فلسفه فقر | کتابخانه مجازی الفبا

علت اينكه برخي انسانها هميشه گرفتار فقرند چيست؟

1:امام صادق عليه السلام مى فرمايد: «لو ان الناس ادوا زكاه اموالهم ما بقى مسلم فقيرا محتاجا و لا ستغنى بما فرض اللّه له و ان الناس ما افتقروا و لا احتاجوا و لا جاعوا و لا عروا الا بذنوب الاغنيا ـ هرگاه مردم زكات اموال خود را مى پرداختند هرگز مسلمان نيازمندى درجامعه اسلامى پيدا نمى شد و در پرتو حقوقى كه خداوند به نفع آنان در اموال ثروتمندان قرار داده است، بى نياز مى شدند.»اگر در اجتماع ما فقير و محتاجى ويا گرسنه و برهنه اى ديده مى شود، به دليل خوددارى ثروتمندان از پرداخت فرايض مالى است«. با بررسى احاديثى كه در اين مورد وارد شده است، بخوبى استفاده مى شود كه فقراقتصادى فقط واكنش وظيفه نشناسى ثروتمندان و مظالم و ستمهاى اجتماعى گروهى ازاغنياست‏. 2:از قدیم گفته اند از تو حرکت از خدا برکت.بالاخره کسی که انتظار داشتن کاری با موقعیت اجتماعی بالا را دارد باید برای به دست آوردن آن تلاش بکند و مقدمات را که همان تحصیل علم و آگاهی است راکسب کند. 3:اگر کسی به دنبال کسب مقدمات رفت و تلاش مستمر هم داشت و به نتیجه نرسید آن وقت می توان گفت که به مصلحت او نیست. 4: براى جلوگيرى از فقر در روايات نكاتى مطرح شده است كه برخى از آنها را مطرح مى كنيم. 1- امانت دارى وپرهيز از خيانت: پيامبر اكرم (ص) مى فرمايد: «الامانه تجلب الغنا والخيانه تجلب الفقر امانت دارى ثروت را و خيانت فقر را جلب مى نمايد»2- ميانه روى در مصرف: امام صادق (ع) مى فرمايد: «ضمنت لمن اقتصد ان لايفتقر براى كسى كه ميانه روى مى كندضمانت مى كنم كه فقير نشود»3- نيكى كردن و صدقه پنهانى دادن: امام على (ع) مى فرمايد: «البر و صدقه السرينفيان الفقر» و نيز مى فرمايد: «داوواالفقر بالصدقه والبذل فقر را با صدقه و بخشش مداوا كنيد»، (ميزان الحكمه، ج 3، ص 4.) 4ـ انجام صله رحم: پيامبر اكرم (ص) مى فرمايد: «صله الرحم تزيد فى العمر و تنفى الفقر»، 5ـ زياد گفتن «لا حول ولا قوه الا بالله العلى العظيم». امام على (ع) مى فرمايد: «من الح عليه الفقر فليكثر من قول لا حول ولا قوه الا بالله العلى العظيم» 6- درخواست از خدا: امام صادق (ع) مى فرمايد: «من لم يسال الله من فضله افتقر هر كس از خدا فضلش رادرخواست نكند فقير مى شود)7 - پرهيزاز كسالت و واماندگى: امام على (ع) مى فرمايد: «ان الاشيا لما ازدوجت ازدوج الكسل والعجز فنتج منهما الفقر هنگامى كه اشيا را در كنار هم قرارمى دادند، كسل بودن و واماندگى را در كنار هم قرار دادند و نتيجه آن فقرشد»8ـ پرهيز از تقاضا كردن: امام على (ع) مى فرمايد: «من فتح على نفسه بابا من المساله فتح الله عليه بابا من الفقر هر كس بر روى خود درى از تقاضا بگشايد خداوند درى از فقر براو مى گشايد». و ديگر اين كه: ترك زدودن تارهاى عنكبوت در خانه، ادرار در حمام، غذا خوردن در حال جنابت، انجام فعل حرام زنا، اظهار حرص، خواب بين نماز مغرب و عشا و نيز خواب قبل از طلوع خورشيد و عادت به دروغگويى و گوش دادن به موسيقى و طرد كردن فقير از موارد ديگرى است كه در روايات، از عوامل فقر شمرده شده است. آنچه كه در اين روايات آمده است، برخى قابل تحليل مادى است و مى توان تاثير آن را در فقر تبيين كرد و برخى شايد از محاسبه ظاهرى خارج باشند، اما به هر حال تاثير خود را مى گذارد. عواملى كه درروايات تاكيد شده بيشتر بر عوامل روحى و معنوى تاكيد كرده است مانندتقاضا كردن از ديگران و باب درخواست و نياز را بر خود باز كردن كه عامل تشديد عدم اعتماد به نفس و فقر بيشتر مى شود ؛ و نيز مانند كسل بودن ودرماندگى كه انسان را از تلاش و كوشش براى رفع فقر و به دست آوردن ثروت باز مى دارد و يا تقاضا كردن از خدا كه قطعا تاثير خاصى دارد وتوكل و روحيه انسان را بالا مى برد و يا اين كه خيانت ورزى شايد دركوتاه مدت انسان را به ثروت برساند اما در درازمدت انسان را به فلاكت و فقر مى رساند زيرا مردم به چنين شخصى اعتماد نمى كنند و به تدريج ازصحنه مبادلات اقتصادى خارج مى شود. اما بايد توجه داشت كه عامل اصلى در گرفتار نشدن به فقر سه چيز است.1- كارو تلاش براى تحصيل روزى. 2- مصرف صحيح و عاقلانه درآمد.3- پس انداز وسرمايه گذارى. اما در مورد فقر معنوى مطلب بسيار روشن است. عمده مباحثى كه در كتاب و سنت مطرح شده است براى از بين بردن فقر معنوى انسان و غنا بخشيدن به امور معنوى انسان است تا گرفتار فقر معنوى نگشته و به پوچى و بيهودگى گرفتار نگردد. توسل به ايمه اطهار (ع) خواندن قرآن با تامل و تفكر، خواندن ادعيه و مناجات معصومين (ع)، عبادات مستحبى، تفكر در نعمت هاى الهى، تفكر در مرگ و آخرت، مجالست با عالمان و اولياى الهى از مواردى است كه فقر معنوى انسان رابرطرف مى كند. براى برطرف نمودن ضعف قواى جسمانى نيز در روايات مطالبى مطرح شده است كه مى توان به كتاب هاى طب النبى، طب الصادق وطب الرضا مراجعه كرد.؛ به نقل از سايت تبيان

پرسمان دانشجویی