تقويت اشتياق به نماز | کتابخانه مجازی الفبا

لطفا بفرمائيد چه كنيم كه نماز خواندن را دوست بداريم. مي گويند گناه باعث كسالت و بي اشتياقي نسبت به نماز مي شود. من با اينكه سعي مي كنم گناه نكنم باز نماز خواندن برايم سخت است. اكثرا اول وقت ميخوانم اما با اشتياق نيست.

دوست عزيز؛ راه اصلي رسيدن به لذت عبادت، خودسازي و ترك لذت هاي نفساني و مبارزه با خواهش هاي افراطي و كسب معرفت خداوند و عشق به او و حضور قلب است.
زيرا لذت بردن از نماز مستقيما معلول حضور قلب و معرفت خداوند و عشق به او است, ولي كسي در معرفت و عبادت موفق است كه با نفس خود مبارزه و جهاد اكبر داشته باشد.
بنابراين اگر از نماز لذت نمي بريم يكي به خاطر اين است كه در بخش تخليه نفس و نفي موانع خوب عمل نكرده ايم و لذت و هواهاي نفساني و گناه در قلب ما مانعيت ايجاد كرده است و ديگري هم به خاطر اين است كه در بخش اثباتي خودسازي در معرفت خداوند و عشق به او و حضور قلب نكوشيده ايم.
ما دو نوع لذت داريم. لذت هاي دنيوي و مادي، لذت هاي معنوي. اين دو نوع لذت در مقابل هم قرار دارند. اگر كسي بخواهد از معنويت لذت ببرد، بايد از دنيا دور و از لذت هاي مادي فاصله بگيرد، وقتي ما با گرايش افراطي به دنيا و لذت هاي آن از خدا دور مي شويم، نتيجه طبيعي آن اين است كه ديگر از انس با خدا و قرب به او لذت نمي بريم.
گرايش افراطي به دنيا و لذت طلبي افراطي و در نتيجه آن گناه, بزرگترين مانع و حجاب انسان در كسب لذت هاي معنوي خواهد بود.
اوج لذت هاي معنوي بستگي به اوج عبادت و عشق انسان به خداوند دارد. عرفا و اولياي خدا چون در اوج بندگي و عبادت و رياضت نفس بودند، بيشترين لذت را از خداي متعال مي بردند، آنچنان كه حاضر نبودند حتي يك لحظه از اين حالات خود را با تمام دنيا عوض كنند.
بنابراين يكي از مهمترين و مؤثرترين عواملي كه باعث ميشود لذت مناجات از انسان گرفته شود گناه است . همان گونه كه انجام هر كاري مستلزم فراهم كردن مقدمات آن كار است , امور عبادي نيز همچون نماز يك سري مقدماتي دارد كه اساسي ترين مقدمه , ترك معاصي در عقيده و عمل است . علامه جوادي آملي ( حفظه الله تعالي ) مي فرمايند : «كسي كه جز حلال نمي خورد و جز به حلال نمي انديشد , حتما ً از عبادت لذت مي برد . چنان كه انسان گرفتار سرما خوردگي و گرفتگي بيني، از بوي خوش لذت نمي برد و ... انسان گنهكار نيز از عبادت لذت نمي برد . فطرت شفاف و شكوفا شده , از عبادت لذت مي برد .
كسي كه در خارج از عبادت , محوريت همه امورش خداي رحمان باشد مسلما ً در حين انجام عبادت , بهترين حال را دارد . به هر ميزان كه انسان از معاصي اجتناب كند , مسلما ً بهتر مي تواند عظمت خالق و معبود خويش را درك كرده و از هم صحبتي با او لذت ببرد . اگر انسان اهل مراقبه باشد احوال قبل و بعد از عبادت را مراقبت و مواظبت نمايد , به طور قطع از عبادت حظ و بهره خواهد برد .
اگر بخواهيم كامل شويم، چاره اي جز تهذيب روح نيست و تهذيب روح راه ندادن بيگانه به حريم دل است وقتي هر گونه ، سخني را مي گوييم، به هر جايي نگاه كرده ، به هر چيزي گوش فرا مي دهيم، هر غذايي را خورده و .... بدانيم كه بيگانه را در دل خود جاي داده ايم» (تفسير موضوعي قرآن كريم،ج 10 ، ص59)
زماني كه دل , جايگاه بيگانه شد ديگر خدا را در آن كاري نيست، بنابراين انسان از انجام عبادت لذت نمي برد . هر چند كه به فرموده ي امام ( رضوان الله تعالي عليه ) : در همين ها كه به طور ضعيف دعا مي خوانند و ذكر خدا مي گويند، به اندازه ي همان مقدار تأثيري كه (در آنهاست) طوطي وار هم هست، لكن درشان تأثير كرده، بهتر از آنهايند كه تارك هستند .
مشغوليات ذهني مختلف، كه انسان درروزمره با آنها درگير است مي تواند يكي ازموانع ارتباط صحيح با معبود باشد ؛ همان طور كه قبلا ً نيز اشاره شد , اگر انسان همه ي مشغوليات و امورش درراستاي عبوديت و بر محور خدا باشد از عبادات لذت خواهد برد.
برخي عواملي كه مي‏تواند عبادت را براي انسان لذت بخش كند چند چيز است:
الف) قبل از عبادت انسان خود را مستعد و مهيا سازد؛ يعني، قدري به خود تلقين كند من در صدد نيايش و نماز هستم و سعي كند افكار متفرق را از ذهنش دور كند.
ب) حتي الامكان در بهترين وقت عبادت كند؛ مثلاً، با كسالت - خستگي و خواب آلودگي - وارد نماز نشود. لاتقربوا الصلوة و انتم كسالي.
ج) در محيط پر سر و صدا و آشوب به مناجات نايستد، بلكه محيط آرام و با فراغتي را انتخاب كند.
د) در حين عبادت مصمّم بر مراقبت باشد و اگر احياناً افكار ديگري به او هجوم آورد، همين كه متوجه شد، سعي كند خود را از دام آن افكار برهاند.
خلاصه كلام اينكه؛
دوست خوبم ؛ اگر بخواهيم از عبادات و به ويژه نماز لذت ببريم بايد مراقبه جدي داشته باشيم و مواظب گفته ها ، شنيده ها و ديده هايمان باشيم و قبل از انجام هر كاري قدري مكث كرده، فكر كنيم كه عملكردمان مورد رضاي حق تعالي هست يا خير؟ لذا مهمترين گام ترك گناه است. از طرف ديگر بايد بينش توحيدي خويش را قوي كرده و در جهت كسب معرفت نسبت به حق تعالي تلاش كنيم. وقتي انسان معرفت پيدا كرد، محبتش نسبت به خالق يگانه افزايش مي يابد و در نتيجه از معاشقه با محبوب و حرف زدن بااو (نماز) لذت مي برد.
پرسشگر عزيز؛ اين توفيق بزرگي است كه نمازهايتان را اول وقت مي خوانيد و بسيار خوب است. به همين شكل ادامه بدهيد. گاهي اوقات شيطان انسان را وسوسه مي كند«تو كه از نمازت لذت نمي بري، پس اهميت به زمان اداي آن، برايت سودي ندارد». نبايد وسوسه هاي او را پاسخ داد. از يكي از بزرگان ما نقل شده: «هركس نمازهايش را اول وقت بخواند و به مدارج عاليه نرسد مرا لعن كند» لذا نماز اول وقت بسيار توصيه شده است.
اميدوارم در رسيدن به مقصود موفق باشيد .

پرسمان دانشجویی