تمرد شيطان | کتابخانه مجازی الفبا

برخي از مريدان شيطان بر اين عقيده‌اند كه شيطان به دليل علاقه و پرستش زياد خداوند حاضر به آن نبوده كه موجودي ديگر را در اين پرستش شريك خود قرار دهد چون شيطان فرشته بوده (قبل از رانده شدن) و فرشته‌ها نمي‌توانند غير از كارهاي دستور داده شده كاري انجام دهند پس شيطان هم نمي‌توانسته مخالفت با خدا داشته باشد و انسان را سجده كند علماء و مراجع اين كار شيطان را توجيه و چه جوابي دارند؟

در يک کلام اين سؤال مغلطه‌اي بيش نيست چرا که قرآن صراحتاً مي‌گويد که خداوند به شيطان دستور داد که آدم را سجده کن ولي او خود اين بهانه‌اي که مريدان شيطان آورده را متذکر نشده بلکه با عجب و غرور گفت من بر آدم سجده نمي‌کنم چرا که او از خاک آفريده شده و من از آتش. اين خود نافرماني و غير قابل عذر است و همين نافرماني آشکار بود که از درگاه خداوند رانده گرديد.
جواب را از قرآن کريم بشنويم: «و اذ قلنا للملائکه اسجدوا لادم فسجدوا الا ابليس کان من الجن ففسق عن امر ربه، افتتخذونه و ذريته اولياء من دوني و هم...»1 به ياد آوريد زماني را که به فرشتگان گفتيم براي آدم سجده کنيد، آنها همگي سجده کردند جز ابليس، او از جن بود، سپس از فرمان پروردگارش خارج شد، آيا با اين حال او و فرزندانش را به جاي من، اولياء خود انتخاب مي‌کنيد؟ در حالي که دشمن شما هستند؟ اينها چه جانشينان بدي براي ظالمان‌اند.
اين آيه جواب شما و ديگر افراد را داده است و جاي هيچ گونه شبهه و سؤالي باقي نگذاشته است. مريدان شيطان را نصيحت کنيد که شيطان را اولياي خود نگيرند که اين آيه آنها را تهديد نموده است. لطفاً از اين به بعد هر حرفي را بدون دليل پذيرا نباشيد.
تفسير: آيه سورة کهف در ابتدا مي‌فرمايد: اي رسول ما زماني را ياد آر که به فرشتگان گفتيم: سجده کنيد فرشتگان همگي آدم را سجده کردند، بجز ابليس. اين استثناء ممکن است اين توهم را به وجود آورد که ابليس از جنس فرشتگان بود (همان گونه که آن مريدان شيطان تصور کرده و شما را هم اغفال نموده است) فوري براي آنکه اين سؤال پيش نيايد که فرشتگان معصومند، پس چگونه راه طغيان را پيمودند؟مي‌فرمايد: «کان من الجن» او از جن بود و سپس از فرمان پروردگار خارج شد.
شيطان فرشته نبود؟ خير، او از فرشتگان نبود ولي به خاطر بندگي و اطاعت و قرب به پروردگار در صف فرشتگان جاي گرفت و حتي شايد معلم آنها هم بود. اما به خاطر يک ساعت کبر و غرور، آنچنان سقوط کرد که همة سرمايه معنويت خود را از دست داد و رانده‌ترين و منفورترين موجود در درگاه خداوند شد. با اين حال خداي بزرگ هشدار مي‌دهد و مي‌گويد با اين حال، آيا او و فرزندانش را بجاي من اولياء خود انتخاب مي‌کنيد؟! در حالي که او دشمن قسم خوردة شما هست. و عداوت خود را از روز نخست نسبت به پدرتان آدم(ع) آشکار اظهار داشته است. قرآن کريم تأکيد مي‌کند که شيطان و فرزندانش را به جاي خدا پذيرا شدن بسيار بد است.
شما به آن مريد شيطان بگوييد: راستي چه زشت است که انسان خداي عالَم و عالِم، آگاه، رحيم، مهربان و فيض بخش را رها کند و شيطان و دار و دسته‌اش را به جاي او بپذيرد! اين زشت‌تري انتخاب است.
کدام عاقل دشمني را که از روز نخست، کمر به نابوديش بسته و سوگند ياد کرده، به عنوان ولي، رهبر، راهنما و تکيه‌گاه مي‌پذيرد؟ آيه بعد دليل ديگري بر ابطال اين پندار غلط اقامه مي‌کند و مي‌گويد: «ما ابليس و فرزندانش را به هنگام آفرينش آسمان‌ها و زمين و حتي به هنگام آفرينش خودِ شيطان و ديگر اجنه در صحنه حاضر نساختيم، و از آنها در آفرينش جهان کمک نگرفتيم يا از اسرار خلقت آنها را آگاه و مطلع نساختيم.
شيطان گمراه است؟ بلي، کسي که هيچ دخالتي در خلقت جهان و حتي خود و نوع خود نداشته و از اسرار خلقت آگاه نيست، چگونه قابل ولايت و يا پرستش است؟ و اصولاً او چه قدرتي دارد و چه نقشي مي‌تواند داشته باشد، او موجودي است ضعيف و ناتوان و حتي ناآگاه از مسائل خويشتن و جاهل، چگونه مي‌تواند ديگران را راهنمائي کند؟ يا آنها را از مشکلات و گرفتاري‌ها رهايي بخشد؟
در پايان آيه، خداي متعال مي‌فرمايد: «من هرگز گمراه کنندگان را دستيار خود انتخاب نمي‌کنم»2 يعني آفرينش بر پايه راستي و درستي و هدايت است. موجودي که برنامه‌اش اضلال و فساد است در ادارة اين نظام و آفرينش نمي‌تواند جايي داشته باشد، چرا که او درست در جهت مخالف نظام آفرينش و هستي است، او خرابکار و ويرانگر است، نه مصلح و تکامل آفرين.
مطالعة تفسير نمونه يک دورة کامل ضروري است.

منابع:
1- سورة کهف، آيه50.
2- همان. آيه53.

پرسمان دانشجویی