جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله اي است مختصر در بيان اصول دين اماميه که در يک مقدمه در بيان جدائي اصول دين و اصول مذهب وپنج باب (هرکدام در چند مقصد، فصل ومبحث) تنظيم شده است. باب اول: درتوحيد باب دوم: آنکه حق تعالي حکميت وافعال او بي غرض ومصلحت نيست باب سوم: در نبوت باب چهارم: درامامت باب پنجم: درمعاد اين کتاب در سال 1308 ق چاپ شده است. (فاضل) نويسنده مي گويد اين كتاب در اصول دين و دليلهاي اجماليه موافق فهم عوام نوشته ميشود تا فائده آن شامل اكثر مردم باشد ... و آن مشتمل است بر مقدمه و چند باب. او بابتداء و در مقدمه فرق بين اصول دين اسلام و مذهب شيعه را مي گذارد و سپس در ابواب توحيد و عدل و نبوة و امامت و معاد صحبت مي كند. (عبدالله انوار) رساله مختصري است در بيان اصول دين در حد فهم عوام كه در يك مقدمه و پنج باب: مقدمه در فرق بين اصول دين اسلام و مذهب شيعه، و پنج باب به ترتيب در توحيد، عدل، نبوت، امامت و معاد. اين اثر بارها به چاپ رسيده است. رساله اي مختصر در اصول دين با ادله اجمالي و بيان فرق اصول دين و مذهب مشتمل بر مقدمه و پنچ باب كه همراه «الحجة البالغة و النور المبين» چاپ شده است. «باريك بين، محمد كريم» رساله اي مختصر در اصول دين و مذهب و با دلائل عقلي و نقلي و شمارش عناوين فروع دين و نجاسات و طهارت و غسل و وضو و تيمم و احكام غسل و دماء ثلاثه و نماز ميت و مقدمات نماز و واجبات از مقارنات وشكيات. «باريك بين، محمد كريم» رساله مختصري است در يك مقدمه: «بدانكه اصول دين سه چيز است» و پنج باب: «اول در توحيد و آن سه فصل است ... پنجم در معاد يعني بايد اعتقاد كنيم كه حيات و زندگي عود مي كند» (وفادار مرادي، محمد) رساله اي است مختصر در بيان تفاوت بين اصول دين و مذهب، مشتمل بر يک مقدمه و پنج باب که اجمالاً به شرح زير نگاشته شده است: مقدمه در بيان اصول دين و اصول مذهب و جدايي ميان آنها، باب يکم: در 3 فصل ... . آغاز كتاب: بسمله حمدله چنين گويد اقل عباد الله ابوالقاسم بن الحسن الجيلاني که اين چند کلمه اي است که در اصول دين و دليلهاي اجماليه موافق فهم و طاقت عوام نوشته مي شود ... انجام كتاب: و اما فروع دين پس در اين زمان که دست رس به پيغمبر و امام نيست اگر کسي تواند مسائل فروع خود را از کلام خدا و رسول وائمه طاهرين استنباط کند. [گوهرشاد2/808؛ نسخه هاي خطي فارسي 2/878؛ الذريعة 2/182و 2/167؛ سپهسالار 1/519؛ دانشگاه تهران 8/190 و 8/190؛ مشارفارسي 1/811 و 1/368 و 2/2557؛ مجلس 26/252؛ مدرسه خاتم الانبياء‌ ص 142؛ فهرست آستان قدس 11/22و 21/1244و 435: 20؛ مرعشي 22/58؛ سازمان مدارك فرهنگي 112؛ مركز احياء ميراث اسلامي 5/399 و 1/326؛ امام هادي 30؛ موسسه امام صادق ص 65؛ كتابخانه ملي 10/135 و 14/205؛ عكسي مركز ميراث 1/185؛ الهيات تهران ص 294؛ آستانه حضرت عبدالعظيم 1/52؛ كتابخانه جمعيت نشر ص 1231؛ چهل ستون ص 378؛ مركز مطالعات و تحقيقات اسلامي 1/53؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامي 1/21؛ مجلس شورا 16/312 و 26/252 و 38/486 و 32/233 و 32/305؛ مدرسه صدر بازار 1/44و 1/173و 2/290؛ افشين عاطفي ص 12؛ آستانه قم ص 208؛ كتابخانه شيخ محمد علي دياني ص 125؛ اهدائي به آستان قدس ص 260 و 295؛ سه كتابخانه اصفهان ص 186؛ صدر خواجو ص 75؛ كتابخانه حوزه علميه آشتيان ص 93؛ مركز احياء ميراث 326: 1؛ آستان قدس 435: 20؛ ميراث اسلامي ايران، دفتر دهم، 629؛ تراثنا س13ش/1 131؛ امام صادق چالوس ص 266؛ رايانه ملي 583 و 134 و 1439؛ مكتبة اميرالمؤمنين 2/550؛ دانشگاه اصفهان 2/418؛ فهرستواره منزوي 9/99 (20 نسخه داخلي)؛ رايانه آستان قدس]

رساله اي است با عناوين مقصد-مقصد و هر مقصدي در چند فصل راجع به اصول دين. مقصد اول: در معرفت مبدأ، مقصد ثاني: [در اسماء و صفات حق[ مقصد سيم: در نبوت، مقصد چهارم: در امامت. مباحث اين رساله و عناوين آن شبيه انوار الحقايق مولف مي باشد و در برخي موارد تفصيل موضوع را به انوار الحقايق خويش رهنمون مي گردد در منابع موجود نام اين رساله را نيافتيم شايد گزيده و ترجمه اي از همان انوار الحقايق باشد. (مرعشي؛ صالحي، محمدعلي) [مرعشي 41/481؛ ريحانة الادب 1/303؛ دانشمندان و سخن سرايان فارس 4/510؛ الكرام البررة 1/190؛ ]

بسيار مختصر و شامل آنچه لازم است دانستن آن بر عوام (سيد احمد اشكوري) آغاز كتاب: الحمدلله رب العالمين. . اول اصول دين توحيد است يعني اقرار كردن بآنكه خداي تعالي يكي است انجام كتاب: هركس از براي او و والدينش طلب مغفرت كند خداي تعالي او را و والدينش را بيامرزد [مرعشي 18/327 و 27/66؛ فهرستواره منزوي 9/103 (1 نسخه) ]

مؤلف در اين رساله مسائل اختلافي بين اشاعره و معتزله را با سند خود از شيخ تاج الدين عبدالوهاب بن تقي الدين علي سبكي (771 ق) نقل نموده است.

اعتقادات شيعه اثناعشري است كه بر هر مسلمان دانستن آن ضروري است. (‌صادق اشكوري) [مجتهد الزمان ص 42؛ ]

کتاب مختصري است در اصول دين که بر اصول مطالب واعتقادات موافق طريقه حقه ائمه اثني عشر سلام الله عليهم نوشته شده است اصول پنجگانه را به روش مختصر وساده در پنج باب بيان مي کند: باب اول: در توحيد، باب دوم: در عدل، باب سوم: در نبوت، باب چهارم: در امامت، باب پنجم: در معاد. نام مؤلف در ديباچه آمده است و ذكر شده كه رساله اي در اصول دين، ولي نام ويژه اي بدان داده نشده است. در آن آمده: در كتاب كبير خود و رساله رشيديه بيان نموديم (برگ 48ر). تا بدينجا كتابي بدين نام از وي يافت نشده است. اصول دين است به گونه گسترده و استدلالي در 5 باب و هر باب در چند فصل: باب يكم، در توحيد، در چند فصل، بي شماره: فصل، در اثبات وجود واجب؛ فصل، در اثبات آنكه واجب الوجود يكي است؛ فصل، در آنكه تكلم در ذات واجب نمودن نشايد؛ فصل، در اينكه مشابه و مماثلي و مجانسي ندارد ... باب دوم، در عدل، در چند فصل، بي شماره: فصل، بدان كه از جمله صفات ثبوتيه ذاتيه عدل است؛ فصل، چون دانستي كه حق منزه از كل نقايص امكانيه و متصف به كل اوصاف كماليه ازليه مي باشد، ... باب سوم، در پيامبري، در چند فصل، بي شماره. باب چهارم، در امامت، در چند فصل، بي شماره. باب پنجم، در معاد و حشر ارواح و اجساد، در چند فصل، بي شماره. (احمد منزوي) نام نگارنده در ديباچه آمده ولي نام ويژه اي به كتاب داده نشده است. در آن از كتاب كبير خود و «رساله رشيديه» (هفـ) ياد ميكند. اصول دين است بگونه گسترده و استدلالي، در 5 «باب» و هر باب در چند «فصل» : باب يكم، توحيد، در چند فصل بي شماره: فصل در اثبات واجب الوجود، فصل در اثبات آنكه واجب الوجود يكي ست، فصل در آنكه تكلم در ذات واجب نمودن نشايد، فصل در اينكه مشابه و مماثلي و مجالسي ندارد ... باب دوم در عدل، در چند فصل نيز بي شماره: فصل بدان كه از جمله صفات ثبوتيه ذاتيه عدل است، فصل چون دانستي كه حق منزه از كل نقايص امكانية و متصف به كل اوصاف كماليه ازليه مي باشد ... باب سوم در پيامبري، چند فصل نيز بي شماره. باب چهارم، در امامت، در چند فصل بي شماره، باب پنجم در معاد و حشر ارواح و اجساد، در چند فصل بي شماره. (احمد منزوي) کتابي است مشتمل بر 5 باب، و هر باب در يکي از اصول پنجگانه شيعه. مؤلف، آن را به درخواست بعضي از طالبين طريق حق به صورت مختصر و ساده نگاشته است. آغاز كتاب: «فيقول العبد الجاني و الاسير الفاني كاظم بن قاسم الحسيني الرشتي ان الدين بحسب اعتقاده علي المسلمين في معرفة اصول الدين هو ان الله سبحانه». انجام كتاب: «الي المحكمات و ادرؤا الحدود بالشبهات و لا حول و لاقوة». [نسخه هاي خطي فارسي، منزوي2/882و 2/889: اعتقادات، كه بايستي همين كتاب باشد؛ الذريعة2/192و 198؛ مرعشي3/132 و 12/350و 21/235 و 22/94و 21/295؛ مشار فارسي 1/369و 1/377؛ دانشگاه تهران 10/1576؛ مدرسه نمازي ص 221 و 204 و 366؛ کتابخانه ملک 2/31؛ الهيات مشهد 2/436؛ فهرست آستان قدس 11/24؛ امام صادق قزوين 1/34؛ سازمان مدراك فرهنگي 81؛ مدرسه حجتيه ص 2؛ مدرسه فيضيه ص 13و 2/68 و 2/126؛ ذريعه ج 2/192 - مشار؛ الهيات تهران ص 284؛ ادبيات تهران 3/11؛ رساله در عقايد پنجگانه؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامي 1/21؛ دياني ص 103؛ كتابخانه ملي فارس 2/210؛ مركز دائرة المعارف اسلامي 1/31-1/32؛ ذريعه 2/192، 198: نسخه ها، 2/822 «اصول دين» كه نشاني 7 نسخه آن را داده، همانجا 2/889 «اعتقادات» كه بايستي همين كتاب باشد؛ فهرست كتب مشايخ، 312 «رساله در عقايد پنجگانه» ؛ اعلام، 1/64؛ طبقات، 13/88-191؛ مشار 1/377 «اصول عقايد»، 369 «اصول دين» : نشاني2 چاپ آن را داده كه مي تواند همين كتاب باشد؛ مشار، مؤلفين، 5/37: براي كارهاي چاپيش، از آن ميان «رساله در اصول دين» و ديگري «اصول عقايد» ؛ اهدائي به آستان قدس ص54؛ فهرست الفبائي آستان قدس ص 54 و 622؛ كتابخانه شيخ علي حيدر 3/67 و 3/328؛ تراثنا س13ش/1 131؛ رايانه ملي ص2505؛ مكتبة اميرالمؤمنين 1/44؛ شورا 1/43/33؛ فهرستواره منزوي 9/96 (35 نسخه)؛ رايانه آستان قدس]