 ميلادي در قالب 6 مجلد تدوين گرديده است. پژوهش حاضر مقاله "حديث و قرآن" را از اين مجموعه برگزيده و مورد ترجمه و نقد و بررسي قرار داده است. اين مقاله در حوزه علوم قرآني تدوين گرديده و مسائل مختلفي در آن مطرح شده است. مؤلف مقاله با طرح مسايلي مانند نسيان پيامبر اسلام(، بيماري ايشان، افسانه غرانيق، عدم تدوين قرآن در زمان حيات پيامبر، و مسأله تحريف قرآن، تلاش کرده تا اصالت وحي و قرآن را مورد تشکيک قرار دهد. او همچنين با مطرح کردن وقوع جعل گسترده در سند و متن روايات اسلامي، و نيز عدم اهتمام مسلمين به حديث و سنت پيامبر اسلام(، و در نتيجه پيدايش احاديث در زماني متأخر از دوران پيامبر و صحابه ايشان، قصد ايجاد تشکيک در اصالت تاريخي روايات اسلامي را دارد. البته کذب بودن اتهامات وارد شده بر شخصيت پيامبر اسلام(، و نيز غرض‌ورزي مستشرقان در اين زمينه، کاملاً آشکار است. همچنين حفظ کامل قرآن و مصونيت آن از تحريف، از ابتداي نزول تا امروز، همواره مورد اهتمام مسلمانان بوده و اين مسأله به صورت مستدل نيز مطرح شده است. در بحث احاديث اسلامي نيز، با تأکيد بر سيره و مکتب اهل بيت‌( مبني بر تداوم نقل و کتابت حديث از زمان پيامبر تا تشکيل جوامع روايي، شبهات مطرح شده مردود خواهد بود. در مجموع، اين پژوهش روشن مي‌سازد که يک پيش‌فرض نهفته در تحقيقات اکثر مستشرقان وجود دارد، که آن غيرالهي بودن دين اسلام، و معرفي پيامبر گرامي اسلام( به‌عنوان پديدآورنده قرآن، و نه به‌عنوان پيامبر خدا است.

‫معارف الهى وتعاليم انسانى نهج البلاغه، در مسير زمان زلالتر نموده وانسان جوياى حقيقت را جانى تازه مى‏بخشد. لزوم بهرمندى فراگير از معارف اين گنجينه ارزشمند از يكسو واوج ادبى وبلاغى آن از سوى ديگر، انديشه شرح نهج البلاغه وترجمه آن به زبانهاى ديگر را قوت بخشيده است. در فصل نخست اين نوشتار، به بررسى مبانى ترجمه پرداخته وبا استفاده از رهيافت‏هاى زبان شناختى وبررسى ساختارهاى متفاوت زبانها، الگوهاى ترجمه وويژگيهاى ترجمه مطلوب نمايانده شده است. نياز ترجمه‏ها ومترجمين به نقد ونقش نقدهاى سازنده در تكامل ترجمه ومبانى نقد وانواع آن از ديگر مباحث اين فصل مى‏باشد. در فصل دوم به معرفى ترجمه‏هاى فارسى نهج البلاغه پرداخته وسير تاريخى آن را نمايانده‏ايم. در اين فصل 31 ترجمه فارسى نهج البلاغه مورد بررسى اجمالى قرار گرفته است. در فصل سوم، لغزشگاههاى مترجمان در حيطه 80 خطبه اوّل نهج البلاغه برجسته شده وبا بررسى ‏هاى لغوى، بلاغى، تاريخى وحديثى، درصدد ارائه ترجمه‏اى مطلوب از اين فرازها برآمده‏ايم.

‫چکيده : پايان نامه حاضر، ترجمه جلد دوم از مجموعه چهار جلدي کتاب کشف الغمة في معرفة الائمة تأليف علامه ابوالحسن بهاء‌الدين علي بن عيسي فخرالدين بن ابوالفتوح بن هندي شيبايي اربلي به زبان اردو است، که به شرح فضايل فاطمه زهرا(، امام حسن(، امام حسين( و حضرت امام سجاد( مي‌پردازد. در ابتداي کتاب مذکور مطالبي از فضايل و کرامات حضرت فاطمه زهرا( و زوايايي از حيات کوتاه و پربار آن حضرت بازگو شده است. آن‌گاه داستان غضب فدک و عکس‌العمل فاطمه زهرا( در احقاق حق خويش و ظلم‌هاي ظالمان به آن حضرت در روزهاي پس از رحلت پيامبر اسلام(ص) که منجر به شهادت ايشان گرديد، وصف مي‌شود. در ادامه به شرح فضايل ام المؤمنين خديجه( و فضايل و حالات ايشان پرداخته شده است. در فصول بعدي قسمت‌هايي از زندگاني و فضايل امام حسن(، حوادث مهم زندگاني ايشان، و اوصاف و فضيلت‌هاي اخلاقي آن حضرت، رواياتي از پيامبر اسلام در شأن آن امام، گوشه‌هايي از عبادت، زهد، سخاوت، شجاعت، مواعظ بر جاي مانده از امام حسن و اولاد و نوادگان معروف ايشان، ادوار زندگي امام حسن در طول دوران خلافت و حکومت امام علي وصف گرديده و ضمن بيان وقايع مهم دوران امامت ايشان، چگونگي شهادت حضرتش ذکر شده است. در فصل‌هاي بعدي ضمن تشريح بخش‌هايي از حيات امام حسين(، فضايل آن حضرت، ماجراي تلخ کربلا، چگونگي شهادت امام حسين( و ابعادي از زندگاني، مناقب، کرامات، حوادث مهم دوران زندگي امام سجاد( و عصر امامت ايشان همراه با القاب و کنيه‌ها، فضايل اخلاقي، زهد، عبادت و ادعيه مشهورآن امام تبيين مي گردد.

‫مقاله مورد ترجمه، نوشته J.D.PEARSON و درباره اين موضوعات است: ريشهشناسى يا علم اشتقاق لغت و مترادفات، محمد صلىاللهعليهوآله و قرآن، تاريخ قرآن از مرحله گردآورى و پيدايش قرائات و مصاحف گوناگون صحابه تا تثبيت نص و قرائت رسمى، ساختار قرآن اعم از سورهها و آيات و حروف مقطعه، ترتيب نزول قرآن شامل مباحث اشارات تاريخى در قرآن، زمانبندى سنتى اسلامى و زمانبندى خاورشناسان.

‫پايان نامه حاضر، ترجمه کتاب تاريخ سياسي اسلام (سيره رسول خدا) تأليف رسول جعفريان به زبان اردو است، که ضمن بيان گوشه‌هايي از تاريخ صدر اسلام، به تشريح سيره پيامبر(ص) در ابعاد مختلف تبليغي، اخلاقي، اجتماعي، سياسي و نظامي مي‌پردازد و شيوه آن حضرت براي دعوت مشرکان به دين اسلام و روي آوردن به عبادت الهي به جاي عبادت بت‌ها را بررسي تاريخي مي‌کند. نگارنده در مقدمه ابتدا به بحث درباره اوضاع عرب جاهليت از لحاظ سياسي، اجتماعي، فرهنگي و... پرداخته و مفهوم جاهليت را در لغت و اصطلاح بررسي کرده است. وي از جنبه زماني و مکاني چهل سال قبل از بعثت پيامبر اسلام را دوران جاهليت ناميده، که اين مطلب از ديدگاه فرهنگ قرآني مردود است، زيرا مردم ايران و روم که در آن عصر جزو اعراب نبودند، از نظر فرهنگ قرآن کريم مردمان دوره جاهليت ناميده شده‌اند. نويسنده به مرکزيت شبه جزيره عربستان در زمينه مسايل تجاري و همچنين محوريت عبادي آن به دليل وجود خانه خدا در آن و تقدس کعبه اشاره کرده و اوضاع مکه در آن دوران را وصف مي‌کند. در فصل دوم اعتقادات ديني و شريعت عملي مردم جزيره‌العرب مانند شرک و بت‌پرستي، مسيحيت، يهوديت و حنفيت بررسي، تاريخي گرديده و حالات و اوضاع ديني پيامبر اسلام(ص) در آن زمان از جهت عبادي بيان شده است. نويسنده در ادامه زمينه‌هاي حيات وحياني رسول خدا( تا قبل از بعثت در غار حرا (دوران تحنّث) را بيان کرده و پيشينه اخلاقي آن حضرت را براي مردم زمان جاهليت و داشتن خصلت‌هاي ممتاز انساني تشريح مي‌کند. در فصل سوم اوضاع فرهنگي شبه جزيره عربستان مقارن با عصر بعثت، جهل مفرط مردم و اهميت دادن دين اسلام به علم و دانش بيان مي‌شود. برخورد پيامبر اسلام(ص) با مشرکان قريش در مکه در دوران رسالت به رغم فشارهاي آنان، مهاجرت مسلمانان به حبشه و دشمني‌هاي قريش با رسول خدا، از ديگر مطالب کتاب مذکور محسوب مي‌شود.

‫نوشتار حاضر، ترجمه کتاب بيت الاحزان تأليف شيخ عباس قمي به زبان اردو است، که به تشريح زندگي نامه غمبار حضرت فاطمه زهرا? از آغاز تولد تا زمان شهادت به ويژه از زمان وفات پيامبر اسلام تا رحلت حضرت فاطمه زهرا? مي‌پردازد و مصايب و مظلوميت آن حضرت را به تصوير مي‌کشد. کتاب مزبور در چهار فصل تدوين شده است. فصل اول به ماجراي ولادت فاطمه زهرا? و معجزات مقارن با ميلاد آن حضرت اختصاص دارد. در فصل دوم اندکي از فضايل بي‌شمار فاطمه زهرا?، مقام و منزلت والاي آن حضرت در بهشت، ارادت خاص پيامبر اسلام به ساحت آن حضرت، خدمت‌کاري فرشتگان به بانوي دو عالم، و ابعادي از عبادت، اخلاق، نورانيت، همسرداري، خانه‌داري، بچه‌داري و سيره معنوي ايشان بيان گرديده است. در فصل سوم که طولاني‌ترين فصل کتاب نيز محسوب مي‌شود، ماجراهاي پس از رحلت پيامبر اکرم (ص) از جمله: ماجراي سقيفه بني‌ساعده و پيامدهاي غمبار آن همچون: حمله کردن به خانه امام علي (ع) و بيعت گرفتن اجباري آن حضرت، مسأله غصب خلافت، سوزاندن خانه فاطمه زهرا? توسط عمر بن خطاب و جراحت شديد فاطمه زهرا? بر اثر حمله به بيت ايشان، خطبه فاطمه زهرا? در باره غصب فدک و استدلال ايشان بر حقانيت امام علي (ع) و دفاع از ولايت و امامت آن حضرت، بي‌حرمتي ابوبکر به فاطمه زهرا? در باره نامه فدک و بي‌وفايي مردم به فاطمه زهرا? شرح و بررسي مفصل مي‌شود. نگارنده در فصل چهارم و پاياني نوشتار خويش به وصف گريه‌هاي فراوان فاطمه زهرا? پس از رحلت پيامبر اکرم (ص) ، مستمر بودن گريه ايشان تا زمان وفات آن حضرت، احداث بيت الاحزان فاطمه زهرا? در بيرون از شهر مدينه و نحوه شهادت ايشان، چگونگي غسل، کفن، تشييع و دفن آن بانوي بي‌نظير اسلام مي‌پردازد و ضمن ترسيم ابعادي از مظلوميت و مصايب فراوان ايشان، جلوگيري کردن امام علي (ع) از نبش قبر فاطمه? توسط ابوبکر و عمر و نزاع آن حضرت با آن‌ها را بيان مي‌کند.

‫اين پايان نامه به ترجمه و تحقيق كتاب تاريخ القرآن دكتر عبدالصبور شاهى اختصاص دارد و اين مباحث در آن مطرح شده است: ملاحظاتى بر روايات حديث، ديدگاه شيعه در قبال حديث، حروف هفتگانه، آشنايى پيامبر با نوشتن و خواندن، نويسندگان و حافظان وحى، ريشه خط عربى، و قرائت براساس معنى.