اسلام حقيقي در قرآن | کتابخانه مجازی الفبا

اسلام راستين فقط در قرآن است. كتب اسلامي يا تحريف شده اند و يا از اول منحرف بوده اند.

منابع دين اصيل الهي ــ اعم از اسلام و ديگر اديان اصيل الهي ــ دو چيز است . 1- عقل منطقي معيارمند 2- نقل معتبر
عقل در گزاره هاي عقلي قطعي ــ اعم ازگزاره هاي بديهي و نظري ــ كه بيانگر امري ديني هستند حجت شرعي و منبع ديني است و شكي نيست كه منبع عقل هم اكنون نيز بدون تحريف موجود است چرا كه گزاره ها و استدلالات عقلي داراي معيار سنجشند و بر اساس اين معيارها در هر زمان و مكاني مي توان گزاره و استدلال صحيح را ازگزاره و استدلال غيرصحيح تشخيص داد .تعداد گزاره هاي عقلي دين نيزكم نيستند ؛ امور ديني مثل مسائل خداشناسي و نبوت و معاد و فروعات بسيار زياد آن سه و عدل و امامت و فروعات فراوان آن ومساله حسن وقبح ذاتي افعال و حجيّت معجزه و حجيت تواترومستقلات عقليّه و صدها مساله اساسي ديگر ديني از محصولات اين منبع دين هستند؛ و اگر كسي مدعي شود كه عقل منبع دين نيست در واقع اصل دين را منكر شده است چرا كه از يك طرف اثبات اساسي ترين مسائل دين به دست تواناي عقل است و از طرف ديگر اصيل ترين منبع دين يعني كتاب آسماني حجيت عقل را در مسائل ديني به اثبات مي رساند، بخصوص قرآن كريم كه جايگاه عقل را بس رفيع مي داند . بنابر اين اگر كسي منكر حجت شرعي بودن عقل شود از يك طرف راهي براي اثبات مسائل اساسي و زيربنايي دين ندارد و از طرف ديگر منكر بسياري از آيات الهي است كه حجيت عقل را اثبات مي كنند .همچنين اگر كسي در يقين آوري استدلال عقلي شك كند يا يقيني بودن بديهيات عفلي را رد كند ،ادعايش دچار تناقض دروني خواهد شد چون هر استدلالي كه بر ادعاي خود اقامه كند ، خود آن استدلال به حكم محتواي ادعاي خودش يقين آور نخواهد بود . پس تا اينجا مشخص شد كه ادعاي مطرح شده در متن سوال مخدوش است وافزون بر قرآن كريم منبع تحريف نشده ي ديگري نيز براي دين اسلام وجود دارد و آن عقل منطقي معيارمند است.
حال مي پردازيم به منابع نقلي دين . منابع نقلي دين ، از حيث صدور آنها از معصوم (ع) بردو گونه اند . 1- منابعي كه صدور آنها از معصوم (ع) قطعي است 2- منابعي كه صدور آنها از معصوم (ع) قطعي نيست.
منابع قطعي الصدور اسلام عبارتند از : قرآن و احاديث متواتر . چون به حكم عقل ، خبر متواتر يقين آوره بوده و حجيت دارد ؛ و تواتر آن است كه يك خبر با سلسله اسناد زيادي به ما منتقل شود به طوري كه عقلا تباني راويان آن بر كذب محال باشد . مثلا ما هيچگاه شهري به نام نيويورك را نديده ايم ولي يقين داريم كه چنين شهري وجود دارد؛ چون از طرق متعدد به ما خبر رسيده كه چنين شهري وجود دارد و خبر دهندگان نيز به گونه اي بوده اند كه نمي توانستند با هم توطئه كنند و همه باهم دروغ بگويند ؛ اما خبروجود اسلحه هاي كشتار جمعي دركشور عراق ، كه دولت آمريكا مدعي آن بود ، با اينكه از طرق فراواني در جهان منتشر شد ولي براي ما يقين آور نبود چون خبر دهندگان ، هم انگيزه دروغ گويي داشتند ،هم ،امكان تباني با يكديگر را داشتند ؛چرا كه همه اين خبرگزاريها تحت نفوذ يك جريان جهاني به نام صهينيزم جهاني بودند ؛ و با اينكه به ظاهر زياد بودند ولي در واقع يكي بودند و انشعابات متعدد يك مركز خبر رساني بودند .
عقل حكم مي كند كه خبر متواتر با شرايطي كه گفته شد يقين آور است ؛ وهمه عقلا به اين حكم عقل ترتيب اثر مي دهند ؛ حتي اگر افراد روايت كننده از نظر عقيده موافق با شنونده خبر نباشند. لذا علماي ما خبرمتواتر را حجت مي دانند حتي اگر راويان آن اهل سنت يا كفار باشند .و ازهمين روست كه ما قرآن كريم را قطعي الصدور مي دانيم . چون قرآن نيز از راه تواتر به مسلمين رسيده است ؛ و اگر كسي ادعا كند كه خبر متواتر قطعي الصدور نيست بايد در قطعي الصدور بودن قرآن نيز شك كند .بنابر اين افزون بر قرآن كريم و گزاره هاي عقلي دين اسلام ، احاديث متواتر نيز منبع يقين آور دين هستند .
اما منابع نقلي كه صدور آنها از معصوم (ع) قطعي نيستند عبارتند از احاديث غير متواتر كه اين منابع نيز خود اقسامي دارند . برخي از آنها قطعا مجعولند و علما ي حديث اين احاديث را مي شناسند و هيچگاه در مسائل ديني به آنها استناد نمي كنند؛ و برخي ديگر از نظر سندي ضعيفند وبرخي ديگر احاديث ثقه و صحيح و مستفيضند ــ اقسام ديگري نيز براي احاديث وجود دارند كه بيان آنها ضرورتي ندارد ــ علما در برخورد با اين دسته از روايات آنها را ارزشگزاري مي كنند و بر اساس ارزش هر حديثي از آن استفاده مي كنند . علماي شيعه براي ارزشگزاري احاديث از علوم وفنون زيادي استفاده مي كنند كه از جمله آنهاست :علم الحديث ، دراية الحديث ، علم رجال الحديث و علم فقه الحديث و ... اين علوم معيار شناسايي ارزش احاديثند از حيث سند و متن .علما با راههاي پر پيچ وخمي كه در اين علوم مطرح است تمام جوانب احاديث را مورد كاوش قرار مي دهند و ارزش هر حديثي را به دست مي آورند و متناسب با ارزش يقين آوري آن، از آن استفاده مي كنند . لذا هيچگاه از يك حديث غير متواتر براي اثبات مسائل اصول دين استفاده نمي شود ؛ و اگر در مسائل اصول دين از اين روايات استفاده شود به عنوان مويد است نه به عنوان اثباتگر. بنابراين به صرف اينكه در كتب روايي ، احاديث مجعول يا ضعيفي نيز وجود دارند نمي توان آنها را بي اعتبار دانست چرا كه با معيارهاي خاصي كه در علوم ياد شده وجود دارند مي توان احاديث مجعول و ضعيف را از احاديث صحيح تشخيص داد.
اما در مورد كتب حديثي شيعه گفتني است كه كتب اربعه شيعه و حتي برخي از كتب ديگر ما از تدوين كننده هاي آنها با تواتر به ما رسيده اند . مثلا اينكه كتاب كافي توسط شيخ كليني تدوين شده است متواتر است ؛ لذا شكي نيست كه اين كتاب تدوين شيخ كليني است. اما اين ادعا كه بعد از عصر تدوينگران كتب احاديث ، اين كتب تحريف شده اند باز فاقد اعتبار است؛ چون اين كتب منحصردر يكي دو نسخه نبودند كه كسي بتواند همه ي آنها را تحريف كند . براي مثال كتاب كافي در عصر خود شيخ كليني در دست صدها نفر از علماي شيعه بود و امكان نداشت كه كسي بتواند همه آنها را به يك صورت تحريف كند . بلي ما قبول داريم كه به مرور زمان تغييراتي در برخي نسخ ايجاد شده است ؛ ولي اين مطلب مشكلي براي علماي شيعه ايجاد نمي كند چون از طريق فن نسخه شناسي و مقايسه نسخه هاي متعدد قديمي مي توان موارد تغيير يافته را شناسايي و نسخه ها را تصحيح نمود.
تدوينگران كتب اصلي احاديث شيعه مربوط به قرن سوم وچهارم هجري مي باشند . يعني مربوط به عصر غيبت صغري و اندكي بعد از آن هستند ؛ لذا تا اين عصر كتب روايي متعدد شيعه كه اصحاب ائمه (ع) نوشته بودند به سمع و نظر ائمه (ع) رسيده بود . تدوين كنندگان كتب اصلي شيعه ، كتب اصحاب ائمه اطهار (ع) را كه دست به دست وبا نقل سلسله اسناد بين علماي شيعه ، از اساتيد به شاگردان منتقل مي شد جمع آوري نمودند تا از تحريف درامان باشند . لذا چنين نبود كه تدوين كنند گان احاديث هر حديثي را نقل كنند بلكه با روش خاصي احاديث را نقل مي كردند كه سلسله اسناد تا امام معصوم حفظ شود . قبل از اين تدوينگران نيز اصحاب به هرحديثي بها نمي دادند بلكه كتب احاديث اصحاب را براي ائمه (ع) مي خواندند و ائمه (ع) اشتباهات آنها را اصلاح مي كردند .
حاصل مطلب اين كه منبع درجه اول دين عقل ، قرآن كريم و روايات متواترند و منبع درجه دوم آن روايات غير متواترند كه خود آنها نيز داراي درجات اعتبار متفاوتي هستند ؛ و تشخيص ميزان اعتبار هر حديثي تنها از عهده اهل فن برمي آيد .
اگركسي مدعي شود كه احاديث غير متواتر فاقد هر گونه اعتباري هستند چنين كسي را بايد متوجه مغالطه خطرناك خود نمود . اگر بنا شود كه ما فقط كلام متواتر را حجت بدانيم در آن صورت بايد حكم مرگ خود وجامعه انساني را امضاء كنيم ؛ چون بسياري از اخباري كه ما روزانه به آنها ترتيب اثر مي دهيم اخباري غير متواترند . اگر به كسي خبر دهند كه فرزندت در حال غرق شدن در آب است آيا خواهد گفت كه چون خبر شما متواتر نيست پس فاقد ارزش است ؟ در چنين موردي حتي شخص از ثقه بود خبررسان هم سوال نمي كند چه رسد به متواتر بودن؛ در حالي كه علماي ما براي اين كه حديثي را صحيح بدانند مي گويند راويان آن همگي بايد دوازده امامي ، عادل ، ضابط (داراي قدرت حافظه بالا ) و حديث شناس باشند و در سلسله ي سند نيزخللي از حيث ترتيب روات نباشد ؛ اگر كسي با انصاف به اين شرايط نظر كند آنگاه خواهد فهميد كه علماي شيعه چه ضوابط سفت و سختي را براي پذيرش روايات وضع نموده اند . ما هيچگاه در امور روزمره خود چنين ضوابط سختي را رعايت نمي كنيم و نمي توانيم هم رعايت كنيم ؛ و الا دچار مشكلات جدي مي شديم ؛ كدام يك از خبرهايي كه ما روزانه نقل مي كنيم يا از ديگران مي پذيريم داراي سند است چه رسد به اين كه داراي سند متواتر هم باشد . حتي در علوم تجربي نيز چنين ضوابطي رعايت نمي شود ؛ وقتي دانشمندي ادعا مي كند كه با آزمايش و تجربه مطلبي را كشف كرده است ، يكي دو نفر ديگر نيز آن را آزمايش مي كنند و آنگاه آن را به جامعه علمي اعلام مي كنند و همه دانشمندان و اهل علم بدون آنكه آن مطلب را شخصا آزمايش كنند مي پذيرند و حتي نمي پرسند كه آيا اين چند نفر عادلند يا نه ؟ اگر بنا شود كه ما هر خبري را به شرط متواتر بودن آن بپذيريم در آن صورت هر ادعاي علمي را بايد صدها نفر در كشورهاي مختلف تجربه كنند و آنگاه آن را اعلام كنند تا ما بپذيريم ؛ واين امر به ندرت در دنياي واقعي رخ مي دهد . بنابراين در عين اينكه ما احاديث غير متواتر را قطعي الصدور نمي دانيم ولي درعين حال آنها را از حيث سند قويتر از اكثر اخباري مي دانيم كه در طول عمرمان شنيده ايم .
مضاف بر آنچه گفته شد ما معيارهاي ديگري نيز داريم كه با آنها مي توانيم صحت وسقم احاديث غير متواتر بسنجيم ؛ كه از ذكرهمه آنها به خاطر تخصصي بودن مباحث اجتناب مي كنيم وتنها به يك نمونه اشاره مي كنيم ؛ وآن معياراين است كه اگر حديثي برخلاف قرآن يا احاديث متواتر يا حكم قطعي عقل باشد ، علماي ما به ظاهر چنين روايتي ترتيب اثر نمي دهند حتي اگر از حيث سند صحيح باشد .

پرسمان دانشجویی