قدمت قران و جبر | کتابخانه مجازی الفبا

اسلام شناسان مي گويند قرآن قديم است يعني ازلي است پس اين گونه مورد بررسي قرار مي گيرد که خداوند جبري از ازل امثال ابولهب را کافر و متمرد آفريده است آيا امر جبري مجازات دارد و اگر داشته باشد عدالت خدا سوال برانگيز نمي شود؟ لطفا اگر جواب داريد، بفرماييد.

اگربه صورت خلاصه بخواهيم بحث قديم و يا حادث بودن قران مطرح کنيم ميشود گفت اگر مراد از قران محتواي آن باشد , محتواي قرآن ريشه در علم الهي داردو قديم است چون علم خداوند ذاتي است وقديم و اگر مراد الفاظ وحروفي باشد که بر پيامبر گرامي اسلام وحي شده قران حادث ومخلوق است واما اشکالي را که بر فرض قديم بودن قران مطرح کرده ايد که لازم مي ايد ابي لهب کافر باشد چون در قران که قديم است کفر ابي لهب قبل از خلقتش آمده اين اشکال در حقيقت بازگشت به همان اشکالي مي کند که از قديم در مورد علم الهي وتنافي آن با اختيار مطرح بوده به اين تقرير که اگر خداوند در ازل عالم به همه چيز است لازمه آن جبر است چون اگر خداوند در علم خودش بنده را مومن مي داند وقتي در آينده بنده به دنيا بيايد بر اساس علم الهي مومن ميشود واگر در علم خدا کافراست کافر خواهد شد پاسخ به اين اشکال به صورت اجمال اين است که علم خداوند مانع اختيار بندگان نيست بنده را خداوند مختار آفريده در عين حال خداوند در ازل عالم است به اين که بنده اش در آينده چه راهي را انتخاب مي کند وچه سرنوشتي را براي خود رقم مي زند يعني خداوند به اختيار بنده اش عالم است.
راز مطلب در اين است که خداوند موجودى است فرا زمانى و براى او قبل و بعدى نيست و همه زمان‏ها نزد او يكسان است و گذشته و آينده و حال نزد او مساوى است ازاين‏رو علم او نسبت به آينده ما تا حدودى شبيه علم ديگران به اعمال ما در حال انجام كار در حضور آنان يا علم خود ما به کارما ن در حال انجام است.
يعني همانطور که ديدن ديگران يا آگاهي خود ما مستلزم جبر نيست ، علم ازلي الهي نيز چنين نيست ، زيرا قبل و بعد و ازل و ابد همه نسبت به ما است که محاط زمان هستيم . اما خدا محيط بر زمان و مکان است و همه اينها يکجا نزد او حاضر است.

پرسمان دانشجویی