چکیده :
اَلَم و درد، یکی از واژه‌ها و مفاهیم چالشی بین اندیشمندان عرصه‌های مختلف بوده، درعین‌حال معانی مختلفی برای آن ارائه شده است.
با توجه به اینکه معنای دقیق الم، پیش‌فرض درخور توجهی برای مباحث اخلاقی است، این پژوهش درصدد بوده تا با روش تحلیل مضمون به معناشناسی آلام در قرآن کریم بپردازد و چون واژۀ مدنظر وجهه‌ای اخلاقی دارد، معناشناسی قرآنی آن با رویکرد اخلاقی بوده است.
در مفهوم‌شناسی الم ابتدا مشتقات آن نظیر ألیم، واژه‌های مشابه مثل مرض، عنت، کبد، ضنک، حزن، صدع و شقّ، واژه‌های مقابل نظیر سرور، لذت، بهجت و روح و ریحان، و واژه‌های همنشین نظیر عذاب، عقاب، زجر، و شدید در قرآن جمع‌آوری شده و در مرحله دوم بر محور الم تحلیل مضمون شده‌اند و کدهایی بر محورهای ماهیت درد، انواع، مراتب، لوازم، عوامل و غایت آن به دست آمد.
درنهایت در مرحلۀ سوم نتایج ذیل پیرامون معناشناسی آلام در قرآن استخراج گردید که درد، امری وجودی، عارضه‌ای مربوط به جسم و برخلاف رنج بوده و دو نوع دنیوی و اخروی دارد که دردهای دنیوی، وسیلۀ ابتلا و رشدند و دردهای اخروی، شر و عذاب هستند.
the concept of pain, referred to as "alam," has generated extensive discourse among scholars from diverse disciplines, leading to a multitude of interpretations.
the specific understanding of "alam" is crucial for ethical deliberations; therefore, this research seeks to analyze the semantics of pain as presented in the holy quran through thematic analysis.
given the ethical implications associated with the term, the quranic semantics will be examined from an ethical standpoint.
in exploring "alam," various derivatives such as "aleem," along with related terms like "marad" (illness), "anat" (distress / fornication), "kabad" (anguish / travail), "dhnak" (hardship/ wretched), "huzn" (sorrow), "sad’'" (headache / furrow), and "shaqq" (splitting/ straining) were compiled.
antonyms such as "surur" (joy), "lazat" (pleasure), "bahjat" (delight), "rawh" (ease/ rest), and "rayhan" (fragrance / abundance) were also included.
furthermore, terms that co-occur with "alam," including "azab" (punishment), "iqab" (retribution), "zajr" (scourge), and "shadid" (intense), were identified within the quranic text.
the second phase involved conducting thematic analysis centered on "alam," which facilitated the extraction of codes pertaining to its nature, types, degrees, implications, causes, and ultimate purpose.
the final phase yielded several insights regarding the semantics of pain in the quran: pain is characterized as an existential phenomenon, a bodily condition that is distinct from suffering; it manifests in both worldly and otherworldly forms, where worldly pain acts as a means of trial and personal development, while otherworldly pain is associated with evil and torment.
نویسنده :
حسین حاجی پور ، سید حاتم مهدوی نور ، صغری رادان ، محمد میرزایی
منبع اصلی :
http://qve.journals.miu.ac.ir/article_9429_1ceb128d199656d5ebe0641475ca3ae0.pdf
پایگاه :
پایگاه مجلات 5
(قرآن و علم- سال 1403- دوره 18- شماره 34- از صفحه 341 تا 364)
یادداشت :
ألم لذت رنج عذاب تحلیل مضمون معناشناسی رویکرد اخلاقی.
Pain Pleasure Suffering Punishment Thematic Analysis Semantics Ethical Approach