انسان قبل از آفرينش | کتابخانه مجازی الفبا

آيا انسان قبل از آمدن به اين دنيا سرنوشت خود را ديده و يا کجا بوده است؟

خداوند متعال می فرماید: «وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَني‏ آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى‏ شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هذا غافِلينَ . ـــــــ و [ياد كن‏] آنگاه كه پروردگار تو از فرزندان آدم، از پشتهاى ايشان، ذرّیه ایشان را گرفت و آنان را بر خودشان گواه كرد [گفت:] آيا من پروردگار شما نيستم؟ گفتند: چرا، گواه شديم [و اين گواهى را گرفتيم‏] تا روز رستاخيز نگوييد كه ما از آن بى‏خبر بوديم. ـ يا نگوييد كه پدران ما از پيش شرك آوردند و ما فرزندانى از پس آنان بوديم آيا ما را به سزاى آنچه كجروان و تبه‏كاران- كافران- كردند هلاك مى‏كنى؟‏»( الأعراف:172)

طبق این آیه ی شریفه انسان قبل از ورود به دنیا ، و یافتن شکل دنیایی ، در عالمی به نام عالمّ ذرّ یا عالم الست یا عالم میثاق ، یک نحو وجود قبل از دنیا نیز داشته است ؛ که در آن عالم خداوند متعال خود را به عنوان ربّ به انسانها شناسانده و بر ربوبیّت خود از آنها گواهی گرفته است تا در آخرت حجّتی بر خدا نداشته باشند و نگویند که ما خدا را نمی شناختیم.

امّا از این آیه به هیچ وجه استفاده نمی شود که انسان قبل از ورود به دنیا از سرنوشت خود آگاه بوده است. تنها چیزی که انسان در این عالم بر آن آگاهی یافته ربوبیّت مطلق خداوند متعال و مسائل مرتبط با آن مثل اصل نبوّت و امامت و امثال آن بوده است ؛ بعد از ورود به دنیا به صورت آگاهی فطری نسبت به ربوبیّت خدا ظهور پیدا می کند. « زراره گوید پرسيدم از امام باقر عليه السّلام تفسير قول خدا عز و جل را که:« (برنامه و مناسك حج را انجام دهيد) در حالى كه همگى خالص براى خدا باشد!هيچ گونه همتايى براى او قائل نشويد! و هر كس همتايى براى خدا قرار دهد، گويى از آسمان سقوط كرده، و پرندگان(در وسط هوا) او را مى‏ربايند؛ و يا تندباد او را به جاى دوردستى پرتاب مى‏كند.»(الحج:31) . امام فرمودند: حنيف بودن (خالص بودن) همان فطرتى است كه خدا مردم را بدان سرشته و آفرينش خدا دگرگونى ندارد، فرمود: آنها را بر معرفت خود سرشته است . زراره گفت: پرسيدمش از قول خدا عز و جل « و [ياد كن‏] آنگاه كه پروردگار تو از فرزندان آدم، از پشتهاى ايشان، ذرّیه ایشان را گرفت و آنان را بر خودشان گواه كرد [گفت:] آيا من پروردگار شما نيستم؟ گفتند: چرا، گواه شديم [و اين گواهى را گرفتيم‏] تا روز رستاخيز نگوييد كه ما از آن بى‏خبر بوديم. » . امام فرمودند: نژاد آدم را تا روز رستاخيز از پشت او در آورد و چون مورچه در آمدند و خود را بدانها شناساند و اگر آن شناساندن نبود كسى پروردگارش را نمی شناخت، امام فرمود: رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله فرمودند: هر نوزادی بر فطرت زاده می شود كه می شناسد خدای عز و جل آفريننده ی اوست. لذاست که خداوند متعال فرمود: « و اگر از آنها (مشرکان) بپرسى كه چه کسی آفريننده ی آسمانها و زمين است؟ حتماً مي گويند خدا.»(بحار الأنوار ، ج‏64، ص: 136)

پرسمان دانشجویی