جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تجدیدنظرخواهی جزء طرق فوق العاده اعتراض به آرای قطعی محاکم است که معادل آن اعاده دادرسی درحقوق ایران می‌باشد، مساله دادرسی و احقاق حقوق افراد هم در فقه و هم درقوانین موضوعه کشورها مورد توجه ویژه قرارداشته و با توجه به‌اهداف قوانین حقوقی و کیفری که در صدد برقراری عدالت درکشور می‌باشد، تجدیدنظرخواهی به‌عنوان یکی از طرق فوق‌العاده اعتراض به آرای نهایی محاکم، درقانون آئین‌دادرسی‌کیفری وحقوق اسلامی برای اصحاب دعوا در نظرگرفته شده‌است؛ این موضوع آنقدرحایز اهمیت است که به‌عنوان حق بین المللی و از حقوق بشری به‌شمار می‌آید. مشکلی که در این تحقیق دنبال حل آن هستیم، این‌است که تجدیدنظرخواهی در فقه مصداق نقض حکم حاکم محسوب می‌شود و اکثر فقهای امامیه و احناف با درنظرداشت شائبه «رد حکم واجب‌النفوذ»، نقض حکم حاکم را جایز نمی‌دانند؛ از طرف دیگر با حکمت قضا که فلسفه آن فصل خصومت است، سازگار نیست؛ دراین نوشتار سعی گردیده با بررسی همه‌جانبه کتب فقهی، حقوقی، دیدگاه‌های مختلف حقوق‌دانان و فقهاء، به‌حسب ضرورت تجدیدنظرخواهی درعصرکنونی، به‌بررسی آن پرداخته شود، که نگارنده از خلال مطالعه وبررسی اطلاعات جمع‌آوری شده به‌نتایجی دست‌یافته که به‌برخی از آنها اشاره می‌شود: یک)تجدیدنظرخواهی که در فقه از آن به نقض حکم حاکم یاد می‌شود، به‌عنوان یک‌روش فوق‌العاده اعتراض براحکام نهایی محاکم، درحقوق افغانستان در موارد خاص و استثنایی قابل پذیرش بوده‌است؛ دو) بر اساس مبانی فقهی اکثر فقهای امامیه و احناف اصل عدم جواز تجدید‌نظرخواهی در آرای قضایی حاکم است مگر در مواردی که ادله حرمت نقض حکم شامل آن نشود؛ سه) برخی از فقها مواردی را برشمرده که بر اساس آن می‌توان در آرای قضایی تجدید‌نظر نمود؛ چهار)تجدیدنظرخواهی با سایر طرق اعتراض به آراء متفاوت بوده و دارای شرایط، آثار وکاربردهای مخصوص به‌خود می‌باشد. این نوشته، به ‌بررسی تجدیدنظرخواهی درحقوق افغانستان ازدیدگاه فقه اهلبیت و فقه حنفی با استفاده از منابع کتابخانه‌ی، مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی، پرداخته است.

‫اديان آسماني و خصوصاً دين اسلام، علاوه بر دعوت مردم به يکتاپرستي و توجه دادن به آخرت و اخلاق، موضوع اداره اجتماع و برقراري نظم و عدالت در جوامع بشري را نيز مورد توجه کامل قرار داده‌اند. يکي از اين مسايل، وجوب پرداخت زکات است که پژوهش حاضر با روش تحليلي آن را بررسي کرده است. زکات در آموزه‌هاي اسلامي، هم‌رديف نماز قرار گرفته و انکار آن موجب خروج از اسلام مي‌گردد. پرداخت زکات موجب تقرب به خدا، تطهير اموال و جان‌ها، رشد آن‌ها، تأمين مالي نيازمندان و حکومت، و برقراري امنيت و عدالت اجتماعي مي‌باشد. وجوب زکات با دلايل مختلفي از آيات قرآن، سنت و اجماع، ثابت مي‌گردد، به‌گونه‌اي که از مسلمات فقهي تلقي مي‌شود. موارد مصرف زکات نيز در فقه اسلامي کاملاً روشن گرديده است. همچنين موارد قطعي وجوب زکات شامل غلات اربعه، انعام ثلاثه، و نقدين است؛ اما پژوهش حاضر تلاش کرده تا انحصار يا عدم انحصار وجوب زکات را در موارد نه‌گانه بررسي نمايد. بيشتر فقها با استناد به روايات صحيحه، اجماع فقهاي اماميه و ساير فقهاي اسلامي، و اصل برائت ذمه نسبت به ساير موارد، معتقد به انحصار زکات در همان نه مورد هستند. اما جمع ديگري از فقها نيز با استناد به گروه ديگري از روايات صحيحه، جعل زکات بر اسب‌ها از سوي امام علي(، و اطلاقات و عمومات آيات قرآن، توسعه زکات به ساير موارد را جايز مي‌دانند. در مقام داوري مي‌توان گفت که اجماع به‌دليل مدرکي بودن و وجود مخالف، و اصل به‌دليل وجود روايات معتبر، مورد پذيرش نيست. بدين ترتيب، از ميان دلايل طرف‌داران انحصار، تنها روايات باقي مي‌ماند، که مقدم داشتن آن‌ها و حمل روايات توسعه بر استحباب يا تقيه نيز با مباني فقهي سازگار نيست. بر اين اساس، اخذ به هر دو گروه روايات با توسعه موارد وجوب زکات، بهترين وجه جمع ميان اين روايات خواهد بود، که نتيجه آن توسعه موارد زکات است.

چکیده ندارد.

پژوهش حاضر تلاشی است در جهت یافتن پاسخ به چیستی اندیشه های سیاسی حمید عنایت این که وی چگونه در بطن گفتمان گزینش گرایی قرار دارد. این گفتمان به کدام یک از جنبه های تمدن غربی و اندیشه اسلامی باور دارد. حمید عنایت جایگاه ویژه ای در گفتمانگزینش گرای دارد. این جریان رای به پذیرش تمدن جدید می دهد، اما تقلید وجوه به اصطلاح ناپسند آنرا به طور کلی رد می کند.بخشی از آنها هویت اندیش اند و بر حفظ دیده ی نیکوی فرهنگ ایرانی و اسلامی تاکید دارند.این جریان بر خردگرایی،شکاکیت علمی،دستگاه دموکراسی و...تاکید دارند. به نظر عنایت جامعه ایرانی نا خوداگاه از غرب متاثر می شود ، پس بهتر است شناخت آن را در جامعه نهادینه کرددلمشغولی و دغدغه حمید عنایت این بود که تمدن غرب و تمدن شرق را درست درک کند و با درد شناسی جامعه خود مدینه ی فاضله ی بر اساس آرمان و خواست خود بسازیم. از یک سوی نگری و افراط و تفریط پر هیز کنیم تا راه به نا کجاآباد نبریم به عبارت دیگر به جای غرب گرایی و شرق گرایی ویا غرب زدگی و شرق زدگی باید غرب شناسی و شرق شناسی کنیم . عنایت برای دموکراسی معنای متفاوتی قائل شده و سازگاری اسلام و دموکراسی را تنها زمانی ممکن می داند که مراد از دموکراسی، نظام حکومتی مخالف دیکتاتوری باشد؛ زیرا در اسلام جایی برای حکومت خودکامانه فردی یا گروهی وجود ندارد؛ چون مبنای تصمیمات و اعمال حکومتی اسلامی، باید شریعت باشد، نه هوی و هوس شخصی.حمید عنایت برای اندیشه سیاسی شیعه به دلیل داشتن مولفه ها و اصول بنیادین از جمله آنان اجتهاد، شهادت و انتظار توانایی احیاگری و ماندگاری قائل است.

چکیده دوره سامانیان از مهم‌ترین دوره‌های اثرگذار در گستره فرهنگ و تمدن ایران و بستر شکوفایی عناصر گوناگون فرهنگی و تمدنی بوده‌ است. با ورود اسلام به سرزمینهای آَسیای میانه و ایران، فصل تازه ای در تاریخ، فرهنگ و ادبیات این سرزمینها پدید آمد و این امر زمینه تحقیق و مطالعه را در تاریخ ، جغرافیا ، زبان ، ادبیات ، فرهنگ و هنر این حوزه جغرافیاییتوسط محققین داشته است و دوران حکمرانی سامانیان این کانون را در اوج توجه مورخین قرار داد ، با توجه به اینکه اساس مطالعات علمی ، تاریخی شناخت و نزدیک شدن به حقیقت است، بنابراین ماهیت همۀدستاوردهای علمی بدست آمده نسبی خواهد بود ،که سامانی شناسی ازنگاه ایرانشناسان مختلف به نوعی با تعابیرمبالغه آمیز وگاه افراط گرایانه همراه شده و همین مسأله اعتبارعلمی پژوهشهای انجام یافته را مورد تردید قرار می دهد.در این پژوهش برخی از مجموعه تحقیقات انجام یافته در زمینه تاریخ سامانیان را به لحاظ روش ، رویکرد و حوزه های تحقیق طبقه بندی علمی خواهیم نمود و هدف ما از این پژوهش بررسی دیدگاه های مطرح شده در خصوص تاریخ سامانیان در آثار محققین خواهد بود و مهمترین دستاورد تحقیق روش ، رویکرد و حوزه های تحقیق در شناخت سامانیان در سه گروه می باشد که سامانی شناسی از دیدگاهایرانشناسان تاجیکی، ایرانی وغربی از جمله آنهاست. کوشش می شود تا به نقد و بررسی برخی از منابع و مآخذی که نقش اساسی تری در تبیین تحولات سیاسی و نظامی عصر سامانی درقرن اخیرداشته اند،پرداخته شود. البته با توجه به اینکه برخی از محققین در خصوص سامانیان آثار متعددی دارند اما به علت فرصت و مجال کم از یک طرف و شباهت در روش ، حوزه و رویکرد بکارگرفته شده در آثار مختلف از طرف دیگر ، فقط به بررسی یکی از مهمترین پژوهش یا اثر تحقیقیآنان خواهیم پرداخت.واژگان کلیدی : سامانیان ، ایرانشناسان ، خاورشناسان ، روش ، رویکرد ، حوزه

انقلاب عباسیان حاصل نیم‌قرن تلاش رهبران عباسی و داعیان آنان جهت دست‌یابی بر قدرت بود. از عباسیان می‌توان به عنوان یکی از زیرک‌ترین سیاستمدران تاریخ جهان اسلام یاد نمود. آنان با آن‌که در مخفی‌گاهشان در حمیمه شام از هرگونه ابزار سیاسی و نظامی محروم بوده و در شرایط نیمه تبعید می‌زیستند، اما در گام نخست، وارث میراث معنوی کیسانیه شده، سپس با استفاده از ابزار داعیان عباسی و انتخاب شعار «الرضا من آل محمد» تمامی مخالفان امویان را به دور خویش گرد آورند. هرچند ایرانیان تنها حامی عباسیان نبودند، اما به یقین مهم‌ترین طرفدراران آنان به شمار می‌رفتند. زیرا ایرانیان در طول خلافت امویان علاوه بر تحقیر به شدت مورد استثمار آنان قرار گرفتند و این مسئله یکی از دلایل اصلی پیوند گرو‌ه‌های ناراضی ایرانی از امویان و دلیل پیوستن به عباسیان بود. در این زمان بسیاری از نخبگان جامعه ایرانی و عرب به صورت پر شور به نهضت عباسی پیوستند و دولت عباسیان بر پایه این باورمندان راستین عباسی شکل گرفت. با وجود نقش انکارناپذیر نخبگان ایرانی و عرب در تأسیس خلافت عباسی، از نظر رهبران نخستین عباسی، این نخبگان تهدیدی جدی در جهت تثبیت قدرتشان به شمار می‌رفتند؛ از این رو همانند رهبران انقلابی مدرن به حذف معماران اصلی دولت تازه تأسیس شان دست زدند. عباسیان در گام نخست از این رهبران برای تأسیس بهره بردند و در گام بعدی به حذف‌شان پرداختند. در دوره تثبیت نیز از چهره‌های کم اهمیت‌تر ایرانی و عرب بهره می‌جستند، اما این مسئله دلیلی بر اعتمادشان بر نیروی‌های جدید نبود و در نهایت به حذفچهره‌های شاخص سیاسی دست می‌زدند. عباسیان علاوه بر حذف نخبگان موثر ایرانی نظیر؛ ابومسلم با جنبش‌های ایرانی که به بهانه خونخواهی ابومسلم شکل گرفته بود، با خشونت برخورد نمودند. آنان این رفتار سیاسی را با علویان و خوارج نیز به کار گرفتند و با این اقدامات خود توانستند به تثبیت قدرت خود دست زنند. پایان نامه حاضر به روش تاریخی و به شیوه مطالعات توصیفی - تحلیلی با مراجعه به کتابخانه‌ها نگارش شده است. با توجه به تحقیقات انجام شده در این زمینه می‌توان به این نتیجه رسید، عباسیان در مراحل دست‌یابی به قدرت از سیاست «ماکیاولی» در جهت تأسیس و تثبیت قدرت استفاده نمودند، لذا هر جریانی اعم از ایرانیان و اعراب که موجب تزلزل قدرتشان را فراهم می‌نمودند، از سر راه برمی‌داشتند.

‫اين پژوهش شامل چهار فصل است: در فصل اول تعريف لغوى و اصطلاحى حجت و حجيت و تبيين حجيت ظواهر آمدهاست؛ در فصل دوم، امكان حجيت ظواهر بررسى شدهاست؛ در فصل سوم پيامدهاى اعتقاد به عدم حجيت ظواهر ياد شدهاست و در فصل چهارم حجيت ظواهر كتاب و سنت به اثبات رسيدهاست."

‫چکيده : تحقيق حاضر، ترجمه کتاب تاريخ قرآن تأليف آيت‌الله محمدهادي معرفت به زبان اردو است که در شش فصل به چگونگي تدوين و جمع قرآن، نگارش آن و مفهوم وحي و نزول و کتابت وحي مي پردازد. نگارنده سعي دارد فراز و نشيب‌هاي قرآن کريم از عصر نزول و خلفا تا دوران کنوني و نقش امام علي( در کتابت و جمع آوري قرآن را بررسي کند. وي در فصل اول از نوشتارخود به تشريح پديده وحي پرداخته و ضمن بيان مفهوم لغوي و اصطلاحي وحي، ادله قائلين بر امتناع آن را نقد کرده است. آن‌گاه با اشاره به ارتباط مستقيم ميان خالق و برگزيده خويش و مردم، تاريخچه آغاز وحي عمومي و وحي قرآني و چگونگي نزول قرآن بر شخص پيامبر اسلام را شرح مي‌دهد. نگارنده در ادامه به تاريخچه کتابت وحي و تبويب و تدوين قرآن به شکل امروزي پرداخته و چگونگي ضبط و ثبت آيات قرآن و شيوه کتابت آن با استفاده از ابزارهاي نگارشي در آن زمان را ذکر مي‌کند. در فصل دوم از کتاب مزبور، نزول قرآن و آغاز نزول آن، مدت نزول قرآن و آراي بزرگان علم تفسير و تاريخ قرآن در زمينه نحوه نزول دفعي قرآن کريم منعکس گرديده و ترتيب نزول سوره‌ها و آيات به ترتيب مکي و مدني و چگونگي نحوه تنظيم آن‌ها، اسباب نزول و تفاوت سبب نزول و شأن، تفاوت ميان تنزيل و تأويل قرآن، نحوه، شناسايي سبب نزول و... بيان شده است. در فصل سوم از کتاب چگونگي جمع و تأليف قرآن، نحوه نظم و ترتيب موجود در آن، توقيفي بودن آيات و سوره‌هاي قرآن، ويژگي‌هاي مصاحف ارائه شده توسط برخي صحابه به ويژه امام علي( (مصحف علي)، اختلاف بين مصاحف در آن زمان، مسأله وحدت مصاحف در عصر خلافت عثمان بن عفان( مصحف عثماني) و دوران تکامل رسم‌الخط قرآن کريم تا چاپ‌هاي امروزي آن بررسي مي‌شود. فصل چهارم به معرفي قاريان قرآن، قرائت‌هاي هفت‌گانه آنان وعوامل اختلاف قرائت اختصاص دارد. نويسنده در فصل پنجم با اشاره به مسأله تحريف قرآن کريم، و ادله تحريف نشدن آن و اجماع دانشمندان مسلمان بر اين مسأله را به تصوير مي‌کشيد. در فصل ششم ترجمه قرآن، روش‌هاي ترجمه، فتاواي فقهاي شيعه و اهل سنت در اين باره، سابقه ترجمه در تاريخ اسلام، نمونه‌هايي از ترجمه‌هاي موجود قرآن و بايسته‌هاي ترجمه بيان شده است.

باور های معرفت شناسی به عنوان منابع تعیین کننده رفتارهای معلمان و عملکرد تدریس به شمار می آیند . یکی از حوزه هایی که به تحقیقات بیشتری نیاز دارد بررسی رابطه ی باورهای معرفت شناسی معلمان زبان انگلیسی و سبک عالب تدریس انهاست .برای پر کردن شکاف موجود در تاریخچه ی مطاعاتی، این تحقیق انجام شد. با استفاده از نمونه گیری خوشه بندی تصادفی ، 105 معلم شاغل در دبیرستانهای یاسوج و گچساران انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی سبک تدریس (گراشا،1996) که شامل 40 گویه بر اساس مقیاس لیکرتو پرسشنامه ی باورهای معرفت شناسی (چن و الیوت ،2004) که شامل 30 گویه بر اساس مقیاس لیکرت بود ، به کار گرفته شدند. الفای کرونباخ برای پرسشنامه ی سبک تدریس 0.75و برای باورهای معرفت شناسی 0.82 گزارش شد که سطح قابل قبولی از پایایی بودند. آمار توصیفی، همبستگی و تحلیل رگرسیون برای پاسخ به سوالات استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که معلمان زبان انگلیسی بیشتر از سبک خبره برای تدریس استفاده میکنند وباور معرفت شناسی انهاباورهای موثق و مقتدرانهاست . به علاوه بین سبک غالب تدریس و باورهای معرفت شناسی انها رابطه ی مثبت معنی دار وجود دارد. تحلیل های رگریسون نیز نشان داد که باور معرفت شناسی غالب میتواند سبک غالب تدریس را تعیین کند. معلمان زبان انگلیسی دبیرستانها باور داشتند که دانش باید از منبعی موثق انتقال بیابد و دانش اموزان نیز باید از معلم پیروی کنند. این در راستای عملکرد غالب تدریس بود (سبک خبره). این تحقیق نشان داد که عملکردهای معلمان و سبک تدریس آنها میتواند ریشه در باورهای معرفت شناسی شان داشته باشد. نتیجه گیری و کاربرد و پیشنهادات برای پژوهش های آینده نیز در این تحقیق به طور مفصل بحث شده است.

در این رساله بیان چگونگی توجه مسلمانان به علوم طبیعی و جهانشناسی با توجه به تاکیدات قرآن و پیامبر و ائمه اطهار به کسب دانش و علم و کیفیت انتقال علوم عقلی اعم از فلسفه، طب ، کیمیا، ریاضیات ، هندسه، جغرافیا و زمین‌شناسی و غیره از یونان، روم، هند و ایران و سایر مراکز علمی جهان باستان به تمدن اسلامی می‌باشد. گرچه از دیرباز در این موضوع بصورت پراکنده و در موضوعات کلی مباحثی صورت گرفته و محققان بسیاری به کیفیت انتقال علوم به تمدن اسلامی اشاراتی داشته‌اند ولی اهمیت موضوع برای جامعه اسلامی، ما را بر آن داشت که شکوفائی دوران تمدن اسلامی را یادآور شده و راهی را که وارث اصلی آن در جهان علم و دانش اسلام است ، را به مسلمانان جهان گوشزد نمائیم . جنبش علمی ترجمه در طی دو قرن - دوم و سوم - به اوج خود رسید و در این دوره تاریخی، اکثر آثار علمی جهان باستان از گوشه و کنار در بغداد جمع‌آوری، و توسط مترجمان ماهر و با تبحر از زبانهای یونانی، سریانی، هندی و فارسی (پهلوی) به زبان عربی منتقل گردید و گامی بلند در جهت پیشرفت بشریت که در مرحله انزوا و سقوط قرار گرفته بود برداشته شد. از این رو علومی که می‌رفت با ضدیت مسیحیت قرون وسطی و قیصرهای رومی به انحطاط و انهدام کشیده شود در یک جهش با آگاهی مسلمانان و زمینه‌ای که در قلمرو اسلامی ایجاد شد، مجددا" حرکت و پویائی خود را بازیافته و در قالب اسلامی مورد توجه دانش پژوهان اروپائی در قرن شانزدهم و هفدهم میلادی قرار گرفت . چرا که بسیاری از متون دانشمندان مسلمان همچون آثار علمی ابوعلی‌سینا، فارابی، ابوریحان بیرونی و ابن رشد اندلسی و بسیاری دیگر از متفکران اسلامی در مراکز علمی و آموزش اروپای پس از قرون وسطی، تدریس شده و مورد توجه قرار گرفت . گرچه در این رساله به نتایج مثبت و منفی این جنبش علمی کمتر توجه شده ولی آثاری که این حرکت در قرون سوم و چهارم و پنجم هجری دربرداشت ، در پیشرفت تمدن مغرب زمین بخوبی مشهود است ، چرا که عصر رنسانس در غرب دنباله جنبش علمی ترجمه در قرن سوم هجری در تمدن اسلامی می‌باشد، و این حقیقتی انکارناپذیر است . این حرکت علمی که با انگیزه‌های اجتماعی، اعتقادی و در زمان و مکانی خاص واقع شد بیانگر واقعیتی است که بسیاری از مورخان شرقی و غربی تحت تاثیر استعمار فرهنگی در سرپوش گذاردن بر پیشرفتهای علمی مسلمین کمتر بدان توجه نموده‌اند. اسلام نه تنها از لحاظ زمان آخرین وحی دوره کنونی تاریخ است و به همین سبب وارث همه ادیان الهی گذشته است ، بلکه از لحاظ مکانی نیز اقالیم مرکزی عالم را سرزمین خود قرار داده . و به این طریق با مراکز مهم تمدنهای قبلی آسیا و دریای مدیترانه تماس مستقیم حاصل کرد و وارث ، علوم و فنون این تمدنها شد. این در گرو جاذبیت و معنویت دین اسلام بود که توانست به سرعت اندوخته‌های بشریت را در یک مکان جمع‌آوری نماید. اسکندریه، انطاکیه، رها، نصیبین حران، جندیشاپور وسایر مراکز علمی تمدنهای دریای مدیترانه و آسیا و خاورمیانه همه در قرن دوم و سوم - که جنبش علمی در آن واقع شد - جزء قلمرو اسلام درآمد، و به این نحو زمینه برای نشو و توسعه علوم عقلی در تمدن اسلامی فراهم آید. آغاز شکوفائی علوم در تمدن اسلامی همانا ترجمه متون علمی توسط مترجمان و مفسران و شارحان مسلمان، مسیحی، یهودی صائبی، اعم از عرب و غیر عرب در سایه اسلام بود. و رساله موجود بیانگر چگونگی این انتقال می‌باشد.