جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «درسهای اسفار» تالیف مرتضی مطهری، مجموعه درس های کتاب اسفار ملاصدرا توسط استاد شهید آیت الله مطهری در حوزه علمیه قم در سالهای 1356 و 1357 می باشد که بعد از شهادت ایشان تنظیم و چاپ شده است. استاد شهید در این درس ها قسمتی از مبحث «قوه و فعل» کتاب اسفار را تدریس نموده اند و علت انتخاب این مبحث، مطرح بودن برخی اندیشه های مارکسیستی در ارتباط با مسئله حرکت در آن دوره بوده است. این کتاب از یک سو غنای فلسفه اسلامی را نمایان می کند و از سوی دیگر دقت نظر و تسلط آن استاد شهید را بر مسائل فلسفی آشکار می سازد و همانند سایر آثار استاد از بیانی روشن و روان برخوردار است. این مجموعه شامل شش مجلد می باشد. می توان ادعا کرد این 6 جلد یک دوره ی مناسب برای شناخت هر چه بهتر فلسفه صدرالدین، بلکه فلسفه ایران و اسلام است. عناوین جلد چهارم عبارتند از: - در ربط حادث به قدیم - زمان اول و آخر ندارد - ادله قائلین به بدایت زمان - در حقیقت «آن» و کیفیت وجود و عدمش - در کیفیت عدم حرکت و عدم امور ناشی از حرکت - در اینکه «آن» چگونه زمان را تقدیر می کند - در کیفیت تعدد زمان و حرکت به وسیله یکدیگر و کیفیت تقدیر هر یک از آنها با دیگری - در معنای بودن شیء در زمان.

مشهور است که افلاطون در آغاز محاورۀ سوفسطایی و محاورۀ سیاستمدار وعده می دهد که می خواهد سه محاوره به نام های سوفسطایی، سیاستمدار و فیلسوف بنویسد. دو محاورۀ اول نوشته می شود و اکنون در دسترس است؛ اما در خصوص محاورۀ سوم همانند دو محاورۀ دیگر چیزی در اختیار نداریم؛ یعنی افلاطون محاورۀ فیلسوف را نمی نویسد، یا همچنانکه دو محاورۀ قبلی را نوشته بود نمی نویسد. دربارۀ این محاورۀ سوم نظرهای مختلف وجود دارد. در مقالۀ حاضر به بیان و ارزیابی نظر هایدگر در این خصوص خواهیم پرداخت.هایدگر این عقیدۀ رایج را در میان مفسران نمی پذیرد که افلاطون طرح نوشتن محاورات سه گانه را داشته است و بر این اساس سعی می کند توصیف فیلسوف را در میان آثار افلاطون بازنماید. او معتقد است افلاطون محاورۀ فیلسوف را نوشته است؛ اما نه همانند محاورات دیگر؛ بلکه بنحو سقراطی. مقالۀ حاضر در صدد است نشان دهد که اولاً، افلاطون به وعدۀ صریح خویش در خصوص تألیف فیلسوف عمل نمی کند؛ دوم اینکه دلیل این خُلف وعده وی این است که افلاطون معتقد است مطالب اصلی فلسفه قابل نوشتن نیستند و نوشتن آن ها هیچ نفعی برای آدمیان ندارد. سوم اینکه توصیف او از فیلسوف را به خوبی می توان در آثارش یافت.