جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫مباحث اصلى اين پايان نامه در چهار بخش آمده است: در بخش اول از اهميت گفتگو و شيوههاى آن سخن رفته و سه شيوه حكمت، موعظه و جدل معرفى شده است. در بخش دوم شيوههاى گفتگوى اين پيامبران بيان شده است: نوح، هود، صالح، ابراهيم، لوط، شعيب و موسى عليهمالسلام. بخش سوم به شيوههاى گفتگوى پيامبر اسلام صلىاللهعليهوآلهوسلماختصاص دارد و بخش چهارم درباره نقش دانشمندان در هدايت انسان با الهام از گفتگوى پيامبران با مردم است.

اندیشمندان ومصلحان وحقوق دانان در طول تاریخ تلاش نموده اند قواعد ومقرراتی تهیه وتدوین نمایند تا اقدامات غیر انسانی در جنگ به ویژه استفاده از تسلیحات غیرمتعارف را محدود یا ممنوع کنند حاصل این نگرش وتلاش ها تدوین «حقوق بین المللی بشردوستانه» بوده است. که هدف آن محدود کردن آثار مخاصمه وابزار وروش های جنگ بوده است. در طول تاریخ تضاد منافع و کمبود منابع زمینه جنگ ها را پدید آورده البته ماهیت منازعات از میزان پیشرفت فناوری های مربوط به جنگ افزارها متأثر بوده اما بهره مند بودن قدرت ها از فناوری های جدید وبکارگیری آن در جریان جنگ ها درقرن معاصر امکان تخریب وسیع ساخت های بشری ومحیط زیست را فراهم کرده وتهدیدات جدی را برای حیات بشر ایجاد نموده است. در کنواسیون های ژنو 1949 وپروتکل های الحاقی1977 قواعد الزام آوری برای طرفین مخاصمه مصوّب شده است.البته ضمانت اجرای این قواعد در عمل شاید جای نقد وبررسی باشد . توجه اسلام به دفاع از حقوق اساسی انسان ،مثل حق حیات وآزادی وکرامت او در مخاصمات، از ارزش ها واندیشه های توحیدی سرچشمه می گیرد ، و اصل اولی و بنیادین در حقوق بشردوستانه اسلامی ، اصل کرامت انسانی است. در مبانی نظری اسلام ،ارزش حیات انسان وتأکید براصالت صلح و زندگی مسالمت آمیز مبنای دینی حکم ممنوعیّت تولید وبکارگیری سلاح های کشتارجمعی می باشد . ودر مبانی فقهی اسلام تولید وبکارگیری سلاح های کشنار جمعی ممنوع وحرام بوده وفقهاء با استدلال به ادله های عقلی همچون قبیح بودن این اقدام و ضرورت دفع ضرر محتمل وادله های نقلی از آیات قرآن وروایات متضافر از معصومین وقواعد فقهی همچون قاعده لاضرر وقاعده وزر، حرمت آن را اثبات نموده اند .در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی -تحلیلی بهره گرفته شده است وبرای گردآوری مطالب از روش کتابخانه ای استفاده شده است.

‫با توجه به آیات نورانی قرآن در طول تاریخ سنت های الهی همواره در جریان بوده و علت جاری شدن هر یک از این سنت ها ، رفتارها و عملکردهای انسان در زندگی خویش بوده است. یکی از سنت های جاری الهی ، سنت استخلاف و جانشینی است یعنی همواره قوم یا گروهی جانشین قوم یا گروه دیگر شده و حکومت کرده اند . در آیه 55 سوره نور وعده حکومت و خلافت بر زمین به مومنان صالح العمل داده شده است حکومتی که امنیت ، عدالت و آرامش را در سراسر جهان برپاکند و با غلبه دادن دین مورد رضای خدا، جهان را از لوث هر گونه شرک و بت پرستی پاک نماید . با توجه به مطالب ذکر شده در تفاسیر و کتب روایی، ذیل آیه ، تحقق کامل این وعده در زمان ظهور منجی عالم بشریت مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) امکان پذیر است ، در نتیجه با حکومت عادلانه ایشان ، جهان آینده ای زیبا و روشن خواهد داشت و نور و هدایت جای ظلمت و تاریکی را خواهد گرفت. از آنجا که محور اصلی این رساله آیه 55 سوره نور می باشد ، فصل بندی رساله با توجه به این آیه تنظیم شده است . در ابتدا سنت های الهی و خصوصیات آنها و سپس تعریف استخلاف و انواع آن ذکر شده است ، در بخش بعد آن دسته از خصوصیات مستخلفین که در آیه ذکر شده یعنی ایمان و عمل صالح معرفی و توضیح داده شده اند، و در بخش آخر ره آوردها و نتایج پذیرش یا عدم پذیرش استخلاف ذکر شده است. واژگان کلیدی عبارتند از: سنت، استخلاف، مستخلفین، مومنان ، عمل صالح، تمکین دین.

‫چکيده : اين پژوهش به تحليل ويژگي‌هاي يک خانواده نمونه و مطلوب و مؤلفه‌هاي آن از منظر قرآن کريم مي پردازد. نويسنده اهميت و نقش خانواده در جامعه اسلامي و ويژگي‌ها و ارکان آن، اعم از والدين، زوجين، فرزندان، خويشاوندان و همسايگان را از منظري قرآني بررسيده و جايگاه و وظايف هر يک از اعضاي خانواده را بيان مي کند. وي در سه فصل اوصاف والدين، همسر و فرزندان مطلوب را شرح مي دهد. در فصل اول مباحث مقدماتي مانند مفهوم خانواده از لحاظ لغوي و اصطلاحي و چگونگي شکل‌گيري خانواده به وسيله ازدواج و اختيار کردن همسر و اهميت آن بيان شده است. فصل دوم به بررسي همسران نمونه و انواع روابط بين آن ها اختصاص دارد. نگارنده ابتدا به ويژگي‌هاي همسر مطلوب از جنبه رعايت تقواي الهي، رسيدگي به نفقه خانواده و پرداخت مهر زن اشاره کرده و مباحثي مثل قيموميت مرد و معاشرت مطلوب با زن و فرزند را از خصوصيات همسر مطلوب ارزيابي مي کند. سپس در فصل سوّم از نوشتار خويش والدين و فرزندان مطلوب و ويژگي‌هاي آن‌ها را از ديدگاه آموزه‌هاي قرآني و روايي بررسيده و وظيفه والدين قبل از ولادت فرزندان، دوران حاملگي زن و بعد از ولادت فرزند و راه و روش تربيت فرزند و تربيت قرآني وي و ... را در اين زمينه مطرح مي کند. نويسنده همچنين تربيت کردن فرزند به وسيله قصه گفتن، موعظه، ارشاد، تشويق و تنبيه به موقع، تربيت به وسيله حکمت، تربيت کردن به وسيله جدال احسن، کمک گرفتن از مسايل عبادي، اعتقادي، اخلاقي و اجتماعي را شرح مي دهد. مبحث پاياني اين نوشتار، بيان خصوصيت هاي فرزندان مطلوب است که در اين باره ضرورت احترام به والدين، احسان به آن ها و تعابير سنگين قرآني در اين زمينه، خطرهاي عاق والدين و انواع نيکي به آنان از منظر قرآن کريم بررسي شده است.

‫اين پاياننامه با هدف بررسى احكام محرمات نكاح از كتاب زبدة البيان و مقايسه آن با ساير كتب فقهى و تفسيرى اعم از شيعه و اهل سنت تدوين شدهاست. در اين پژوهش پس از ترجمه آيات به بررسى و تفسير آنها در كتاب مذكور و مقارنه آن با ساير منابع پرداخته شدهاست؛ سپس به رواياتى از معصومين (ع) در تأييد آن تمسك شدهاست و سرانجام اختلاف نظرات علماى شيعه و اهل سنت در خصوص آن بيان شدهاست."

---

---

آیات و روایات زیادی در باره آفرینش، منافع و رفتار با حیوانات وجود دارد که این نشانگر‏اهتمام اسلام به حیوانات است. از سوی دیگر در غرب انجمن ها و سازمان هایی به دفاع از حقوق ‏حیوانات می پردازند، تا این که بیانیه جهانی حقوق حیوانات در اواخر قرن بیستم به تصویب رسید. ‏مراد از اخلاق سکولار غرب تفکر مدرنی است که با نگرش ماده گرایانه و سودطلبی بر بسیاری از ‏کشورها سیطره یافته است. با توجه به گستره دیدگاه های سکولاریستیتاکیدمادر این جا بربیانیه ‏جهانی حقوق حیوانات می باشد. اسلام به حقوق و عدالت نسبت به حیوانات اهمیت زیادی داده و ‏همگانرا در برابر آنان مسئول می داند. نفقه حیوان که شامل تغذیه، مسکن و درمان می شود، از ‏مهمترین این حقوق می باشد ؛ در اخلاق سکولار انسان بر وفق منفعت خود با حیوان رفتار می نماید. ‏بر خلاف اخلاق سکولار ، از منظر اسلام حیوانات دارای شعور، واجد برخی از انواع معرفت وتسبیح ‏گوی خداوند سبحان می باشند و هر نوع کاری که موجب آزار جسمی و روحی آنان گشته، عملی ‏شیطانی شمرده و همواره بر رفتاری مشفقانه، صادقانه و عادلانه با حیوان تأکید شده است ولعن و ‏نیرنگ و جدایی افکندن بین حیوان و نوزادش امری ناپسند و بهره برداری صحیح ، رعایت حق ‏کامیابی و پناه دادن جاندارانِ بی آزار امری پسندیده ذکر شده است. در اسلام افزون به بیان حقوق ‏به علت های احکام نیز اشاره شده است، توجه اسلام به حیوانات عام استو شامل حیوان حرام ‏گوشت و حیوان مشرف به مرگ هم می باشدکه از این جهت با بنیان اخلاق سکولار تفاوت اساسی ‏دارد.حقوق حیوانات در اسلام به صورت دقیق، جامع و با ضمانت اجرایی قوی بیان شده است ؛ ولی ‏حمایت از حیوانات در بیانیه جهانی، به صورت کلی و غیر جامع مطرح شده است و با توجه به ماهیت ‏بشری داشتن و مبتنی بر خواست انسان بودن، قوانین در اندیشه سکولار از ثبات لازم برخوردار ‏نیست. در اسلام هر حیوانی از حق حیات برخوردار است و بدون علت نمی توان حیوانی را به قتل ‏رساند. در مورد شکار و ذبح حیوان شرایط خاصی در نظر گرفته شده است ؛ ولی در غرب جزئیات ‏مذکور نه تنها مورد اشاره قرار نگرفته که مورد غفلت واقع شده است. ‏تعیین حقوق جهانی برای بشر و موجودات، بر طبق اصولی فراتر از نگاه استقلالی انسان هاست؛ ‏زیرا انسان ها به دلیل اختلاف علاقه ها، سلیقه ها، خطا پذیری و آداب و رسوم نمی توانند ارزش ‏های واقعی در تعامل با دیگران از جمله حیوانات را در یابند. با توجه به علم، حکمت و قدرت خداوند ‏به تمام هستی، تنها برنامه سعادت و مسیر کمال، باید آسمانی باشد.‏

---

‫اين پژوهش به راهکارهاي پيشگيري از جُرم و جنايت در جامعه اسلامي با استفاده از تقويت اخلاق و فضايل اخلاقي و نقش نهادهاي ديني، همچون: مساجد، مدارس، مراکز ديني و فرهنگي اختصاص دارد. نوشتار حاضر در سه فصل سامان يافته است. در فصل اوّل کلّياتي از تحقيق، مانندِ مفهوم شناسي واژه‌هاي پيشگيري، جُرم، اخلاق، آموزه‌هاي اخلاقي و کارکرد اين آموزه‌ها در تزکيه نَفس و پالايش روح انسان ارائه شده و رابطه اخلاق با حقوق جزا به لِحاظ وسعت قلمرو آن، معيار و ضابطه تشخيص اخلاق و حقوق، تعامل اخلاق و حقوق جزا و نيز انواع اقدام هاي پيشگيرانه، مثلِ پيشگيري کيفري، اجتماعي و وضعي از وقوع جُرم در جامعه بررسي گرديده است. در فصل دوم نگارنده نقش رذايل اخلاقي در وقوع جُرم، مفهوم و معيار، ويژگي‌ها و روش شناختي انواع رذايل را برمي شمارد و جهل و ناداني را به عنوان مهم ترين عامل انحراف دانسته و آيات و روايات مربوط را شرح مي‌دهد. وي سپس نقش انحراف در نيروي دفاعي، مانندِ خشم، پرخاشگري، حالت تهاجمي کينه ورزي، کبر و خودبزرگ بيني در افزايش رذايل اخلاقي و در نتيجه جُرم و جنايت در سطح جامعه را بررسي مي‌کند. نويسنده، حکمت و رابطه آن با پيشگيري جُرم را ضمن بررسي معناي حکمت و ارتباطش با عمل به کارکردهاي حکمت در شناخت خويشتن، عبرت گرفتن از امور، تضعيف شهوت و پيشگيري از جُرم و جنايت در جامعه را ذکر مي‌کند. وي در ادامه با اشاره به مفهوم عفّت، نقش عفّت در پيشگيري از جُرم را بيان کرده و انواع و مراتب آن، مانندِ عفّت جنسي، چشم و کنترل شکم را بيان مي‌کند. وي به آثار فردي و اجتماعي عفّت در کاهش و کنترل بزهکاري نيز اشاره کرده و رسيدن به آرامش فردي و اجتماعي در پرتو عفّت را از منظري قرآني و روايي وارسيده است. بررسي نقش عدالت و آثار آن در پيشگيري از جُرم با توجّه به انواع عدالت، بيان روش‌هاي کسب و گسترش فضايل اخلاقي در جامعه از دوران کودکي و بزرگسالي، بررسي نقش والدين و مدرسه در نهادينه ساختن فضايل اخلاقي و روش‌هاي علمي و عملي تقويت اين فضايل، از مباحث پاياني اين نوشتار محسوب مي‌شود.