فلسفه کلاسیک عربی: گلچین منابع [کتاب انگلیسی] | کتابخانه مجازی الفبا

فلسفه کلاسیک عربی: گلچین منابع [کتاب انگلیسی] | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
فلسفه کلاسیک عربی: گلچین منابع [کتاب انگلیسی]
434 صفحه
کتابخانه مجازی الفبا
2007
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
فلسفه کلاسیک عربی: گلچین منابع [کتاب انگلیسی]
ویرایش اثر
عنوان دیگر : الفلسفة العربية الكلاسيكية: مختارات من المصادر     فلسفه کلاسیک عربی: گزیده منابع     Classical Arabic Philosophy: An Anthology of Sources     فلسفه کلاسیک عربی: منابع گلچین شده
وضعیت نشر :
لندن - نیویورک ، Hackett ، 2007
چکیده :
ترجمه ماشینی: این کتاب توسط پروفسور جان مک گینس، استاد فلسفه در دانشگاه میسوری، سنت لوئیس تالیف و ارائه شده است. مترجم متون عربی به انگلیسی پروفسور دیوید اس. رایسمن استاد اندیشه عربی-اسلامی در دانشگاه ایلینوی در شیکاگو است. ناظر کل کتاب از همان ابتدا چنین می گوید: در اواخر قرن دوم هجری، صحنه فرهنگی اسلام کاملاً در تصرف علم کلام بود، جایی که متفکران به بحث های زیادی در مورد وحدانیت خداوند، صفات او و ... مشغول بودند. معنی اسماء و چیزهایی که در قرآن آمده، جبر و انتخاب، ایمان و گناه، گناه، نجات اخروی، حجیت و مشروعیت آن و غیره. بنابراین، چه چیزی برای فلسفه ای که ورود به دنیای عربی-اسلامی را به تأخیر نمی اندازد، باقی می ماند؟ در کنار هیچ چیز. با این حال، قوی خواهد آمد و جایگاه واقعی خود را اشغال خواهد کرد. بلکه برای چندین قرن متوالی شکوفا خواهد شد تا اینکه با ورود جهان اسلام به دوره طولانی انحطاط، متوقف شود، بمیرد و فرو بریزد. نکته عجیب این است که از بیرون وارد دنیای عربی-اسلامی خواهد شد و حتی از یک دنیای بت پرست خارجی، دنیای یونانی یا یونانی. به همین دلیل فقها همواره به آن اعتراض می کنند و آن را به دلیل برآمده از فرهنگ بت پرستی، غیر مشروع یا غیر مشروع می دانند. سپس مؤلف می افزاید: در واقع، وضعیت فلسفه در جهان اسلام مشابه جهان مسیحیت در آغازین آن است. در آنجا نیز متکلمان بر وجود فلسفه اتفاق نظر داشتند و آن را به دلیل برآمده از فرهنگ یونان، بیگانه و کافر می دانستند. در واقع، پس از ترجمه کتاب های خارجی از یونانی به عربی، که در بیشتر موارد از زبان سریانی گذشت، فلسفه در بافت عربی-اسلامی ظهور کرد. اما کتاب های زیادی نیز از فارسی، هندی یا سانسکریت ترجمه شده است. بدین ترتیب یک کتابخانه علمی و فلسفی به دو زبان سریانی و عربی تشکیل شد و مسلمان در صورت تمایل می توانست از آن مشورت و مشاهده کند. در این زمینه باید توجه داشت که زبان عربی از اواخر قرن اول هجری/7م به عنوان زبان رسمی امپراتوری عربی-اسلامی تبدیل شد. این به تصمیم خلیفه اموی عبدالملک بن مروان بود. بنابراین در اداره رسمی دولت جایگزین فارسی و بیزانس (یا یونانی) شد. اولین کتاب های ترجمه شده عمدتاً کتاب های علمی، پزشکی و نجومی بودند. برخلاف تصور مردم، نهضت ترجمه در عصر بنی امیه آغاز شد، نه عباسیان، هرچند در عصر اینان، به ویژه در زمان مأمون، به اوج خود رسید. پس ترجمه کتب خارجی به عربی قبل از نیمه قرن دوم هجری - قرن هشتم میلادی آغاز شد. سپس در زمان خلفای اولیه عباسی، به ویژه المنصور (754-775م)، هارون الرشید (786-809)، و مأمون (813-833) با قدرت بسیار بیشتری ادامه یافت. بنابراین، کتابهای علمی اولین ترجمه بودند، اما بعدها کتابهای فلسفی دنبال شد. مترجمان اول ابتدا از یونانی به سریانی و سپس از سریانی به عربی ترجمه کردند. اما بعداً مستقیماً از یونانی به عربی ترجمه شدند بدون اینکه لزوماً از زبان سریانی استفاده کنند. اما بیشتر ترجمه ها از سریانی به عربی انجام می شد زیرا بیشتر کتاب های یونانی قبلاً به سریانی ترجمه شده بود. از آنجایی که زبان سریانی با گذشت زمان اهمیت خود را از دست داد، دیگر کتاب‌های یونانی را به آن ترجمه نمی‌کنند. زبان عربی به تدریج جایگزین آن به عنوان بزرگترین زبان اندیشه، فرهنگ و تمدن در آن زمان شد. مترجمان بزرگ دو قرن کار کردند: از اواخر قرن هشتم میلادی تا پایان قرن دهم. اکثر آنها در چند زمینه تخصص داشتند، نه فقط در یک زمینه. به عنوان مثال، حنین بن اسحاق نه تنها کتاب های فلسفه، بلکه کتاب های پزشکی را نیز ترجمه می کرد. و قسطی بن لقا همزمان به ترجمه کتابهای فلسفه و ریاضیات می پرداخت. سپس مؤلف می افزاید و می گوید: لازم به ذکر است که یکی از نخستین کسانی که نثر عربی را شکل داد، یعنی ابن مقفع، نه تنها کتاب معروف کلیله و دمنه را از فارسی ترجمه کرد، بلکه چندین کتاب منطق ارسطو را ترجمه کرد و بدین ترتیب تشکیل داد. اولین فرهنگ مفهومی یا فلسفی در زبان عربی. آنها قبلاً دارای چندین ترجمه از منطق ارسطو بودند، اما به زبان سریانی. اکنون ترجمه های عربی همان کتاب را بر او محدود کرده اند و همه آثار ارسطو را جز کتاب سیاست ترجمه کردند. اما کتاب‌های یونانی دیگری را ترجمه کردند و به ارسطو نسبت دادند، بدون اینکه او نویسنده باشد. آنها همچنین بسیاری از آثار افلاطون را ترجمه کردند. از جمله کتاب هایی که ترجمه شده و به اشتباه به ارسطو نسبت داده شده است، به کتاب: الهیات ارسطو یا الهیات ارسطو تالس اشاره می کنیم. در واقع برای ارسطو نیست، بلکه برای شاگرد افلاطون به نام فلوطین است. به هر حال، بسیار ترجمه کردند و برخی از این ترجمه ها به دست ما رسیده و برخی دیگر در راه گم شده اند، اما کتب قدیمی تاریخ و ادبیات به آنها اشاره کرده اند. مورخان عقیده دارند که الکندی اولین فیلسوف عرب به معنای واقعی کلمه است. نام کامل او ابویوسف یعقوب بن اسحاق کندی است که در اواخر قرن دوم به دنیا آمد و در حدود سال 256 هجری قمری متوفی شد: یعنی زندگی نیکو داشت. با این حال، آثار متعدد او، چه در زمینه فلسفه و چه در زمینه علم، تنها به صورت جزئی به دست ما رسیده است. به این معنی که بسیاری از آن در طول راه گم شدند. می گویند بیش از دویست کتاب نوشته است، اما فقط یک پنجم آن یعنی چهل کتاب به دست ما رسیده است. پژوهشگران بر این باورند که وی به نفع معتزله موضع گرفته است، زیرا از نظر او مکتب اسلامی به عقل و فلسفه نزدیک است. معروف است که در آن زمان بین فرقه های مختلف اسلامی درگیری ها در جریان بود. او یک کتاب کامل در مورد ارسطو نوشت که کتاب سیستماتیکی است که او برای اندیشه عرب از خود به جای گذاشته است. او معتقد بود که تسلط بر ریاضیات و منطق برای ورود به فلسفه ضروری است. به جز قسمت اول، فقط قسمت اول از نویسنده اش باقی مانده است. الکندی فلسفه را این گونه تعریف می کرد: علم است که به ما می آموزد که چه چیزی درست است تا در جهت درست عمل کنیم. الکندی اولین کسی بود که در نوشته های خود از واژه های فیلسوف و فیلسوف استفاده کرد. آنها تا کنون باقی مانده اند و پس از او گسترش یافته اند. در مورد دومین فیلسوف بزرگ عرب پس از کندی، او البته فارابی است. او تقریباً در سالی به دنیا آمد که کندی درگذشت. او از الکندی به عنوان یک فیلسوف مهمتر است، اما شاید مهم ترین فیلسوف عرب و مسلمان بود. به همین دلیل او را معلم دوم پس از ارسطو، معلم اول نامیدند. فارابی در دوره‌ای از ناآرامی و آشفتگی به سر می‌برد، زیرا امپراتوری عربی-اسلامی شروع به تجزیه و انشعاب به حکومت‌ها و دولت‌های متخاصم کرده بود. اما این امر مانع از آن نشد که او بزرگترین فیلسوف زبان عربی شود. أشرف على تأليف هذا الكتاب وقدم له البروفيسور جون ماك جينيس أستاذ الفلسفة في جامعة ميسوري، سان لويس. وأما مترجم النصوص العربية إلى الانجليزية فهو البروفيسور دافيد س. ريسمان أستاذ الفكر العربي الإسلامي في جامعة ايلينوي بمدينة شيكاغو. ومنذ البداية يقول المشرف العام على الكتاب ما يلي: في نهاية القرن الثاني الهجري كانت الساحة الثقافية الإسلامية محتلة كليا من قبل علم الكلام حيث شغل المفكرون بمناقشات عديدة على وحدانية الله، وصفاته، ومعنى الأسماء والأشياء الوارد ذكرها في القرآن، والجبر والاختيار، والإيمان، والخطيئة والذنب، والنجاة في الدار الآخرة والسلطة ومشروعيتها، الخ. وبالتالي فماذا تبقى للفلسفة التي لن تتأخر في الدخول إلى العالم العربي الإسلامي؟ لا شيء تقريبا. ومع ذلك فإنها سوف تدخل بقوة وتحتل المكانة اللائقة بها. بل وسوف تزدهر لمدة عدة قرون متلاحقة قبل أن تتوقف وتموت وتنهار بدخول العالم الإسلامي عصر الانحطاط الطويل. والغريب في الأمر هو أنها ستدخل إلى العالم العربي الإسلامي من الخارج بل ومن عالم وثني أجنبي هو العالم الإغريقي أو اليوناني. ولهذا السبب فإن الفقهاء سوف يحتجون دائما عليها ويعتبرونها دخيلة أو غير شرعية لأنها آتية من جهة الثقافة الوثنية. ثم يردف المؤلف قائلا: والواقع أن وضع الفلسفة في العالم الإسلامي يشبه وضعها في العالم المسيحي أثناء بداياته الأولى. فهناك أيضا اجتمع اللاهوتيون على وجود الفلسفة واعتبروها دخيلة وكافرة لأنها صادرة عن ثقافة اليونان. والواقع أن الفلسفة ظهرت في السياق العربي الإسلامي بعد أن تمت ترجمة الكتب الأجنبية من الإغريقية إلى العربية مرورا بالسريانية في معظم الأحيان. ولكن تمت أيضا ترجمة كتب عديدة من الفارسية والهندية أو السنسكريتية. وهكذا تشكلت مكتبة علمية وفلسفية بكلتا اللغتين السريانية والعربية، وأصبح المسلم قادرا إذا ما أراد على استشارتها والاطلاع عليها. ينبغي العلم بهذا الصدد أن اللغة العربية أصبحت اللغة الرسمية للإمبراطورية العربية الإسلامية بدءا من نهاية القرن الأول الهجري ـ السابع الميلادي. وكان ذلك بقرار من الخليفة الأموي عبد الملك بن مروان. وهكذا حلت محل الفارسية والبيزنطية (أو الإغريقية) في الإدارة الرسمية للدولة. وكانت أولى الكتب المترجمة هي كتب علمية وطبية وفلكية بالدرجة الأولى. وعلى عكس ما يظن الناس فإن حركة الترجمة ابتدأت في عهد الأمويين لا العباسيين وإن كانت قد بلغت ذروتها في عهد هؤلاء الأخيرين وبخاصة زمن المأمون. وإذن فقد ابتدأت ترجمة الكتب الأجنبية إلى العربية قبل منتصف القرن الثاني الهجري ـ الثامن الميلادي. ثم تواصلت بقوة أكبر بكثير في عهد الخلفاء العباسيين الأوائل وبخاصة المنصور (754 ـ 775م)، وهارون الرشيد (786 ـ 809)، والمأمون (813 ـ 833). وإذن فقد كانت الكتب العلمية هي أول ما ترجموه، ولكن تلتها لاحقا الكتب الفلسفية. وكان المترجمون الأوائل يترجمون من الإغريقية إلى السريانية أولا ثم من السريانية إلى العربية ثانيا. ولكنهم فيما بعد أصبحوا يترجمون بشكل مباشر من الإغريقية إلى العربية دون المرور بالسريانية بالضرورة. ولكن في الغالب كانت الترجمات تتم من السريانية إلى العربية لأن معظم الكتب الإغريقية كانت مترجمة إلى السريانية سابقا. وبما أن السريانية ابتدأت تفقد أهميتها بمرور الزمن فإنهم ما عادوا يترجمون الكتب الإغريقية إليها. فالعربية حلّت محلها تدريجيا كأكبر لغة للفكر والثقافة والحضارة في ذلك الزمان. هذا وقد اشتغل المترجمون الكبار مدة قرنين من الزمن: أي من نهاية القرن الثامن الميلادي إلى نهاية القرن العاشر. وكان معظمهم متخصصا بعدة مجالات لا مجال واحد. فمثلا حنين بن إسحاق لم يكن يترجم فقط كتب الفلسفة، وإنما كتب الطب أيضا. وقسطا بن لوقا كان يترجم كتب الفلسفة والرياضيات في آن معا. ثم يضيف المؤلف قائلا: ينبغي العلم بأن أحد الأوائل الذين شكلوا النثر العربي، أي ابن المقفع، لم يترجم فقط من الفارسية كتاب كليلة ودمنة الشهير، وإنما ترجم أيضا عدة كتب من منطق أرسطو وشكل بذلك أول معجم مفهومي أو مصطلحي فلسفي في اللغة العربية. وكانوا يمتلكون سابقا عدة ترجمات لكتاب المنطق لأرسطو ولكن بالسريانية. والآن اضيقت إليها الترجمات العربية لنفس الكتاب وهكذا ترجموا كل أعمال أرسطو ما عدا كتاب السياسة. ولكنهم ترجموا كتبا يونانية أخرى وعزوها إلى أرسطو دون أن يكون هو مؤلفها. كما وترجموا العديد من مؤلفات أفلاطون. ومن الكتب التي ترجمت ونسبت خطأ إلى أرسطو نذكر كتاب: لاهوت أرسطو أو أثولوجيا أرسطو طاليس. فالواقع أنه ليس لأرسطو وإنما لتلميذ أفلاطون المدعو أفلوطين. مهما يكن من أمر فإنهم ترجموا الشيء الكثير، وبعض هذه الترجمات وصلتنا وبعضها الآخر ضاع على الطريق ولكن ذكرته كتب التاريخ والأدب القديمة. هذا ويتفق مؤرخو الفكر على أن الكندي هو أول فيلسوف عربي بالمعنى الحقيقي للكلمة. واسمه الكامل هو أبو يوسف يعقوب بن إسحاق الكندي الذي ولد في نهاية القرن الثاني ومات حوالي عام 256 هجرية: أي أنه عاش عمرا لا بأس به. ولكن مؤلفاته العديدة سواء في مجال الفلسفة أو مجال العلوم لم تصلنا إلا جزئيا جدا. بمعنى أن الكثير منها ضاع على الطريق. ويقال بأنه ألف أكثر من مئتي كتاب ولكن لم يصلنا إلا خمسها، أي أربعين كتابا. ويعتقد الباحثون أنه اتخذ موقفا لصالح المعتزلة لأنه برأيه المذهب الإسلامي الأقرب إلى العقل والفلسفة. ومعلوم أن الصراعات كانت محتدمة آنذاك بين مختلف المذاهب الإسلامية. وقد ألف كتابا كاملا عن أرسطو وهو يعتبر الكتاب المنهجي الذي خلّفه للفكر العربي. وكان يعتقد أن إتقان علم الرياضيات والمنطق شيء ضروري للدخول في الفلسفة. ولم يبق من مؤلّفه «كتاب الفلسفة الأولى» المشكّل من أربعة أجزاء إلا الجزء الأول. وكان الكندي يعرّف الفلسفة على النحو التالي: إنها العلم الذي يعلّمنا ما هو الصح لكي نتصرف على هدى من أمرنا. وكان الكندي أول من استخدم كلمة فلسفة وفيلسوف في مؤلفاته. وقد بقيتا حتى الآن وشاعتا من بعده. وأما الفيلسوف العربي الكبير الثاني بعد الكندي فهو بالطبع الفارابي. وقد ولد في السنة التي مات فيها الكندي تقريبا. وهو أهم من الكندي كفيلسوف بل ربما كان أهم فلاسفة العرب والمسلمين. ولذلك دعوه بالمعلم الثاني بعد أرسطو، المعلم الأول. لقد عاش الفارابي في فترة القلاقل والاضطرابات، فالإمبراطورية العربية الإسلامية كانت قد ابتدأت تتفكك وتنقسم إلى إمارات وولايات متصارعة. ولكن هذا لم يمنعه من أن يصبح أكبر فيلسوف في اللغة العربية. *الكتاب:الفلسفة العربية الكلاسيكية مختارات من المصادر الأولى *الناشر:هاكيت ـ نيويورك ـ لندن 2007 *الصفحات: 427 صفحة من القطع الكبير hackett- n.y- london 2007 p. 427
منابع دیجیتالی مرتبط :
نسخه PDF
نویسنده :
Jon McGinnis and David C. Reisman
زبان :
انگلیسی
منبع اصلی :
https://b2n.ir/q26451
جنس منبع:
متن
پایگاه :
ر:پایگاه موقت
یادداشت :
توضیحات فیزیکی اثر :
434 صفحه
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال