اهمیت ليله‏ الرغائب | کتابخانه مجازی الفبا

كلمه «رغائب» جمع «رغيبه» به معناي چيزي كه مورد رغبت و ميل است و نيز به معناي عطا و بخشش فراوان مي باشد. بنابر معناي اول، «ليله الرغائب» يعني شبي كه ميل و توجه به عبادت و بندگي در آن فراوان است و بندگان خوب و شايسته خداوند در اين شب تمايل زيادي به رفتن به در خانه خداوند و ارتباط و انس با معبود خويش دارند.

بنابر معناي دوم «ليله الرغاب» يعني شبي كه در آن عطاء و بخشش خدوند فراوان است و بندگان مخلص خداوند با رو آوردن به بارگاه قدس ربوبي و خاكساري در برابر عظمت حق، شايسته دريافت انعام و عطا و بخشش بي كرانه حق مي گردند. درباره فضيلت و ارزش و عظمت آن مي توان دو جهت زير را بيان كرد:

1. از اين جهت كه اصولا شب جمعه، خود داراي ويژگي و ارزش خاصي است و اعمال عبادي فراواني در آن وارد شده و زمان عبادت و مناجات و عرض حاجات با قاضي الحاجات است.

2. ماه رجب اولين ماه از ماه هاي حرام (ماه هاي حرام عبارتند از: رجب، ذي القعده، ذي الحجه، محرم) و ماه خدا و هنگام عبادت و دعا و استغفار است و رحمت الهي در اين ماه در حال ريزش و نزول است به همين جهت اين ماه را رجب الاصب گويند، چون «صب» به معناي ريختن است. پس ليله الرغائب، شرافت و ارزش شب جمعه و ماه رجب هر دو را در خود جمع نموده و ارزشي دو چندان دارد.

عارف كامل و استاد واصل مرحوم ميرزا جواد ملكي تبريزي در اين باره در كتاب المراقبات خويش مي نويسد: اولين شب جمعه ماه رجب را ليلاالرغائب نامند. در اين شب فرشتگان بر زمين نزول مي كنند. اگر شب اول ماه رجب مصادف با شب جمعه بود، سزاوار است عمل «ليلاالرغائب» را نيز انجام دهد.

از پيامبر اكرم(ص) روايت شده است كه فرمودند: از اولين شب جمعه در ماه رجب غافل نشويد؛ زيرا شبي است كه فرشتگان آن را «ليلاالرغائب» مي نامند. اين نامگذاري به اين جهت است كه هنگامي كه يك ساعت از شب گذشت، هيچ فرشته اي در آسمانها و زمين نمي ماند مگر اين كه در كعبه و اطراف آن جمع مي شوند. آن گاه خداوند به طور غيرمنتظره اي بر آنان وارد شده و مي فرمايد: اي فرشتگانم! هرچه مي خواهيد از من درخواست كنيد. فرشتگان عرض مي كنند: حاجت ما اين است كه از روزه داران رجب درگذري. خداوند مي فرمايد: اين كار را انجام دادم.

عارف كامل، ملكي درباره اعمال اين شب مي نويسد: بهتر است كسي كه اين حديث را مي شنود، در اين شب، زياد به فرشتگان صلوات فرستاده تا تكليفي را كه آيه تحيت (سوره نساء، آيه 68) براي درود و صلوات فرستادن به عهده ما گذاشته به اندازه توانايي انجام داده باشد. براي ليله الرغائب اعمال و فضايل بسياري نقل كرده اند كه از آن جمله مي توان به روزه پنجشنبه و استغفار زياد و نماز ويژه اي كه در مفاتيح آمده اشاره كرد. كسي كه مي خواهد به ثواب و پاداش اعمال اين شب برسد مي تواند به اعمال آن اگرچه به قصد رجا (اميد ثواب و رضايت خدا) در روز پنج شنبه اقدام كند.

(لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه ها، كد: 5/200254)

پرسمان دانشجویی