جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ریشه فقر عاطفی و معنوی انسان ها که امروزه افراد زیادی با آن درگیرند، نداشتن تفسیری درست از خانواده و نداشتن التزام عملی به وحدانیت خدا و موثر بودن او در زندگی است. این امر بر روابط عاطفی اعضای خانواده تاثیر دارد و موجب اضطراب، دلهره، داشتن آرزوهای واهی، حرص و ولع به مسایل مادی و زیرپا گذاشتن ارزش های الهی و انسانی شده است.با توجه به نقش مهم بنیان خانواده در انتقال آموزهای وحیانی و غیر وحیانی، به سلامت این کانون و رشد و بالندگی آن توجه زیادی شده است، بنابراین، افرادی که در نگرش به این بنیان مقدس دچار انحراف شده اند، جوامع انسانی را هم به انحطاط کشانده و از رشد و تعالی باز داشته اند.این نوشتار به بررسی آیاتی که درباره تشکیل خانواده بر پایه مهر و محبت، اعتماد، اطمینان، سکون وآرامش و... بیان شده است، می پردازد. همچنین تبیین عوامل ثبات و دوام خانواده یا سستی پایه های آن، راهکارهای تقویت و تحکیم بنیان خانواده بر اساس آموزه های قرآن کریم و سیره بزرگان دین نیز بیان گردیده است.

از آنجا که خانواده مهم ترین و اصلی ترین نهاد تربیتی جامعه است، باید سالم باشد. خانواده سالم، خانواده ای است که میان اعضای آن به ویژه والدین و فرزندان رابطه درستی حاکم باشد. برای رسیدن به رابطه انسانی سالم، اصول و شیوه هایی وجود دارد که والدین باید دانایی و مهارت لازم را داشته باشند تا بتوانند با این اصول پیوند روحی و فکری با اعضای خانواده برقرار نموده، نقش تربیتی خود را اعمال نمایند.این مقاله با هدف تبیین اصول و شیوه های موثر ارتباط با فرزندان ضمن اشاره به انواع ارتباطات (کلامی و رفتاری) به اصول حاکم بر ارتباط موفق می پردازد؛ زیرا تحقیقات نشان داده است عدم هماهنگی پیام های کلامی و غیر کلامی می تواند مانع ارتباط روشن وموثر بین افراد شود. اصولی همچون؛ اصل دانایی، اصل آشناسازی با واقعیت ها، اصل احساسات و ایجاد امنیت روانی، اصل اعتدال، اصل تعدیل انتظارات و... از جمله اصولی هستند که در این مقاله با توجه به آیات و روایات مورد بحث و بررشسی قرار گرفته اند.نتیجه تحقیق مزبور نشان می دهد والدین باید از شیوه ها و راهکارهای مناسب در برقراری ارتباط با فرزندان آگاهی داشته باشند. برای مثال در دوران کودکی با محبت کردن، بازی کردن و... می توان به کودک شخصیت داد و با ایجاد امنیت روحی و روانی ارتباط موثری با او برقرار کرد، در حالی که در دوران نوجوانی وضع به گونه ای دیگر است و با ایجاد عزت نفس، تقویت اعتماد به نفس و... می توان زمینه های رشد و کمال نوجوان را فراهم نمود و راه ارتباط با او را فراهم کرد.

اسلام، خانواده را رکن اصلی و هسته مرکزی جامعه می شناسد وآن را اولین نهادی به شمار می آورد که تربیت و شکوفایی نسل جوان و سرانجام ترقی ملت ها را در پی دارد درآن شکل می گیرد. این کانون همواره مورد تهاجم فرهنگ بیگانه بوده است. از این رو، سلطه جهانی غرب با هدف تسلط بر منابع ملی و مادی کشورهای اسلامی و با استفاده از تکنولوژی و ابزارهای تبلیغاتی و... سعی دارد ارزش های فرهنگی و دینی مسلمانان را کم رنگ و نقش خانواده را در تربیت صحیح فرزندان بی اثر سازد تا نیروی نسل جوان را در پیشرفت و بالندگی کشورها از راه اشاعه فساد و بی بند و باری از بین ببرد. این موضوع هم نگران کننده و هم هشداری جدی برای خانواده ها و دست اندرکاران امور فرهنگی کشورها است. بنابراین، در این نوشتار سعی شده است ابتدا کارکردهای خانواده بررسی شود، سپس عناصر و نمادهای تهاجم فرهنگی که به کارکرد خانواده آسیب جدی می رساند و یا بر آن تاثیر دارد، ارزیابی گردد. سرانجام به منظور حراست از خانواده و کارکرد مثبت آن، راهکارهای دینی و فرهنگی متناسب با رسالت اسلامی و اجتماعی ارائه نماید.

یکی از عوامل موثر در تکوین شخصیت انسان، تربیت است. از بهترین شیوه های تربیت، شیوه عملی الگوهاست. در این شیوه، آن چه مطلوب و ارزشمند است الگوپذیری کاملا آگاهانه، هدف دار و از روی معرفت و شناخت کامل است؛ یعنی هر فرد پس از تفکر، استدلال، تجزیه و تحلبل عقلی و با بصیرت کامل به تقلید از الگو می پردازد. این مقاله با هدف معرفی حضرت زهرا به عنوان بهترین الگوی زن مسلمان و با استفاده از منابع فقهی (قرآن و روایت) به بررسی توصیفی و تحلیلی علت و چرایی الگو بودن آن حضرت نگاشته شده است.نتایج بررسی نشان می دهد حضرت زهرا با داشتن فضایل و ویژگی هایی مانند عصمت، ولایت کبری و مقام لیله القدری بر تمامی زنان برتری دارد. به منظور الگوپذیری از آن حضرت باید با گفتار و کردار ایشان آشنا شد و با تحلیل و استنباط سیره عملی وعلمی آن بزرگوار وظیفه خویش را در همه ابعاد زندگی سامان بخشید. عبادت، حیا، حجاب، وارستگی، خانه داری، همسرداری، مادری و... جلوه هایی از سیره آن بانوی نمونه اسلام است.

امروزه، رشد لجام گسیخته مصرف گرایی از معضلات بسیاری از کشورهاست. جامعه و کشور مصرف زده کمتر به خودکفایی خواهد رسید. این گرایش در تمامی اقشار جامعه نفوذ کرده است و زنان نیز با آن رابطه ای دوسویه دارند؛ از سویی جمعیت انبوهی از مصرف کنندگان، زنان اند و از دیگر سو، بر الگوی مصرف دیگران به ویژه افراد خانواده تاثیرگذارند.پس اصلاح الگوهای مصرف در هرآنچه نگه داری و حفظ آن در اقتصاد فرد و جامعه اثر مثبت دارد، ضروری به نظر می رسد. در این ارتباط زنان می توانند فرهنگ صرفه جویی را درون خانواده نهادینه کنند که این خود به فرهنگ سازی در کل جامعه منجر خواهد شد.بخش مهمی از آموزه های دینی در رابطه با مسائل اقتصادی، ناظر به بیان الگوهای مصرفی مطلوب از نظر شرع مقدس است. در این نوشتار در ابتدا معیار کلی اسلام در این زمینه معرفی شده، سپس با طرح مباحث اجتماعی مرتبط با بحث «مصرف گرایی»، تاثیر تبلیغات بر مصرف گرایی زنان مورد بررسی قرارگرفته است. آسیب های مصرف گرایی در جامعه زنان نیز از نکات مورد توجه نگارنده بوده که در قالب دو آسیب تجمل-گرایی و مدگرایی بررسی شده است.از آنجا که شناخت مصادیق زهد، قناعت، ساده زیستی و دوری از تجمل گرایی در زندگی حضرت زهرا می تواند انگیزه کافی به ویژه در زنان مسلمان ایجاد کند، ذیل هر بخش نمونه هایی از ساده زیستی و پرهیز از مصرف زدگی در زندگانی آن بزرگوار پرداخته شده است.

تکامل معنوی عالی ترین هدف انسان و دنیا تنها بستر تحقق این هدف است و بدون آن راهی برای رسیدن به این هدف والا وجود ندارد. زندگی آن چیزی است که از دنیا در اختیار داریم، دنیا و زندگی در آن، بسی مهم تر از آن است که در اذهان عمومی وجود دارد. بی گمان رضامندی بستر موفقیت و کامیابی است و موفقیت در گرو داشتن «مهارت زندگی» و «مهارت کسب رضامندی» است. بنابراین، باید مهارت های رضایت از زندگی را کسب کرد؛ زیرا انسانی که این هنر را نداشته باشد به موفقیت نمی رسد.برای کسب رضایت از زندگی باید انتظارات را واقعی کرد. از مهم ترین مشکلات و مسائلی که انسان ها با آن روبه رو می باشند، مسئله کسب معاش و روزی است. البته در احادیث بیان شده است که خدا آن را تضمین می کند و باید به تضمین روزی از سوی خداوند امیدوار باشیم.

لزوم پوشیدگی زن در مقابل مردان بیگانه و داشتن حجاب، برای بانوان از سن تکلیف، از مسائل مهم دینی است. ازاین رو، تعیین حدود حجاب برای زنان با استناد به دلایل عقلی و نقلی به منظور ارایه طرحی که براساس آن پوشش شرعی بانوان تامین گردد و نگاهی گذرا و اجمالی به آثار فقیهان و مفسران نشانگر آن است که مسئله به شدت مورد اختلاف است و در چگونگی و ابعاد آن بحث های زیادی می توان یافت.روشن است که حدود پوشش و چگونگی آن در برابر نامحرم و اجنبی را باید با نگرشی در آیات و روایات و اقوال فقیهان به دست آورد و برای روشن تر شدن بحث و آگاهی های لازم در این باره تبیین تفسیری و فقهی آیه «و لا یبدین زینتهن إلا ما ظهر منها» ضروری است.باتوجه به مفهوم حدود که در لغت به معنای متعدد به کار رفته است در این مقاله مراد از حدود، نهایت و حد هر چیزی می باشد. با بررسی واژه حجاب و واژه های مترادف آن، به این نتیجه رسیدیم که استعمال کلمه حجاب در مورد پوشش زن یک اصطلاح نسبتا جدید است در قدیم و مخصوصاً در اصطلاح فقها کلمه «ستر» که به معنای پوشش است به کار رفته است.

خانواده مناسب ترین جایگاه برای تامین نیازهای انسان و بهترین بستر برای تامین امنیت و آرامش روانی است. با این حال در عصر حاضر نظام خانواده دچار مشکلات و چالش هایی شده که کم کم آن را به سستی و تزلزل می کشاند. مهم ترین عامل تحکیم و ثبات یا تزلزل و فروپاشی نهاد خانواده چگونگی رابطه ها و داد و ستد عاطفی میان اعضای خانواده به ویژه رابطه زن و شوهر است. عوامل مختلفی در تحکیم و یا تزلزل آن نقش دارند که می توان به طور کلی آنها را به عوامل فردی و اجتماعی تقسیم کرد که با توجه به اهمیت هر کدام از آنها نمی توان هر یک را به تنهایی در این مسیر کافی دانست. این نوشتار در پی آن است تا با بیان هر کدام از این عوامل راهی را برای رشد و ثبات خانواده از طریق معرفی باورها، اخلاقیات و سنت های فرهنگی و دینی بنمایاند.