شیعه و تفکر گنوسی؛ نقد انگاره اسلام پژوهان غربی درباره تاثیر مکتب گنوسی بر آموزه های شیعه اثنی عشری | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ‌ز
کلیات و مفاهیم ‌ف
فصل اول: تفکر گنوسی و اندیشه های پیرامونی آن؛ پیدایش و آموزه ها ۱
مقدمه ۳
۱. مکتب گنوسی ۴
۱ـ۱. تعریف ۴
۲ـ۱. خاستگاه مکاتب گنوسی ۶
۳ـ۱. مبانی اعتقادی تفکر گنوسی ۱۰
۱ـ۳ـ۱. معرفت و شناخت ۱۱
۲ـ۳ـ۱. خداشناسی و هستی شناسی ۱۳
۳ـ۳ـ۱. انسان شناسی ۱۹
۴ـ۳ـ۱. فرجام شناسی و نظریه نجات ۲۲
۲. اندیشه های پیرامونی تفکر گنوسی ۲۵
۱ـ۲. مکتب فیثاغوری ۲۶
۱ـ۱ـ۲. تأثیرات اندیشه های فیثاغوری ۲۷
۲ـ۱ـ۲. اندیشه های مکتب فیثاغوری ۲۹
هستی شناسی ۲۹
انسان شناسی ۳۰
نجات شناسی ۳۲
۲ـ۲. مکتب هرمسی ۳۳
۱ـ۲ـ۲. تأثیرات اندیشه های هرمسی ۳۴
۲ـ۲ـ۲. اندیشه های مکتب هرمسی ۳۸
خداشناسی ۳۸
هستی شناسی ۳۹
آفرینش ۴۰
انسان شناسی ۴۱
۳ـ۲. فلسفه نو افلاطونی ۴۲
۱ـ۳ـ۲. ویژگی های تفکر فلسفی فلوطین و نوافلاطونیان ۴۴
۲ـ۳ـ۲. تأثیرات اندیشه های فلوطین ۴۸
۳ـ۳ـ۲. شاخصه های فلسفه نوافلاطونی ۵۰
الف) هدف و غایت ۵۰
ب) روش ۵۱
۴ـ۳ـ۲. اندیشه های فلسفه نوافلاطونی ۵۱
خداشناسی ۵۲
انسان شناسی ۵۲
اخلاق ۵۳
ماده و شرّ ۵۳
۳. جمع بندی ۵۴
فصل دوم: تفکر گنوسی و ادیان و مکاتب پیش از اسلام ۶۰
مقدمه ۶۲
۱. یهودیت ۶۴
۱ـ۱. عرفان در آغاز یهودیت ۶۴
۲ـ۱. پیدایش عرفان عرش و تشابه آن با تفکر گنوسی ۶۶
۳ـ۱. پیدایش کتب هیکلوت و عرفان مرکبه ۶۷
۱ـ۳ـ۱. تشابه موضوع هیکلوت ها و عرفان مرکبه با تفکرات گنوسی ۶۹
۴ـ۱. مکتب کابالا ۷۰
۱ـ۴ـ۱. تأثیر تفکر گنوسی بر عرفان کابالا ۷۵
۵ـ۱. نتیجه گیری ۷۷
۲. مسیحیّت ۷۸
۱ـ۲. تاثیر اصول گنوسی بر مسیحیت ۸۱
۱ـ۱ـ۲. پولس ۸۱
۲ـ۱ـ۲. انجیل یوحنّا ۸۹
۳ـ۱ـ۲. رساله اول یوحنا ۹۳
۴ـ۱ـ۲. مکاشفه یوحنا ۹۵
۵ـ۱ـ۲. رساله یهودا ۹۸
۲ـ۲. مکاتب برجسته گنوسی مسیحی در قرن دوم میلادی ۹۹
۱ـ۲ـ۲. مکتب بازیلیدیوس ۱۰۰
۲ـ۲ـ۲. مکتب مارکیون ۱۰۳
۳ـ۲ـ۲. مکتب والنتینوس ۱۰۶
۳. آیین زرتشتی ۱۱۰
۴. کیش مانوی ۱۱۴
۵. آیین مندایی ۱۱۹
جمع بندی ۱۲۴
فصل سوم: تفکر گنوسی در میان فرق و مذاهب اسلامی ۱۲۹
مقدمه ۱۳۱
۱. انسان کامل و کارکرد او در دنیا ۱۳۳
۲. منجی گرایی ۱۴۱
۳. حلول و تناسخ ۱۴۵
۴. تأویل و باطن گرایی ۱۵۰
۵. اباحی گری ۱۵۷
۶. حضور تعالیم گنوسی کهن و اندیشه های پیرامونی آن ۱۶۱
۷. اوراد و مسایل رازآلود ۱۶۳
جمع بندی ۱۶۵
فصل چهارم: تفکر گنوسی و آموزه های شیعه اثنی عشری از نگاه اسلام پژوهان غربی ۱۶۷
مقدمه ۱۶۹
۱. آفرینش ۱۷۱
۱ـ۱. مخلوق نخستین ۱۷۲
۲ـ۱. خلقت نوری معصومین ۱۸۰
۳ـ۱. درخت زندگی ۱۸۳
۱ـ۳ـ۱. مفهوم درخت زندگی در آیینهای گنوسی ۱۸۳
۲ـ۳ـ۱. درخت زندگی و آفرینش انسانها در سنت شیعی ۱۸۶
۴ـ۱. خلقت دوگانه انسانها ۱۸۸
۲. امامت ۱۹۱
۱ـ۲. ویژگیهای امام ۱۹۷
۱ـ۱ـ۲. عقاید مردم بین النهرین در پیش از اسلام ۲۰۳
۲ـ۲. انسان کیهانی ۲۱۰
۱ـ۲ـ۲. آموزه انسان کیهانی یا آدم علیون در مکاتب گنوسی ۲۱۰
۲ـ۲ـ۲. امام شیعی و انسان کیهانی ۲۱۳
۳ـ۲ـ۲. تعداد امامان ۲۱۹
۳. مهدویت و منجی گرایی ۲۲۴
۴. رجعت ۲۲۸
۵. شیعه، تفکر گنوسی و تصوف ۲۳۳
جمع بندی ۲۳۴
فصل پنجم: نقد انگاره های اسلام پژوهان غربی ۲۳۷
مقدمه ۲۳۹
۱. نقد روشی ۲۴۱
۱ـ۱. نقد رویکرد اصالتگرا ۲۴۸
۲ـ۱. نقد رویکرد پدیدارشناسی ۲۵۳
۳ـ۱. رویکرد صحیح به مطالعات شیعی ۲۵۶
۲. نقد محتوایی ۲۵۷
۱ـ۲. نقد تاریخی ۲۵۸
۱ـ۱ـ۲. شیعیان تندرو و شیعیان میانه رو ۲۵۸
۲ـ۱ـ۲. برخورد امامان شیعه با تفکر گنوسی ۲۶۲
۱ـ۲ـ۱ـ۲. برخورد با بیان بن سمعان ۲۶۴
۲ـ۲ـ۱ـ۲. برخورد با مغیره بن سعید ۲۶۶
۳ـ۲ـ۱ـ۲. برخورد با ابومنصور ۲۶۷
۴ـ۲ـ۱ـ۲. برخورد با ابوالخطاب ۲۶۸
۵ـ۲ـ۱ـ۲. برخورد با ابن سبا ۲۶۹
۳ـ۱ـ۲. برخورد اصحاب امامان شیعه با تفکر گنوسی ۲۷۴
۴ـ۱ـ۲. آیا غالیان شیعه گنوسی بودند؟ ۲۸۰
۲ـ۲. نقد کلامی ۲۸۶
۱ـ۲ـ۲. تطور عقاید و آموزه ها ۲۸۷
۱ـ۱ـ۲ـ۲. ارتباط صوفیه و تفکر گنوسی ۲۸۸
۲ـ۲ـ۲. رویکرد گلدزیهر به احادیث اسلامی ۲۹۰
۱ـ۲ـ۲ـ۲. وجود تناقضات درونی ۲۹۲
۲ـ۲ـ۲ـ۲. وجود نظریات بدیل دیگر در میان اسلام شناسان ۲۹۴
۳ـ۲ـ۲ـ۲. استفاده از پیشفرض های اثبات نشده ۲۹۴
۳ـ۲ـ۲. عدم تطابق آموزه ها در شیعه و مکاتب دیگر ۲۹۶
۱ـ۳ـ۲ـ۲. خلقت نوری در مکتب تشیع و دیگر مکاتب ۲۹۶
۲ـ۳ـ۲ـ۲. امام شیعی و انسان کامل ۳۰۴
۳ـ۳ـ۲ـ۲. مهدویت و رجعت در شیعه و موعودگرایی در دیگر مکاتب ۳۱۰
۴ـ۲ـ۲. رویکرد انتقادی شیعه به تعالیم بنیادی مکتب گنوسی ۳۱۲
۱ـ۴ـ۲ـ۲. رویکرد امامان شیعه ۳۱۲
۲ـ۴ـ۲ـ۲. رویکرد متکلمان و فیلسوفان شیعه ۳۱۶
۳. جمع بندی ۳۲۲
نتیجه گیری و پیشنهادات ۳۲۵
فهرست منابع ۳۳۱
۱. کتابها ۳۳۱
الف) منابع فارسی ۳۳۱
ب) منابع عربی ۳۳۹
ج) منابع انگلیسی ۳۴۶
۲. مقالات ۳۵۰
Abstract ۳۵۵