جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫چکيده : اين نوشتار، تفسيرآيات چهارم تا هشتم سوره اسرا، شامل پيشگويي‌هايي تاريخي درباره بني‌اسرائيل و مروري گذرا به سرگذشت يهوديان و بني‌اسرائيل از زمان حضرت موسي تا دوران معاصر و صهيونيسم و طغيانگري‌ها و جنايات يهوديان است. نويسنده در سه بخش از پژوهش خويش به تشريح ديدگاه‌هاي مفسران شيعه و اهل سنت در زمينه وعده‌هاي الهي درباره تحقق سرنوشت يهوديان مي‌پردازد و به تناسب اين بحث، مسايلي درمقوله مهدويت و انتظار بيان مي‌کند. در بخش اول، کلياتي از معناي اسرائيل، يهود، صهيون، صهيوني، صهيونيسم و تاريخچه بني‌اسرائيل از دوران حضرت موسي( و يوشع(، ادوار مختلف تاريخي صهيونيسم، وضعيت يهوديان در جوامع مسلمان، دوران صدر اسلام، رفتار يهوديان با مسلمانان و برخورد آن‌ها با يهوديان ترسيم شده است. آن‌گاه گوشه‌هايي از طغيانگري‌ها و بغض و کينه يهوديان به ساير مردم و اديان و فرق خصوصا مسلمانان ترسيم گشته و خود برتربيني نژادي آنان، تجارت آن‌ها در عرصه گسترش فحشا، رباخواري، اشاعه بيماري، خون‌آشامي و تجارت برده در طول تاريخ بررسي مي‌گردد. نگارنده در بخش دوم ضمن بررسي تفسير آيات چهارم تا هشتم از سوره مبارک اسرا، حاوي سرنوشت قوم يهود و بني‌اسرائيل، ديدگاه‌هاي انديشمندان و مفسران مسلمان را درباره اين آيات منعکس مي‌سازد. وي نخست به شرح معناي مفردات آيات و سپس فسادهاي مکرّر بني‌اسرائيل در روي زمين، سرانجام قوم يهود و جنايات آنان و خشم و غضب الهي بر اين قوم را از منظر آيات مذکور شرح مي‌دهد. او در ادامه ديدگاه‌هاي مفسران شيعه و اهل سنت را درباره اين آيات ذکر کرده و به نقد و بررسي برخي نظريات مي‌پردازد. در بخش سوم آثار و پيامدهاي سرنوشت بني‌اسرائيل و يهوديان، مانند مسأله مهدويت و انتظار که مرتبط با سرنوشت يهوديان است، تشکيل حکومت جهاني حضرت مهدي، اعتقاد به منجي موعود در اديان مختلف، مقوله انتظار مصلح جهاني در مذاهب قبل از اسلام و اقوام و ملل گوناگون تبيين شده است.

توجه به متون روایی امامیه نشان می‌دهد که شأن معرفتی بشر متأثر از عوامل مختلفی است که نقش موثری در فرآیند باورسازی و باورپذیری و نیز توجیه باورها دارند. این عوامل غیرمعرفتی را می-توان در دو دسته کلان منفی (بازدارنده معرفت) و مثبت (معرفت‌زا) و درزیردسته‌های انسانی و غیر انسانی جای داد. برای نمونه، می‌توان به عواملی همچون تقوا، گناه، شیطان و جامعه سالم و صالح اشاره کرد. این عوامل دارای تقسیم‌بندی‌های فرعی است. عوامل انسانی به فردی و غیرفردی، و فردی به فعلی و غیرفعلی تقسیم می‌شود. عوامل غیرانسانی را نیز می‌توان در دو عنوان ناسوتی و ملکوتی جای داد. با توجه به مباحث مطرح در فضای معرفت‌شناسی معاصر همچون اخلاق‌شناسی باور، روان‌شناسی باور، فیزیولوژی باور، جامعه‌شناسی باور، اقلیم‌شناسی باور، مابعدالطبیعه‌شناسی باور، و بهره‌مندی از داده‌های برآمده از روایات امامیه روشن می‌شود که دستگاه معرفتی بشر با شبکه‌ای از داده‌های بشری و غیر بشری ترابطی عمیق دارد. همچنین روایات امامیه نشان می‌دهد که معرفت، خود، فضیلتی محوری است که با مولفه‌های غیرمعرفتی همچون روان انسان، رفتار اخلاقی او و شکوفایی اجتماع، رابطه‌‌ای دوسویه دارد. در روایات امامیه می‌توان حوزه‌های اثرگذاری عوامل غیرمعرفتی بر معرفت و حوزه‌های اثرپذیری معرفت از این دسته از عوامل را مشاهده کرد. تحلیل یافته‌های مربوط به این بخش از مباحث نشانگر آن است که عوامل و زمینه‌های موثر بر باور یکسان نیست و از سوی دیگر، میان حوزه‌های اثرپذیر نیز ترتب وجود دارد. روایات امامیه، با ارائه دستورالعمل‌هایی بصیرتی برای کسب باور صادق، از معرفتی نورانی در طول معارف بشری سخن می‌گویند که آثاری همچون اهل ذکر شدن، تعقل و تفکر، استشاره، دوراندیشی، دشمن‌شناسی، وقت‌شناسی و در نهایت رسیدن به روشن‌بینی و سلامت معرفتی و بصیرت به دنبال خواهد داشت.

دیربازی است که بررسی موضوع ضرورت دخالت دین در زندگی اجتماعی بشر، یکی از مباحث دین‌شناختی تلقی شده است. در این میان یکی از مهم‌ترین مصادیق مداخله اسلام در زندگی انسان‌ها، ضرورت دخالت دین در فرآیند جرم‌انگاری و تعیین مجازات در نظام‌های کیفری بوده‌است؛ زیرا که اسلام براساس ویژگی‌های ذاتی خود مانند جامعیت ، جاودانگی، خاتمیت، هدف متعالی و جهانی بودن ضرورت دارد که در نظام کیفری دخالت کند. ازهمین‌رو، مسئله اصلی این رساله اثبات ضرورت دخالت باورهای اسلامی به لحاظ معرفت شناختی، هستی شناختی و انسان شناختی، در جرم‌انگاری و تعیین مجازات است. فرضیه رساله حاضر نیز این است که دخالت دین به لحاظ تئوری و عینی در جرم‌انگاری و تعیین کیفر ضرورت داشته است. ضرورت دخالت دین در جرم‌انگاری‌ها و در تعیین کیفرها درنظام کیفری اسلام به دو صورت رخ‌داده است؛ یکی به لحاظ مبنای معرفت‌شناختی، هستی‌شناسی و انسان‌شناختی؛ بدین معنا، که در منظومه‌ی جزایی اسلام، جرم‌انگاری‌ها و تعیین مجازات‌ها، مبتنی برنوع تلقی ویژه مباحث معرفت‌شناسانه، هستی‌شناسانه و انسان شناسانه‌ی دینی است. همین امر موجب شده است که در مباحث معرفتی، در کنار روش‌های عقلی، عرفانی، روش وحیانی نیز به‌عنوان سلطان روش‌ها پذیرفته ‌شده است. همچنین در موضوع هستی شناختی، هستی‌شناسی دینی مطرح گردیده که به جهان‌بینی فراطبیعی اعتقاد یافته است. در انسان‌ ‌شناسی نیز به انسان‌شناختی اسلامی باورمند است که انسان خلیفۀالله تلقی شده‌است. و دیگر به لحاظ مصداقی و موردی، بدین بیان که گزاره‌های دینی به‌طور عملیاتی شده در جرایم حدی به معنای اعم (حدود، قصاص، دیات) و نیز در جرایم تعزیری به جرم‌انگاری پرداخته و برای مرتکبین آن جرایم بر اساس مبانی معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی و انسان‌‌ ‌شناحتی دینی، مجازات‌ها معین ‌شده‌اند. البته براساس تفسیر متفاوت از آموزه‌های مذهبی دربرخی از شرایط تاریخی مانند عصرغیبت، میان فقهای امامیه در اجرای مجازات‌های حدی اختلاف ‌نظر وجود داشته که اکثریت فقیهان امامیه اجرای کیفرها را در زمان غیبت پذیرفته و برای اثبات آن به ادله عقلی و نقلی تمسک جسته‌اند.گروه دیگر نیز از میان متفکران مسلمان در طی سال‌های اخیر به دلیل ارتباط با پیشرفت‌های صنعتی‌جوامع غربی و اثرپذیری از آن‌ها، به حیث دیدگاه مخالف ضرورت دخالت دین در نظام کیفری و جرم‌انگاری جرایم حدی و تعزیری و تعیین مجازات برای آن‌ها و اجرای کیفرها در شرایط کنونی بوده که از آن به‌عنوان چالش برون دینی یادشده است. این چالش، برخی نظری و برخی دیگر عملی است که هر دو بخش به ‌نقد گرفته‌شده است. به همین دلیل برآیند نوآورانۀ رساله، این است که ضرورت دخالت دین به لحاظ معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی و انسان‌شناختی در جرم‌انگاری و تعیین مجازات به خوبی اثبات شده و نمونه عینی آن جرم‌انگاری جرایم حدی و تعزیری و تعیین مجازات و اجرای آن‌ها در همه اعصار تلقی شده‌ است.

---

‫در اين پاياننامه دفتر دوم مثنوى معنوى سروده مولانا جلالالدين محمد مولوى بررسى شده و بيت يا ابياتى كه در آن تصريح يا اشارهاى به آيهاى از آيات قرآن وجود دارد، همراه با آيه مربوط و ترجمه و تفسير آن آمده و موارد تشابه يا اختلاف ديدگاه مولوى با ديدگاه مفسران ذكر شدهاست.

شی گرایی متداولترین رویکرد توسعه ی سیستم های نرم افزاری می باشد، اما ناتوانی این روش در پیمانه بندی کانسرنهای متقاطع، مشکل اصلی تمامی سیستمهای شی گرا میباشد. تکنولوژی جنبه گرا این امکان را با فراهم نمودن یک واحد به نام جنبه مهیا ساخته است. یکی از بحثهای اصلی جنبه گرایی، فرآیند جنبه کاوی است. گرچه دیدگاههای جنبه کاوی بسیاری تاکنون ارائه شده است ولی هیچ یک از این دیدگاهها نتوانستند کانسرنهای متقاطع را به صورت خودکار و بدون نیاز به درگیری برنامه نویس شناسایی نمایند. وابستگی به قواعد نامگذاری و اتلاف زمان بسیار برای حذف نمودن نتایج پیشنهادی اشتباه توسط ابزار از دیگر مشکلات دیدگاههای موجود است. مطالعه ی همه ی این موارد زمینه ساز ایجاد روشی جدید در این پایان نامه گردید. هدف روش پیشنهادی در این پژوهش این است که راهکاری مناسب جهت مدلسازی مطلوب برای جنبه کاوی ارائه نموده که به طور خودکار و بدون نیاز به درگیری کاربر و مستقل از قواعد نام گذاری بتواند کانسرن های متقاطع را شناسایی و سپس آن کانسرن را استخراج نماید که این کار در قالب ارائه ی سه روش انجام گرفت. در روش پیشنهادی اول با ارائه ی الگوریتمی به پیدا نمودن کانسرن متقاطع در صورت یکسان بودن نام متغیر های دو ماشینخودکار محدود شده ی ورودی پرداخته گردید که این الگوریتم قادر به یافتن کانسرن مشترک در صورتی که رفتار کانسرن مشترک مساوی، اما نام متغیرهای کانسرن مشترک در دو ماشین متفاوت باشد نبود. لذا با توسعه ی روش پیشنهادی اول، در روش پیشنهادی دوم، با ارائه ی الگوریتمی به ترفیع مشکل روش پیشنهادی اول پرداخته شد که با مشکل داشتن مرتبهِ زمانی بالا در یافتن کانسرن مشترک مواجه بود. بنابراین در روش پیشنهادی سوم، روش پیشنهادی بهینه، با ارائه ی الگوریتم جدیدی به کاهش مرتبه ی زمانی در یافتن کانسرن مشترک پرداخته شد. سپس، روش های پیشنهادی در محیط جاوا شبیه سازی شده و نمونه ای از مثال تجربی به ابزار شبیه سازی شده، داده و کانسرن مشترک آن استخراج گردیده است.جهت اعتبار سنجی نتایج به دست آمده، این نتایج با نتایج حاصل از اجرای الگوریتم به صورت دستی مقایسه گردیده است. در پایان جهت تایید بهینه بودن روش پیشنهادی سوم، از لحاظ مرتبه ی زمانی نتایج این روش با روش پیشنهادی تکمیل یافته مقایسه گردیده است.

‫نوشتار حاضر ضمن معرفي شيعه و تشيع اهواز و شکل‌گيري آن در اين شهر تا دوران حکومت صفويه، برخي شخصيت‌هاي معروف شيعي اين ديار و اوضاع شيعيان در آن را وصف مي‌کند. نويسنده در چهار فصل به ادوار مختلف حضور شيعيان در زمان حيات ائمه(، عصر غيبت صغرا و کبرا تا زمان به قدرت رسيدن حکومت صفويه در ايران پرداخته و وضعيت شيعيان در دوران گوناگون را شرح داده است. وي در فصل اول ضمن شناسايي شهر اهواز از لحاظ تاريخي، جغرافيايي و طبيعي، وجه تسميه اين شهر و وجود قوميت‌هاي مختلف به ويژه اقوام عرب را از ويژگي هاي مهم آن مي‌شمارد. آن گاه از جنبه تاريخي، حضور اديان و فرق و مذاهب گوناگون به ويژه حضور پررنگ شيعيان در اهواز از قرن اول هجري وصف گرديده است. نگارنده در فصل دوم به حضور شيعيان در اهواز از زمان حيات امام علي(ع) تا امام حسن عسکري(ع) پرداخته و اصحاب اهوازي ائمه معصوم(س) را معرفي کرده، تأثير ائمه در گسترش تشيع در اهواز را شرح مي‌دهد. وي در همين زمينه به معرفي برخي انديش‌مندان اهوازي در علوم حديث، فقه، کلام، تفسير و... و ارتباط آنان با ائمه يا اصحاب و وکلاي ائمه( اشاره کرده و برخي نهضت‌هاي شيعي و حرکت‌هاي شيعيان اهواز برضد خلفاي عباسي را شرح داده است. در فصل سوم به بررسي تاريخ شيعه در اهواز در غيبت صغراي امام زمان و ارتباط مردم اين شهر با وکلاي آن حضرت و دولت‌هاي شيعي پديد آمده در آن زمان در اهواز مانند دولت مشعشيان، دولت بطايح، دولت آل بويه و آل حنويه کردي معرفي شده‌اند. فصل چهارم به نقش شعراي شيعي اهواز در گسترش مذهب تشيع اختصاص دارد و مدايح شاعراني مانند ابن سکيت، سيد حميري و دعبل خزاعي در وصف اهل بيت(ع) عامل مهمي در گسترش فرهنگ تشيع در اهواز قلمداد شده است.

‫مروري اجمالي بر آثار اهل سنت نشان مي‌دهد که بسياري از دلايل حقانيت مذهب شيعه، در کتب معتبر اهل سنت وجود دارد. به همين دليل، برخي از اهل سنت تلاش مي‌کنند تا اين سلاح علمي را از دست شيعه بگيرند، و در اين راستا، مؤلفان چنين آثاري را به تشيع متهم مي‌کنند. "ميزان الکتاب" يکي از اين موارد است که در پاکستان به زبان اردو منتشر گرديده و مؤلف آن سعي کرده تا بسياري از دانشمندان اهل سنت را، شيعه جلوه دهد. پژوهش حاضر ديدگاه اين مؤلف را درباره ابن ابي‌الحديد و طبري بررسي کرده است. از نظر مؤلف ميزان الکتاب، انتقاد از صحابه يکي از ملاک‌هاي تشيع افراد است و به‌همين دليل اين دو نفر را متهم به شيعه‌گري نموده و هرچه را که آن‌ها در موافقت با ديدگاه شيعه مطرح کرده‌اند، در اين راستا توجيه نموده، و گرايشات صريح آنان به تسنن را ناديده مي‌گيرد. او صحت حديث غدير از ديدگاه طبري را دليل تشيع وي مي‌داند، در حالي‌که حديث غدير از روايات متواتر نزد فريقين به‌شمار مي‌رود. بدين ترتيب، او به اعترافات صريح طبري درباره صحت خلافت خلفا، توجهي نمي‌کند. اين در حالي است که سلفي‌گري در آثار طبري کاملاً مشهود است. همچنين نظر وي درباره تشيع ابن ابي‌الحديد نيز درست نيست؛ زيرا با توجه به تصريح دانشمندان فريقين، و رد دلايل مؤلف ميزان الکتاب، و تفتيش در عقايد ابن ابي‌الحديد، در تسنن او هيچ ترديدي باقي نمي‌ماند. مهم‌ترين دلايل رد تشيع اين دو دانشمند عبارت است از: انکار نص بر امامت و خلافت بلافصل اميرالمؤمنين علي(ع) ، و قبول خلافت خلفاي سه‌گانه از سوي آن‌ها؛ ارايه نظريات مخالف اعتقادات شيعه در مسايل فقهي و اعتقادي، و تصريح به مخالفت با مذهب شيعه؛ جواز گناه صغيره در حق انبيا، و انتساب اموري که دور از شأن پيامبران است؛ و قبول اسرائيليات در مسايل تاريخي و تفسيري، که دانشمندان شيعه آن‌ها را مردود دانسته‌اند.

‫طهارات ثلاث، بخش قابل توجهي از فقه را تشکيل ميدهند. غسل به عنوان يکي از طهارات، از جهت انواع، کيفيت و موجبات، در فقه مذاهب اسلامي قابل بررسي است. اين پژوهش در سه فصل، به اين موضوع پرداخته است. در کليات و مفاهيم، پس از واژه شناسي، آثار و فوايد غسل، و غسل در اديان ديگر بيان شده است. سپس، غسلهاي واجب و موجبات آن، از ديدگاه مذاهب اسلامي بررسي شده است. همه فقهاي اسلامي معتقدند که جنابت، حيض، نفاس و موت، موجب غسل واجب ميشوند. اما در موجب بودن استحاضه و مسّ ميت، بين اماميه و مذاهب ديگر اختلاف وجود دارد. اماميه استحاضه را موجب غسل واجب ميداند؛ ولي مذاهب ديگر، آن را موجب غسل مستحب و حتي وضو هم نميدانند. اماميه مسّ ميت را موجب غسل واجب و ديگران آن را موجب غسل مستحب يا وضو ميدانند. اماميه اسلام کافر را موجب غسل واجب نميداند؛ ولي حنبليه آن را موجب ميداند و بقيه مذاهب در صورتي آن را موجب ميدانند که کافر پيش از اسلام، دچار موجب غسل واجب شده باشد. اماميه بيش از پنجاه مورد را موجبات غسل مستحب ميداند. از غسلهاي مستحبي ميتوان به غسلهاي جمعه، عيد فطر و قربان، احرام، روز غدير، پانزدهم شعبان و ... اشاره نمود. اما مذاهب ديگر، موجبات غسل مستحب را بسيار کمتر از اين مقدار ميدانند. فصل پاياني به کيفيت انجام غسلها از ديدگاه مذاهب اسلامي پرداخته است. در کيفيت غسل، هر چند که بين اماميه و مذاهب ديگر، اشتراکاتي وجود دارد؛ ولي نسبت به جزئيات (از نظر آب، وضوي بدل از غسل، خواندن دعا، ذکر و غير آن)، اختلاف وجود دارد؛ همان گونه که در بعضي موارد، بين حنفيه و مذاهب ديگر اختلاف وجود دارد. به عنوان مثال، حنفيه شستن مواضع انعطاف بدن را تا حدي که موجب عسر و حرج نشود، واجب دانسته و مذاهب ديگر، شستن آنچه را که خارج از بدن محسوب ميشود، لازم ميدانند. همچنين در غسل ميت، از نظر آب غسل، آداب، واجبات و غير آن، ميان همه مذاهب، اختلاف وجود دارد.

در این رساله سعی شده است در5موردبه مطالعه، شناخت عوامل و چگونگی ایجاد تبعیض های جنسیتی درجامعه و همچنین به سیر تحول آن از دیرباز تاکنون ، بررسی آداب، ارزش ها و هنجارهایی که در بین زنان ومردان وجود دارد، همراه بامطالعه انواع ادبیات شفاهی و سنتی و نقش تبعیض جنسیتی براشتغال، تحصیل، لباس وپوشش ، ازدواج و در نهایت به توصیف وتحلیل و تبیین مهم ترین ویژگی ها و خصوصیات فرهنگی مستتر در آن ها از دیدگاه مردم شناسی در منطقه ی شهر قدس بپردازد.روش مطالعه در این پژوهش بهره گیری از جمع آوری و مطالعه اسناد و مدارک تاریخی و به خصوص مطالعه و انجام مشاهده میدانی همراه با استفاده از تکنیک های تکمیلی مصاحبه، صدابرداری،مشاهده همراه با مشارکت و مانند آن بوده است. و از ابزارهای فنی نظیر دوربین عکاسی و همچنین بررسی عکس ها و تصاویر برجای مانده،کاغذ و قلم مورد استفاده قرار گرفته است.خانواده به عنوان نخستین نهادی که فرد در آن چشم می گشاید اعم از اینکه خانواده به کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه تعلق داشته باشد، یکی از بهترین عوامل انتقال تبعیض جنسیتی است. زیرا که کودک به دلیل خالی بودن ذهنش در سال های اولیه زندگی و همچنین ارتباط تنگاتنگش با افراد خانواده بویژه مادر میزان تاثیرپذیری اوازاین محیط اساسی می باشد.مطابق مطالعات انجام شده تبعیض جنسیتی و نابرابری میان زن و مرد در میان تمام اقوام و ملل از گذشته تا کنون وجود داشته و دارد چه بسا فراز و نشیب هایی را طی کرده و فقط چهره ی آن با توجه به مرور زمان تغیر اندکی کرده است. می توان گفت در گذشته این زنان بودند که درجه ی ممتازی در جامعه داشتند و از نظر شغلی گاهی تا درجه ی پادشاهی کشور و جزئی تر آن ریاست خانواده را بر عهده داشتند و به نوعی جوامع مادسالار بوده اند.این زنان بوده اند که برای خود شوهر انتخاب می کردند چنانچه فردوسی در شاهنامه به آن پرداخته است . اما با ورود اسلام موقعیت زنان به شدت تغییر کرد و ازواج هایی نظیر چند همسری و ا زدواج موقت رواج پیدا کرد و زنان از اندرونی خانه پدر به اندرونی خانه شوهر می رفتند. درخصوص لباس و پوشش زنان باید گفت که زنان باستانی پوشش کاملی داشته اند که گاهی برای زیبایی بوده است ولی هیچگاه در طول تاریخ زنان و مردان ایرانی برهنگی نداشته اند حتی در دوره ی هخامنشی زنان ایرانی دارای روسری هایی بوده اند که از زیر آن گیسوانشان پدیدار بوده ولی حجاب و پوشش آن دوره با حجاب و چادرهای مشکی امروزه تفاوت زیادی دارد که در متن تحقیق به طور کامل به آن پرداخته شده است.در نهایت می توان گفت تبعیض در تمام موارد مسئله ای است که همواره با بشر بوده و خواهد بودهمان طور که در بالا ذکر شد فقط نوع و ظاهر آن تغییر کرده و اشکال دیگری در جامعه نمایانگرمی شود. مطالعات حاضر نشان می دهند که در مسئله پوشش و لباس در جامعه امروزی بیشترین تبعیض های جنسیتی وجود دارد و این درحالی است که در گذشته این امر شامل مواردی نظیر اشتغال و ازدواج بوده است.