آرايش مو | کتابخانه مجازی الفبا

شنيده ايم كه موهاى سر پيامبر (صلی الله علیه وآله)  بلند بوده است و يا ايشان براى موى سر خود فرق باز مى كردند؛ آيا اين موضوع صحت دارد؟ در صورتى كه جواب مثبت است پس چرا بعضى ها به جوانى كه موى سرش بلند باشد و فرق سر بگذارد، نگاه حقارت آميز مى كنند؟

برخلاف آنچه كه شهرت يافته است، در منابع شيعى روايتى مبنى بر اينكه پيامبر (صلی الله علیه وآله)  موهاى خود را بلند مى نمود به گونه اى كه موهايشان از بلندى بر روى شانه هاى آن حضرت بيفتد و يا اينكه به دليل بلندى موها فرق بازمى كرد، وجود ندارد، بلكه گاه توصيه هايى برخلاف آن مطرح است.
از امام صادق (علیه السلام)  پرسيدند آيا رسول خدا (صلی الله علیه وآله)  براى موى سر خود فرق مى گذاشتند؟ حضرت فرمودند: «خير! زيرا كه موى سر آن حضرت وقتى كه بلند مى شد [ حداكثر] تا نرمه گوش آن حضرت مى رسيد».[1]
در حديث ديگرى از امام صادق (علیه السلام)  پيرامون بلند كردن مو پرسيده شد ايشان در پاسخ فرمودند: «ياران رسول خدا همواره موى سر خود را كوتاه مى كردند»[2].
با توجه به روايات فوق، بلند كردن موى سر براى مردان به مقدارى كه بر روى شانه ها بيفتد و يا اينكه انسان مجبور به فرق بازكردن شود، توصيه نشده است و اگر هم در برخى نقل هاى تاريخى ذكر شده كه موى سر پيامبر (صلی الله علیه وآله) يا ائمه (علیهماالسلام)  بلند بوده، به اين معنا نيست كه چنان موهاى خود را بلند مى نمودند كه بر روى شانه هايشان بيفتد و مجبور به بازكردن فرق سر باشد. البته بلند شدن موى پيامبر در شرايط خاص و استثنايى اتفاق افتاده است مانند موقعيت صلح حديبيه كه مدتى پيامبر (صلی الله علیه وآله)  و ياران ايشان منتظر ورود به مكه شدند كه در مراسم حج موى خود را بتراشند؛ اما مشركان مخالفت كردند و مانع ورود حضرت و ديگر مسلمانان شدند. در آن مدت موى سر حضرت بلند ماند.[3]
بنابراين موى بلند از سنت پيامبر (صلی الله علیه وآله)  نبوده است؛ بلكه به طور استثنايى رخ داده است. در هر صورت فرق گذاشتن براى موى بلند، نوعى سليقه شخصى است و اگر كسى موى سر خود را بلند گذاشت بايد به خوبى آن را مرتب كند[4] اما نمى توان آن را به روش پيامبر (صلی الله علیه وآله)  مستند ساخت.
درباره آرايش موى سر چند نكته شايسته يادآورى است:
الف. بهترين وضعيت براى موى سر مردان كوتاه بودن آن است
امام صادق (علیه السلام)  فرمود: «موى سرت را كوتاه كن؛ زيرا (با كوتاه كردن مو) آلودگى هاى آن را كم، و گردنت را استوار و نور چشمت را افزون مى كند»[5].
امام كاظم (علیه السلام)  نيز در زيان هاى بلند بودن موى سر فرموده اند: «چون موى سر دراز شود چشم ضعيف گردد و ديدش برود، و كوتاه كردن موى سر چشم را روشن كند و ديدش را بيفزايد»[6].
ب. بلند بودن مو نبايد از حد متعارف خارج گردد
براساس روايات نقل شده از سيره عملى و گفتارى پيامبر (صلی الله علیه وآله) و ديگر معصومين (علیهماالسلام)  به دست مى آيد كه نهايت بلندى موى آن بزگواران به مقدارى بوده كه از نرمه گوش فراتر نمى رفته لذا اگر كسى موهاى خود را بلند نمايد و قصد دارد طبق سيره معصومين (علیهماالسلام)  عمل كند بايد بلندى موى او از حد متعارف خارج نگردد به گونه اى كه موهاى وى بر روى شانه بيفتد تا مجبور شود پشت مو را ببندد.
از اميرالمؤمنين (علیه السلام)  نقل گرديده كه ايشان فرموده است: «رسول خدا (صلی الله علیه وآله)  به ما مى فرمود موهاى پشت سرتان را كوتاه كنيد»[7].
ج. در صورت بلند نمودن موى سر بايد نظافت و آراستگى را مراعات نمود
اگر كسى به هر دليلى موهاى خود را بلند نمود بر اساس همين آموزه ها بايد نسبت به نظافت و آراستگى آن كوشا باشد. پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) فرمود: «هر كس موى سرش را بلند مى گذارد، خوب نگهدارى يا كوتاهش كند»[8].

پرسمان دانشجویی