صفات خدا | کتابخانه مجازی الفبا

شما چطور علم، قدرت، حكمت و ... نامحدود خدا را ثابت مي كنيد؟ منظور اصلي من نامحدود بودنش هست. مثلا چه عيبي دارد علم خدا از همه بيشتر باشد ولي محدود باشد لطفا نگوييد نمي شود چون اين نياز هست. چون وقتي علم خدا از ما بيشتر ولي محدود باشد به هيچ يك از ما نياز ندارد پس به ما هم نياز ندارد. پس نياز محسوب نمي شود؟!

اگر دقيقا مفهوم واجب الوجود بودن تصور شود نامحدود بودن و امتناع محدوديت آن نيز به خوبى درك مى‏شود. واجب الوجود بالذات آن است كه حقيقت او عين هستى است و مركب از ماهيت و وجود نيست. ممكنات هم ماهياتى هستند كه ذاتشان نسبت به وجود و عدم تساوى دارد و از همين رو براى آنكه وجود يابند بايد مفيض و علت هستى بخش آنها را ايجاد كند. برخلاف واجب كه ماهيت ندارد و عين حقيقت هستى و وجود صرف و محض است و تمام كمالات هستى را به طور مطلق و بى نهايت داراست و هيچ محدوديتى را بر نمى‏تابد. زيرا نقص و محدوديت نيستى مى‏باشد و كمال عين وجود است و وجود عين كمال. پس اگر واجب الوجود كمالى را فاقد باشد وجودى را فاقد است و چگونه ممكن است چيزى عين وجود ذات حقيقى‏اش باشد و در عين حال چيزى از آن را فاقد باشد؟ پس همين كه فقدان و كاستى رخ داد نشانه آن است كه وجود ذاتى او نبوده و در وجود كه عين كمال است نيازمند به ديگرى است. دليل روشن‏ترى كه مى‏توان آورد آن است كه اگر واجب الوجود محدود باشد كمالى را فاقد است و لامحاله آن كمال ممكن الوجود خواهد بود. زيرا اگر واجب بود حتما واجب الوجود آن را دارا بود. حال از طرفى ممكن الوجود از طريق علت هستى بخش وجود مى‏يابد و سلسله علل به واجب الوجود ختم مى‏شود. از طرف ديگر فاقد شى‏ء معطى آن نتواند بود. يعنى علت هستى بخش حتما بايد كمالى را كه به معلول خود افاضه مى‏كند در حد اعلى و اشرف دارا باشد. نتيجه اين مى‏شود كه پس حتما واجب بالذات بايد داراى آن كمال در مرتبه بالاتر باشد. (براى آگاهى بيشتر ر . ك : نهايه الحكمه ص‏240 به بعد علامه طباطبايى . نيز دروس الهيات شفا ج 2 فصل چهارم شهيد مطهرى).

پرسمان دانشجویی