جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده:این مجموعه، شامل ترجمه و تحقیق کتاب " بهجه الاریب فی بیان ما فی کتاب الله العزیز من الغریب" که علی بن عثمان بن ابراهیم، علاءالدین ماردینی، مشهور به ابن ترکمانی می باشد. این پژوهش شامل موارد ذیل است: معرفی علم غریب القرآن، معنی لغوی و اصطلاحی و اهمیت این علم، علل وجود واژه های غریب در قرآن کریم، مهاجرت، روابط بازرگانی با سرزمینهای مجاور، مقتضیات زندگی شهری، تعدد قبایل و لهجه های گوناگون، نسبت تفسیر با غریب القرآن، معرفی آثار و تالیفاتی در مورد غریب القرآن از قرون نخستین تا به امروز، معرفی چهره علمی مولف، تبحر علمی وی در زمینه شعر، نحوه ادب، قرآن و حدیث، تعدادی از تالیفات او، منابع و خصوصیات کتابش و غرایب قرآن از سوره حمد تا آخر سوره ناس.

این پایان نامه ترجمه و بررسی مقدمه تفسیر محمدفرید وجدی (ت 1373 ق) است. اهم مباحث آن عبارتند از: فلسفه ادیان، ایمان در طول قرنها، بازگشت انسان به دین فطری، شک در دین به دنبال پیشرفت مادی، اثر ایمان به جهان روحانی، تمدن اسلام و تمدن جدید، مقاصد قرآن، جستجوی حقایق به روش قرآن،بررسی پیامبران، اسلام، ادیان، مردم، مسلمانان، کفار،انسان، هستی، دنیا، قانون تکامل، حقوق، حکومت،جهاد، عبادت، معجزات، شفاعت و توسل، قضا و قدر وولایت و کرامت از دیدگاه قرآن، ناسخ و منسوخ قرآن،جمع آوری قرآن، و قرائت قرآن

در پایان نامه حاضر، بخشی از کتاب البرهان فی علوم القرآن زرکشی تحت عنوان «معرفة ناسخه من منسوخه» ترجمه و تحقیق شده است. موضوعات این بخش عبارت است از: مهمترین مؤلفان علم نسخ،اهمیت این علم، تعریف نسخ در لغت و اصطلاح، جوازنسخ، اقسام سوره های قرآن از لحاظ وجود آیات ناسخ یا منسوخ در آنها، انواع نسخ.

این پایان نامه حاوی ترجمه پنجاه صفحه از کتاب مذاهب التفسیر الاسلامی است و مباحث ذیل را دربردارد: بررسی وجوه مختلف تفسیری، نمونه هایی ازتفسیر به مأثور، بررسی تفسیر طبری و چگونگی روش تفسیر او، معرفی شیوه ها و کتب تفسیر کلامی، بخصوص تفسیر اعتزالی مثل تفسیر کشاف زمخشری و غرر و دررسیدمرتضی. شایان ذکر است که گلدزیهر سیدمرتضی شیعی مذهب را معتزلی خوانده است.

بخشی که از کتاب مذاهب التفسیر الاسلامی در این پایان نامه ترجمه و تحقیق شده، درباره ی روش تفسیر صوفیه و تفسیر محی الدین عربی و نیز روش تفسیر شیعه است.

در این پایان نامه بخشی از کتاب تاریخ فکرة اعجازالقرآن منذ البعثة النبویة حتی عصرنا الحاضر که درباره آراءو افکار دانشمندان اسلامی قرنهای ششم، هفتم و هشتم هجری قمری و در خصوص اعجاز قرآن است، ترجمه و بررسی شده است. در این پژوهش افزون بر ترجمه کتاب فوق به فارسی، پانوشتهایی در معرفی اشخاص وآثار مذکور در کتاب و بیان پاره ای نکات در زمینه تحدی، صرفه، تفسیر علمی و جز آن آمده است.

نام اصلی کتابی که ترجمه و بررسی شده تنزیه الانبیاء و الائمه است که به سیدمرتضی تعلق دارد. این کتاب دارای سه بخش است که عنوان هر یک به ترتیب عبارت است از: آرای فرق مختلف درباره عصمت پیامبران و نقد آنها، بررسی آیات و روایات حاکی ازارتکاب گناه توسط پیامبران و اثبات عصمت ائمه شیعه.در این پایان نامه بخش نخست کتاب، ترجمه و بررسی شده است. نویسنده پایان نامه در پاورقی مآخذ روایات و اشعار را ذکر و اعلام و اصطلاحات را شرح کرده است و در پیوست، تفصیل روایات اسلامی و آیات کتب مقدس (تورات و انجیل) را در خصوص داستان پیامبران آورده و بدینوسیله نتیجه گرفته، عقیده به عدم عصمت پیامبران ریشه در اسرائیلیات دارد.

رساله ای که در پیش رو دارید؛ ترجمه و تحقیق کتاب «التحقیق فی نفی التحریف عن القرآن الشریف» به قلم آقای سیدعلی حسینی میلانی است و شامل موارد ذیل می باشد: مهمترین سخنان و دلایلی را که توهم تحریف را نزد شیعه و اهل سنت ایجاد کرده، احادیث و روایاتی را که ممکن است دستاویز نظریه تحریف قرارگیرد و آنچه جایز است، سخنی را در این مورد به علمای شیعه و سنی نسبت داده شود، شیعه و تحریف، سخنان بزرگان شیعه درباره تحریف ناپذیری قرآن و پاسخ بزرگان شیعه در قبال شبه هایی که در پرتو این گونه روایات در مورد تحریف ایجاد می شود. نتیجه اینکه بیش از ۹۰٪ علمای شیعه - کساین که به آنها در اصول و فروع اعتماد و تکیه می شود- کم شدن قرآن را به شدت رد و نفی می کنند؛ و کمتر از ۵٪ آنان به کم شدن قرآن اعتقاد دارند که آن هم نظرات شخصی است و تبلور نظر کل فرقه شیعه نیست و خلاصه اینکه مذهب شیعه، به تحریف ناپذیری قرآن به معنی کم نشدن الفاظ آن، معتقد است.

در پژوهش حاضر طی یک پیشگفتار و دو بخش، قسمتی از کتاب یاد شده ترجمه و تحقیق شده است. در پیشگفتار معنای لغوی و اصطلاحی تفسیر، پیشینه تاریخی تفسیر، موافقان پیشین تفسیر، دسته بندی تفاسیر علمی معاصر آمده و بخش اوّل، به بیان حقایقی از قرآن اختصاص دارد و بخش دوم، درباره امام علی و امام صادق(ع) است.

یکی از علوم مرتبط با قرآن و حدیث، دانش های پیرامونی قرآن است که امروزه به نام«علوم قرآن» شناخته می شود. پایان نامه حاضر ترجمه و نقد و بررسی یکی از نوشتارهای امروزین در این موضوع است که به دست دانشمند قرآن شناس آیت الله العظمی نهاوندی نوشته شده است. این نوشتار که مقدمه تفسیر گرانقدر ایشان به نام نفحات الرحمن فی تفسیر القرآن و تبیین الفرقان است شامل چهل فصل است که از سوی مفسر ارجمند به«طرفه» نامدار شده است. وی در این مقدمه به مباحثی درباره قرآن پرداخته است و در هر بخش موضوع جداگانه ای را در پیش گرفته و از آغاز تا پایان روند زنجیره واری را پیموده است. شیوه بحث در این پیشگفتار قرآنی، آمیزه ای از پژوهش و استدلال و استناد به آیات و روایات است. از این مقدمه می توان وقوف و چیرگی این نویسنده را در مباحث کلامی، تفسیری، و روایی به خوبی دریافت. در بخش ترجمه سعی شده است بازگردان فارسی، ساده و روان و در عین حال سازگار با متن اصلی مصنف باشد. از آنجا که این نوشتار دارای یک نسخه بود، در بخش تصحیح تنها به اصطلاح غلط های فاحش در متن اکتفا گردید و در بخش تحقیق، مآخذ و تراجم را در پاورقی ها ذکر کردیم.