نماز اول وقت | کتابخانه مجازی الفبا

فضيلت نماز اول وقت شارع مقدس اسلام ، براى هر نمازى دو وقت قرار داده است : وقت فضيلت ، وقت غير فضيلت . آيات و روايات سفارش مى كنند كه : نماز را در وقت فضيلتش بخوانيد.

وقت فضيلت هر نماز، اول وقت آن است . رواياتى فراوانى در مورد فضيلت نماز اول وقت ، از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم و امامان معصوم عليهم السلام رسيده است ، از جمله :

1- پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:وقتى اول ظهر شد و خورشيد از دايره نصف النهار به طرف مغرب حركت كرد، درهاى آسمان و تمام درهاى بهشت باز مى شود و در آن وقت ، دعاها به اجابت مى رسند. خوشا به حال كسى كه در آن وقت ، عملى صالح و حسنه اى شايسته انجام دهد تا آن عمل را به سوى آسمان بالا برند.

2- رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:هنگامى كه اول وقت نماز فرا مى رسد، ملكى از زير عرش الهى ندا مى كند و مى گويد: ايها الناس آماده نماز شويد و به وسيله آن ، آتش هايى را كه براى خودتان روشن كرده ايد خاموش نماييد. در اين جا، آن حضرت مى خواهد بفرمايد، كسى كه اول وقت مشغول نماز شود، اولين كسى است كه به سرعت جواب نداى آن ملك را داده و مبادرت به عمل صالح كرده است و اين سرعت و مبادرت نمودن در اعمال صالح از روش پيامبران است .

3- نيز از آن حضرت چنين نقل شده است كه فرمود: ملك الموت روزى پنج مرتبه ، موقع نماز به سوى پرونده اعمال انسان نظر مى كند، در اين موقع اگر انسانى مشغول نماز باشد، ملك الموت موقع مرگ شهادتين را به او تلقين مى كند و شيطان را از او دور مى سازد.

4- در روايتى از زبان ملك الموت آمده كه فرمود:هيچ خانه اى در شرق و غرب عالم نيست مگر اين كه من هر روز روزى پنج بار هنگام نماز پنجگانه با اهل آن مصافحه مى كنم . هر كس بر نماز اول وقت ، مواظبت كند، هنگام مرگ خودم بر بالين او حاضر مى شوم و شهادتين را بر زبانش جارى مى سازم و شيطان را از او دور مى نمايم .

حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم در اين حديث به دو موضوع مهم اشاره مى فرمايد: اول اين كه ، كسانى كه نماز خود را در اول وقت ، انجام مى دهند، موقع مرگ كه خطرناك ترين مواقع براى انسان است (و اگر كسى ايمانش ضعيف و سست باشد، ممكن است شيطان ايمان او را ببرد) زبانش باز مى شود و شهادتين را جارى مى كند.

در نتيجه با ايمان كامل از دنيا مى رود، در اين موقع اگر كسى هم نباشد كه آن مختصر را تلقين كند خود ملك الموت او را تلقين مى كند. دوم اين كه : شيطان كه هنگام مرگ هر انسانى بر بالين او حاضر مى شود و كوشش مى كند ايمان محتضر را بگيرد تا او با حال كفر از دنيا برود، ملك الموت ، آن ملعون را دور مى سازد كه ايمان او را نبرد.

5- امام صادق (عليه السلام ) در اين باره مى فرمايد: هنگامى كه وقت نماز داخل شد، تمام درهاى آسمان باز مى شود و فرشتگان ، اعمال انسان را در آن وقت بالا مى برند. دوست ندارم عمل هيچ كس از عمل من جلوتر به آسمان بالا رود و دوست ندارم عمل كسى در پرونده عملش جلوتر از عمل من نوشته شود.

6- نيز امام صادق (عليه السلام ) مى فرمايد: من بايد در مسابقه به نماز و اعمال صالح از همه جلوتر باشم و نماز خود را در اول وقت كه هنوز كسى آن را شروع نكرده بخوانم و در اين مسابقه برنده باشم .

7- امام رضا (عليه السلام ) فرمود: هر ركعتى از نماز در اول وقت ، مطابق با هزار ركعت در غير وقت آن است .

8- امام جعفر صادق (عليه السلام ) نقل شده است كه فرمود: شيعيان ما را به مواظبت نمودن نماز اول وقت ، امتحان كنيد! (امام (عليه السلام ) مى خواهد اين مطلب را بيان كند كه اگر نمازگزار، نماز خود را در اول وقت بخواند از شيعيان ما مى باشد.)

9- امام صادق (عليه السلام ) نيز درباره نماز اول وقت مى فرمايد: كسى - به نماز اول وقت اهميت دهد و سعى كند كه آن را در اول وقت به جاى آورد، من (چهار چيز را) براى او زمانت مى كنم (و آن ها عبارت اند از):

اول اين كه : هنگام مرگ با حالت شادمانى ، خوشحالى ، راحتى و سرور از دنيا مى رود.

دوم اين كه ، تمام غم ها و غصه ها و ناراحتى هاى او (در دنيا و آخرت ) برطرف مى گردد.

سوم اين كه ، از عذاب الهى و آتش سوزان جهنم نجت پيدا مى كند.

چهارم اين كه ، (اول صبح قيامت ) داخل بهشت هاى پر نعمت مى شود.

نماز امام زمان در اول وقت : يكى از كسانى كه حتما نماز خود را اول وقت مى خواند وجود نازنين ، امام زمان حضرت مهدى (عليه السلام ) روحى و ارواح العالمين لمقدمه الفداه مى باشد و براى آن حضرت ، ممكن نيست نماز خود را در غير وقت خودش ‍ اقامه نمايد. بعد از آن حضرت افراد صالح و بندگان مخلص خداونداند. بعضى از محدثان بزرگوار نقل كرده اند كه : نماز اول وقت ، حتما بالا مى رود و اگر كسى نماز خود را در اول وقت بخواند ملائكه آسمان ، نماز او را با نماز امام زمان (عليه السلام ) و افراد صالح خداوند، بالا مى برند و از فضل وجود و كرم خداوند دور است . نمازى كه با نماز امام زمان بالا رود، به آن توجه نكند و آن را قبول ننمايد. قرآن مجيد، نماز اول وقت را يكى از صفات مؤ منان مى داند و مى فرمايد:مؤ منان كسانى هستند كه نمازهايشان را حفظ مى كنند.

حفظ نماز به اين است كه نمازگزاران آن را از اول وقت به تاءخير نيندازند. بخشي از کتاب سجاده عشق اثر نعمت الله صالحي حاجي آبادي. برگرفته از سايت غدير ارگ آثار نماز اول وقت: نماز اول وقت در نصوص ديني، مورد تأكيد بسيار قرار گرفته و فضايل فراواني براي آن نقل شده است. از نظر تأثيرات روحي، رواني و اجتماعي، مي توان امور زير را نام برد:‌ الف) عادت دادن شخص به نظم. ب) وجود نشاط و آمادگي و حضور قلب بيشتر جهت انس و ارتباط با خدا و تقويت كمالات نفساني. ج) زمينه سازي جهت برگزاري جماعت هاي بزرگ و انس و الفت واتحاد بيشتر مسلمانان. توضيح آنكه: وقتي جامعه اسلامي مقيد به خواندن نماز در اول وقت باشند، در هر منطقه غالب مردم هم زمان به نماز خواهند ايستاد. اين مسأله آمادگي آنان را براي جماعت و ايجاد صفوف گسترده و پرجمعيت بيشتر مي كند.

در حالي كه نماز در غير اول وقت، در بين زمانه هاي مختلف پركنده مي شود و از اجتماع و شكوه عبادي و انس و الفت مؤمنان در مراكز ديني مي كاهد. در مورد ارزش نماز اول وقت آقاي مصباح مي گويد: آيت الله بهجت از مرحوم آقاي قاضي (ره) نقل مي کردند که ايشان مي فرمود: « اگر کسي نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقامات عاليه نرسد مرا لعن کند! و يا فرمودند: به صورت من تف بيندازد. » اول وقت سرّعظيمي است « حافظوا علي الصلوات: در انجام نمازها کوشا باشيد. » خود يک نکته اي است غير از « أقيموا الصلوة: و نماز را بپا داريد. » و همچنين که نماز گزار اهتمام داشته باشد و مقيد باشد که نماز را اول وقت بخواند في حدّ نفسه آثار زيادي دارد، هر چند حضور قلب هم نباشد. » سيره امام خميني: از خصوصيات مهم حضرت امام (ره ) اين بود كه هميشه نماز را در اول وقت مي خواندند و به نافله ها اهميت مي دادند اين خصوصيات از همان آغاز جواني وقتي كه هنوز بيشتر از بيست سال نداشتند در ايشان وجود داشت چند تن از دوستان نقل مي كردند .

ما ابتدا فكر مي كرديك كه خدا نكرده ايشان از روي تظاهر نماز اول وقت مي خوانند به همين خاطر سعي داشتيم كاري كنيم كه اگر اينكار از روي تظاهر است جلوي آن را بگيريم مدت زيادي در اين فكر بوديم و بارها به طرق مختلف ايشان را امتحان كرديم مثلا درست اول وقت نماز سفره غذا را مي انداختيم و يا رفتن به مسافرت را اول وقت نماز قرار مي داديم اما ايشان مي فرمودند : شما غذايتان را بخوريد من بعد مي خورم و يا موقع مسافرت مي فرمودند شما برويد من هم مي آيم و به شما مي رسم .

مدتها از اين مسئله گذشت و نه تنها نماز اول وقت ايشان تزك نشد بلكه ما را هم واداشتند كه در اول وقت نمازمان را بخوانيم . ايشان به نماز جماعت هم خيلي اهميت مي دادند و تا آنجا كه ما مي ديديم هميشه در نماز جماعت حاضر مي شدند حساسيت امام براي نماز اول وقت به قدري بود كه اگر در حضور شخصيتهاي مهم و با وجود مطلب مهم وقت نماز كه مي شد ايشان جلسه را ترك مي گفتند و به نماز مي ايستادند . (محمد عبايي ) و (علي صياد شيرازي ) روزي طلبه هاي رزمنده آمدند تا با امام ملاقات كنند وقت ملاقات امام تمام شده بود و درست سر ظهر بود وقتي ما موضوع را به ايشان گفتيم در كمال تعجب نماز را سريعتر خواندند و براي اين عزيزان سخنراني مفصلي نيز ايراد فرمودند .(محمد عبايي ) دقت امام در خصوص وقت نماز و حق نماز آن قدر چشمگير بود كه پليسهاي فرانسه از روي رفت و آمد ايشان ساعتشان را ميزان مي كردند . خضوع و خشوع ايشان به هنگام كه با خداي خود راز و نياز مي كردند توصيف ناپذير است حضرت امام هيچ كاري را بر اقامه نماز اول وقت ارجح نمي دانستند اين منش بسيار والاي ايشان از همان زمان جواني و طلبگي زبانزد كساني بود كه ايشان را مي شناختند . (مرضيه حديده چي ) و ( علي اكبر آشتياني ) روزي كه شاه فرار كرد ما در پاريس در نوفل لوشاتو بوديم پليس فرانسه خيابان اصلي نوفل لوشاتو را بست تمام خبرنگاران از تمام قاره ها و شايد 150 دوربين فقط صحبت امام را مستقيم پخش مي كردند و مي خواستند بدانند امام چه تصميمي دارند اما چند دقيقه صحيت كردند به محض اينكه متوجه شدند كه ظهر شده فرمودند و السلام عليكم و رحمة الله و بركاته و اين در حالي بود كه ايشان ميليونها بيننده داشتند و خبرنگار از C.N.Nو B.B.C و خبرنگاران و خبرگزاران از قاره هاي مختلف و از آسويتدپرس و يونايتد پرس و رويتر و مجلات و روزنامه هاي ديگر و راديو و تلويزيون داشتند . (احمد خميني ) آقا هميشه و هر روز از ساعت دوازده نماز را شروع مي كردند و ساعت يك و پنج دقيقه نمازشان تمام مي شد و ناهار مي خوردند در روز وفات ايشان ، ايشان مرتب وقت اذان ظهر را مي پرسيدند و مرتب از اطرافيان مي پرسيدند كه ظهر شده يا خير بعد از اينكه نماز ظهر و عصر را خواندند بعد از ساعتي بيهوش شدند و شرايط جسمي ايشان بدتر شد تا وقت اذان مغرب كه پزشكان خواستند ايشان را با يادآوري نماز به هوش آوردند وقتي به ايشان گفتند غروب شده ايشان با دست راست اشاره كردند و متوجه مطلب شدند و با حركت ابرو نماز خواندند و البته سوال ايشان براي ساعت و وقت نماز بيشتر بر اين اصل بود كه نكند نماز اول وقت بجا نياوردند نه بخاطر اينكه نمازشان قضا شود . (اشراقي) و (‌جماراني) (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه ها، كد: 2/100109962)

پرسمان دانشجویی