مومن واقعي کيست | کتابخانه مجازی الفبا

شرايط مومن واقعي چيست؟

در پاسخ به سوال شما نسبت به مومن واقعي روايتي را از پيامبر اعظم ص برايتان نقل مي کنيم که تقريبا تمامي صفات مومن در آن آمده است.

رُوِي أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله عليه و آله) قَالَ: لا يکْمُلُ الْمُؤْمِنُ إِيمَانُهُ حَتَّى يحْتَوِي عَلَى مِائَةٍ وَ ثَلَاثِ خِصَالٍ فِعْلٍ وَ عَمَلٍ وَ نِيةٍ وَ ظَاهِرٍ وَ بَاطِنٍ- فَقَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع) يا رَسُولَ اللَّهِ مَا يکُونُ الْمِائَةُ وَ ثَلَاثُ خِصَالٍ فَقَالَ يا عَلِي مِنْ صِفَاتِ الْمُؤْمِنِ أَنْ يکُونَ جَوَّالَ الْفِکْرِ- جَوْهَرِي الذِّکْرِ- کَثِيراً عِلْمُهُ - عَظِيماً حِلْمُهُ

از رسول خدا (ص) روايت شده که فرمودند ايمان مومن کامل نمي شود تا اينکه داراي 103 خصلت در فعل و عمل و نيت و باطن و ظاهر گردد.

آنگاه اميرالمومنين( ع) فرمودند: يا رسول الله آن 103 خصلت کدامند؟ فرمودند يا علي از جمله صفات مومن اينست که:انديشه اش بسيار متحرک و پوياست– ذاتا متذکر وبه ياد خداست– علم و دانشش فراوان– بردباريش بزرگ

جَمِيلَ الْمُنَازَعَةِ - کَرِيمَ الْمُرَاجَعَةِ - أَوْسَعَ النَّاسِ صَدْراً - وَ أَذَلَّهُمْ نَفْساً

خوش برخورد در کشمکش– بزرگوار در بازگشت و پذيرش– سعه صدرش از همه بيشتر– و نفسش از همه خاکسار تر است

ضِحْکُهُ تَبَسُّماً - وَ اجتماعه تَعَلُّماً - مُذَکِّرَ الْغَافِلِ-مُعَلِّمَ الْجَاهِلِ

خنده اش تبسم– گردهماييش براي تعلم و يادگيري– تذکردهنده به غافل– و آموزنده جاهل است

لَا يؤْذِي مَنْ يؤْذِيهِ وَ لَا يخُوضُ فِيمَا لَا يعْنِيهِ وَ لَا يشْمَتُ بِمُصِيبَةٍ

به کسي که آزارش مي کند آزاري نمي رساندو در آنچه به دردش نمي خورد وارد نشودو هيچ کس را به مصيبتي سرزنش و شماتت نمي کند

وَ لَا يذْکُرُ أَحَداً بِغِيبَةٍ - بَرِيئاً مِنَ الْمُحَرَّمَاتِ - وَاقِفاً عِنْدَ الشُّبُهَاتِ

و هيچ کس را با غيبت ياد نمي کند – از کارهاي حرام بيزار است– در موارد شبهه قدم بر نمي دارد

کَثِيرَ الْعَطَاءِ - قَلِيلَ الْأَذَى - عَوْناً لِلْغَرِيبِ - وَ أَباً لِلْيتِيمِ

بخششش فراوان–آزارش بسيار کم– براي غريب و ناآشنا ياور– و براي يتيم پدر است

بُشْرُهُ فِي وَجْهِهِ وَ حُزْنُهُ فِي قَلْبِهِ - مُسْتَبْشِراً بِفَقْرِهِ

شادابي و خرمي اش در چهرهوحزن و اندوهش در دل– و به نياز خود (به خدا ) خرسند است

أَحْلَى مِنَ الشَّهْدِ وَ أَصْلَدَ مِنَ الصَّلْدِ - لَا يکْشِفُ سِرّاً وَ لَا يهْتِکُ سِتْراً

شيرين تر از عسلوسخت تر از سنگ است– هيچ رازي را فاش نسازدوهيچ پرده اي را ندرد

لَطِيفَ الْحَرَکَاتِ - حُلْوَ الْمُشَاهَدَةِ - کَثِيرَ الْعِبَادَةِ - حَسَنَ الْوَقَارِ

حرکاتش لطيف– ديدارش شيرين– عبادتش بسيار– وقارش نيکو

لَينَ الْجَانِبِ - طَوِيلَ الصَّمْتِ - حَلِيماً إِذَا جُهِلَ عَلَيهِ

برخوردش نرم– سکوتش طولاني است– اگر درباره او به ناداني رفتار شود حليم و بردبار است

صَبُوراً عَلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَيهِ - يجِلُّ الْکَبِيرَ وَ يرْحَمُ الصَّغِير

برکسي که به او بدي کرده است شکيبا است– بزرگتر را گرامي داشته و به کوچکتر رحم مي کند

أَمِيناً عَلَى الْأَمَانَاتِ - بَعِيداً مِنَ الْخِيانَاتِ - إِلْفُهُ التُّقَى وَ حِلْفُهُ الْحَياءُ

بر امانت ها امين– و از خيانت ها به دور است– همدم او تقوا و هم پيمان او شرم و حياست

کَثِيرَ الْحَذْرِ - قَلِيلَ الزَّلَلِ - حَرَکَاتُهُ أَدَبٌ - وَ کَلَامُهُ عَجِيبٌ

پرهيزش بسيار– و لغزشش کم– حرکاتش مودبانه– وگفتارش مايه شگفتي است

مُقِيلَ الْعَثْرَةِ - وَ لَا يتَّبِعُ الْعَوْرَةَ - وَقُوراً صَبُوراً - رَضِياً - شَکُوراً

از خطا و لغزش در مي گذرد– و در پي عيوب ديگران نمي رود– با وقار– صبور– خشنود و راضي– سپاسگذار

قَلِيلَ الْکَلَامِ - صَدُوقَ اللِّسَانِ - بَرّاً - مَصُوناً

کم حرف– راست گفتار– نيکوکار- مصونو محفوظ

حَلِيماً - رَفِيقاً - عَفِيفاً – شَرِيفاً - لَا لَعَّانٌ وَ لَا کَذَّابٌ

بردبار– رفيق و سازگار– پاکدامن– با شرافت است–لعن کننده و دروغگو نيست

وَ لَا مُغْتَابٌ - وَ لَا سَبَّابٌ - وَ لَا حَسُودٌ وَ لَا بَخِيلٌ - هَشَّاشاً بَشَّاشاً

غيبت کننده نيست– دشنام نمي دهد– نه حسود است و نه بخيل– گشاده رو و شاداب است

لَا حَسَّاسٌ وَ لَا جَسَّاسٌ - يطْلُبُ مِنَ الْأُمُورِ أَعْلَاهَا - وَ مِنَ الْأَخْلَاقِ أَسْنَاهَا

نه ظريف و حساس است–و نه کنجکاو و جاسوس– از کار ها عالي ترين را طلب مي کند–و از اخلاق برجسته ترين را

مَشْمُولًا بِحِفْظِ الله - مُؤَيداً بِتَوْفِيقِ اللَهِ - ذَا قُوَّةٍ فِي لِين

حفظ خدا شامل حال اوست– به توفيق الهي ياري شده است– و در عين نرمش قوي است

وَ عَزْمَةٍ فِي يقِينٍ - لَا يحِيفُ عَلَى مَنْ يبْغِضُ - وَ لَا يأْثَمُ فِي مَنْ يحِبُّ

و تصميمش همراه با يقين– با کسي که دشمن باشد ستم نمي کند– و درباره کسي که دوستش دارد به گناه نمي افتد

صَبُورٌ فِي الشَّدَائِدِ - لَا يجُورُ وَ لَا يعْتَدِي - وَ لَا يأْتِي بِمَا يشْتَهِي

در سختي ها بسيار شکيباست– نه ستم مي کند و نه تجاوز– و هر چه دلش خواست انجام ندهد

الْفَقْرُ شِعَارُهُ - وَ الصَّبْرُ دِثَارُهُ - قَلِيلَ الْمَئُونَةِ - کَثِيرَ الْمَعُونَةِ

جامه زيرينش نياز (به خدا) – و جامه زبرينش صبر ومقاومت– هزينه و زحمتش اندک– کمک و ياريش بسيار

کَثِيرَ الصِّيامِ - طَوِيلَ الْقِيامِ - قَلِيلَ الْمَنَامِ - قَلْبُهُ تَقِي - وَ عِلْمُهُ زَکِي

روزه داري او بسيار – قيام و عبادتش طولاني– خوابش کم– قلبش پرهيزگارو علم و دانشش پاکيزه است

إِذَا قَدَرَ عَفَا - وَ إِذَا وَعَدَ وَفَى - يصُومُ رَغْباً - وَ يصَلِّي رَهْباً

هنگامي که قدرت يابد عفو نمايد–و هنگامي که وعده دهد وفا نمايد– با ميل و رغبت روزه مي گيرد– و با ترس و خوف نماز مي خواند

وَ يحْسِنُ فِي عَمَلِهِ کَأَنَّهُ نَاظِرٌ إِلَيهِ - غَضَّ الطَّرْفِ - سَخِي الْکَفِّ

چنان نيکو عمل مي کند که گويا او را مي بينند– ديده اش (از ناروا) فرو بسته– دستش باسخاوت است

لَا يرُدُّ سَائِلًا - وَ لَا يبْخَلُ بِنَائِلٍ - مُتَوَاصِلًا إِلَى الْإِخْوَانِ - مُتَرَادِفاً إِلَى الْإِحْسَانِ

در خواست کننده اي را رد نکند– ونسبت به دستاورد ديگران بخل نورزد– بابرادران ارتباط وپيوستگي دارد– در نيکوکاري پياپي اقدام کند

يزِنُ کَلَامَهُ وَ يخْرِسُ لِسَانَهُ - لَا يغْرَقُ فِي بُغْضِهِ - وَ لَايهْلِکُ فِي حُبِّهِ

سنجيده سخن مي گويد و زبانش را مي بندد– در خشم و دشمني غرق نشود– و در دوستيش هلاک نگردد

لَا يقْبَلُ الْبَاطِلَ مِنْ صَدِيقِهِ وَ لَا يرُدُّ الْحَقَّ مِنْ عَدُوِّهِ - وَ لَا يتَعَلَّمُ إِلَّا لِيعْلَمَ وَ لَا يعْلَمُ إِلَّا لِيعْمَلَ

باطل را از دوستش نمي پذيردو در مقابله با دشمن حق را پايمال نمي کند– دانش را نمي آموزد مگر براي دانستنو آگاهي و نمي آموزد مگر براي عمل

قَلِيلًا حِقْدُهُ- کَثِيراً شُکْرُهُ - يطْلُبُ النَّهَارَ مَعِيشَتَهُ - وَ يبْکِي اللَّيلَ عَلَى خَطِيئَتِهِ

کينه اش اندک– شکروسپاس بسيار– در روز به جستجوي معاش مي پردازد و در شب بر خطا وگناهش گريه مي کند

إِنْ سَلَکَ مَعَ أَهْلِ الدُّنْيا کَانَ أَکْيسَهُمْ وَ إِنْ سَلَکَ مَعَ أَهْلِ الْآخِرَةِ کَانَ أَوْرَعَهُمْ

اگر با اهل دنيا همراه شود زيرکترين آنهاستو اگر با اهل آخرت همراه باشد پارسا ترين آنهاست

لَا يرْضَى فِي کَسْبِهِ بِشُبْهَةٍ - وَ لَا يعْمَلُ فِي دِينِهِ بِرُخْصَةٍ

در کسب خويش موارد شبهه را نمي پسندد –و در عمل به دينش دنبال عذر و رخصتي نمي رود يعْطِفُ عَلَى أَخِيهِ بِزَلَّتِهِ - وَ يرْضَى مَا مَضَى مِنْ قَدِيمِ صُحْبَتِهِ

با خطا و لغزش برادر دينيش به عطوفت رفتار نمايد– و حق دوستي ديرينه را مراعات مي کندمنبع :بحار الانوار -جلد 67-ص210

پرسمان دانشجویی