جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين پاياننامه بخشى از كتاب، زبدة البيان ترجمه و با استفاده از ساير منابع بررسى شدهاست. عناوين فصول اين پژوهش عبارتند از: آشنايى با ماهيت حجر، بررسى آيات قرآن مربوط به محجوريت چون: صغير، يتيم، مريض، سفيه و عبد مملوك، مجنون، اولياء صغير و مجنون و سفيه، مفلس.

‫چکيده : اين نوشتار، ترجمه آياتي چند از ابتداي قرآن کريم تا انتهاي سوره انفال به زبان پشتو است. نويسنده با توجه به وجود پنجاه ميليون نفر پشتون در کشور افغانستان و همچنين پشتون‌هاي فراواني که در کشورهاي پاکستان و هندوستان زندگي مي‌کنند، و نيز فعاليت وهابيت عربستان در بين قوم پشتون و تبليغ گسترده وهابيت توسط طالبان تحت حمايت عربستان، ضرورت چنين ترجمه‌اي از قرآن به زبان پشتو را بررسي کرده است. وي ضمن ارائه نمونه‌هايي از ترجمه‌هاي موجود قرآن به زبان پشتو و ترجمه‌هايي که عمدتاً از سوي اهل سنت فعال در افغانستان و پاکستان صورت گرفته، به نقد اين ترجمه‌ها پرداخته و بسياري از آ‌ن ‌ها را گويا ندانسته و مشتمل بر جهت گيري اهل سنت قلمداد کرده و برخي را نيز مي‌ستايد. او در همين زمينه نخستين ترجمه قرآن به زبان پشتو را ترجمه افضل خان ختک برشمرده و آن را ناقص مي‌داند. سپس ترجمه‌هايي ديگر به نام‌هاي ترجمه حبيب‌الله رفيع، ترجمه سيدجعفر حسين‌شاه ريشتوني، ترجمه مولانا عبدالحق دارمنگي (که نويسنده اين ترجمه را مي‌ستايد و آن را روان وصف مي‌کند)، ترجمه دکتر سيدسعيدالله مازاره، ترجمه عبدالله فاني، ترجمه و تفسير ملاکابلي و چند ترجمه ديگر را ذکر مي‌کند که همه آن‌ها در عربستان منتشر شده‌اند. نگارنده نکات اضافي را که در فهم متن قرآن کمک مي‌کند، داخل گيومه آورده و در پاورقي ترجمه نيز توضيحاتي اجمالي درباره برخي واژه‌ها و اصطلاحات و عبارات را ذکر کرده است. در صفحه سمت راست پايان نامه، متن قرآن به خط عثمان طه و در صفحه مقابل آن، ترجمه پشتو آمده و نويسنده مي‌کوشد بر اساس قواعد لغت شناسي و ادبيات عرب، ترجمه‌اي گويا و رسا ارائه دهد.

‫كتاب مورد تحقيق در نقد و بررسى نظريات خاورشناسان پيرامون قرآن كريم و تأليف عمر بن ابراهيم رضوان از دانشمندان اهل حجاز است. در اين پاياننامه بخشى از جلد اول كتاب مذكور كه در معرفى و نقد آثار خاورشناسان و بيان لغزشهاى آنان در مباحث قرآنى است، ترجمه و تحقيق شده است.

‫كتاب فكرة اعجاز القرآن نوشته نعيم الحمصى كتابى است كه انديشه اعجاز را در آثار متفكران از آغاز تا قرن حاضر نشان مى دهد. مؤلف در اين ارزيابى تنها به آثار مستقل نپرداخته است بلكه چگونگى ترسيم و عرضه اعجاز را در آثار محققان و مفسران و قرآن پژوهان پيگيرى كرده و ارائه داده است. اين پايان نامه ترجمه و تحقيق بخشى از كتاب يعنى از آغاز تا حدود قرن ششم هجرى است. مطالب اين بخش عبارت است از: واژه عجز و معجزه از نظر لغوى و اصطلاحى، تاريخچه استعمال اين كلمه، جدال فكرى ـ كلامى بين قرآن و عرب، تأثير قرآن در روح شنوندگان، تحدى قرآن با اعراب، ابعاد تحدى، مدعيان معارضه با قرآن، نظر مؤلف در زمينه اعجاز، بحث اعجاز در قرن دوم، سوم، چهارم، پنجم و آراءمنكرين اعجاز و معتقدان به آن.

‫نوشتار حاضر، که ترجمه کتاب خاتميت از علامه مرتضي مطهري به زبان اردو است، که به شرح ابعاد و فلسفه خاتميت و ختم نبوت حضرت محمد( مي‌پردازد. نويسنده از جهاتي چند مسأله خاتميت را بررسي کرده است. وي در گام نخست خاتميت را از نظر قرآن کريم بيان کرده و به اين مسأله مي‌پردازد که: آيا خاتم (به فتح تاء) صحيح است يا خاتم (به کسر تاء)؟، که در هر صورت نتيجه مي‌گيرد: پيامبر اسلام آخرين پيامبر الهي است که پرونده نبوت به وسيله ايشان بسته مي‌شود و نبايد بعد از آن حضرت اعتقاد به نبوت پيامبري ديگر داشت. نگارنده پس از اين موضوع، به پرسش و پاسخ‌ها و شبهه‌هايي مربوط به خاتميت مي‌پردازد و ضمن تشريح معناي خاتم‌الرسل بودن و خاتم الانبيا بودن پيامبر و عدم تفاوت بين نبي و رسول در اين موضوع و... ثابت مي‌کند که در هر صورت، پيامبر اسلام آخرين پيامبر خدا به شمار مي‌آيد. در مباحث بعدي، ديدگاه‌هاي نويسنده درباره پايان يافتن نبوت تبليغي و تشريعي پيامبر اسلام، صاحب شريعت بودن حضرت محمد( و برخي پيامبران الهي و صاحب شريعت نبودن بسياري از آنان شرح و بررسي شده است. نويسنده در همين زمينه به اين موضوع مي‌پردازد که: شريعت خاتم شريعتي تکامل يافته است که در آن به مراحل تکامل بشر و انواع نيازهاي او پاسخ مي‌دهد و پس از بسته شدن پرونده نبوت و امامت در عصر غيبت امام معصوم( اين وظيفه عالمان مذاهب است که از آموزه‌هاي ديني اسلام با توجه به مقتضيات زمان، فروع دين و جزئيات آن را متناسب با عصري که در آن زندگي مي‌کنند، استخراج کرده و به شبهه‌هاي ديني هر زمان پاسخ داده و مشکلات و نيازهاي مردم را برآورده سازند. نگارنده همچنين در ادامه مي‌گويد: در اين زمينه نقش مجتهدان جامع‌الشرائط همان نقش پيامبر اسلام و ائمه معصومين است که با وجود آنان در هر دوراني پرونده شريعت پيوسته باز مي‌ماند و اسلام عزيز طبق مقتضيات زمان پيش مي‌رود. و هرگز دچار کود و سکون نمي‌گردد.

‫اين پايان نامه، ترجمه کتاب فلسفه دين تأليف علي‌اکبر صادقي رشاد است، که در آن شناخت و منطق فهم دين، لوازم فلسفي و کلامي معرفت ديني، ديدگاه مبتني بر پلوراليسم ديني و نظريّه دکتر عبدالکريم سروش مبني بر وجود صراط‌هاي مستقيم، نقد و ارزيابي مي‌شود. نويسنده در کتاب مذکور مي‌کوشد ضوابط صحيح فهم دين و موانع آن را تبيين کرده و روش شناسي و معرفت شناسي فهم دين را شرح دهد. وي در قالب هفت مقاله به بررسي اين موضوع مي‌پردازد. در مقاله اوّل به ظهور فلسفه دين و خاستگاه اصلي آن در جهان غرب، پرداخته و ارتباط اين علم با ساير علوم را بيان مي‌کند. در مقاله دوم منطق فهم دين و گزاره‌هاي ديني، نقش علم اصول فقه و درک دين اسلام و آموزه‌هاي آن بررسي مي‌شود. در اين زمينه نويسنده همچنين با اشاره به تأثير علم منطق در اجتهاد ديني، ادّعاي وجود تعدّد قرائات از دين را ارزيابي مي‌کند. در اين مقاله نويسنده همچنين به روش صحيح فهم گزاره‌هاي ديني، نحوه استدلال صحيح در اين زمينه، ضوابط فهم گزاره‌هاي ديني، موانع فهم دين و چگونگي استدلال‌ها در معرفت ديني اشاره کرده است. وي در مقاله سوم اصول مربوط به فهم قرآن و گزاره‌هاي قرآني و چگونگي استدلال از کتاب و سنّت به وسيله دليل عقلي را شرح مي‌دهد. نگارنده به همين منظور به حقيقت مفهوم دين، فهم عُرفي از دين، عقلانيت فهم قرآن و عرفي بودن فهم آن به رغم شامل شدن اصطلاحات و واژه‌هاي قرآني بر معاني متعدّد نيز پرداخته، امکان فهم آموزه‌هاي ديني و قرآني را ثابت مي‌کند. در مقاله چهارم نويسنده به مناقشه آراي دکتر عبدالکريم سروش در مقاله "صراط‌هاي مستقيم" پرداخته و احتمال تفسيرهاي متعدّد و مختلف و در عين حال صحيح از دين را بررسي کرده است. او در مقاله پنجم که حاصل گفت گوي مؤلّف کتاب مذکور با جان هيک فليسوف دين و صاحب نظر پلوراليسم ديني است، ديدگاه‌هاي جان هيک درباره درست بودن نظريات متناقض از فهم دين را به چالش مي‌کشد. در مقاله ششم نيز که حاصل يک گفت گوي تلويزيوني مؤلّف است، رابطه و تعامل دين با ايدئولوژي و تعارض نداشتن آن ها را توضيح مي‌دهد. مقاله هفتم به تبيين نظريه پايان تاريخ و انتظار فَرَج اختصاص دارد.