عصمت پیامبران در كودكي | کتابخانه مجازی الفبا

آيا پيامبران در دوره كودكى نيز از عصمت برخوردارند؟ چرا؟

عصمت پيامبران و امامان‏عليهم السلام، از ابتداى تولد بوده است. خداوند متعال از آنجا كه مى‏دانست عده‏اى از بندگانش، به اختيار خويش، بيش از ديگران و در بالاترين حد ممكن، از استعداد خود بهره‏بردارى مى‏كنند؛ تفضلاً اين پاداش و موهبت ويژه را به آنان عطا فرمود و آنان را از علم و اراده‏اى برخوردار ساخت كه به واسطه آن، به «مصونيت كامل» برسند. اعطاى اين موهبت، با ملاحظه شايستگى‏هاى آنان است؛ مى‏توان دليل و چرايى عصمت در دوران كودكى معصومان را به دو وجه تقرير كرد: <BR/> يك. عصمت پاداشى‏<BR/>  عصمت در طفوليت، به عنوان پاداشى براى عصمت اختيارى در بزرگسالى است؛ يعنى، وقتى خداوند متعال، مى‏داند فردى در آينده زندگى خود، چه مسيرى را انتخاب مى‏كند؛ به ميزان حسن انتخاب او و تلاش مداوم آينده‏اش، وى را از نخستين روز زندگى، مورد لطف و عنايت قرار مى‏دهد و از لغزش‏ها مصون مى‏دارد.1<BR/> دو. زمان تكليف معصومان‏<BR/>  برخى گفته‏اند: «ملاك عصمت «علم و اراده» است و نيز عصمت، متفرع بر شأنيت تكليف و مسئوليت‏پذيرى است و اين هر دو در طفوليت وجود ندارد».<BR/>  اما اين مسئله عموميت ندارد؛ چرا كه علم و اراده، هم در زمان طفوليت هست و هم در زمان بزرگسالى؛ هر چند از لحاظ شدّت و ضعف متفاوت باشند. همچنين زمان تكليف و مسئوليت‏پذيرى، نسبت به انسان‏هاى مختلف، متفاوت است؛ چنان كه حضرت عيسى‏(عليه السلام) در زمان نوزادى مى‏فرمايد: «قالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتانِيَ الْكِتابَ وَ جَعَلَنِي نَبِيًّا...»؛ «[كودك (عيسى)] گفت: منم بنده خدا، به من كتاب داده و مرا پيامبر قرار داده است».2<BR/>  يا درباره حضرت يحيى‏(عليه السلام) مى‏فرمايد: «يا يَحْيى‏ خُذِ الْكِتابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَيْناهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا»؛ «اى يحيى! كتاب [خدا] را به جد و جهد بگير؛ و از كودكى به او نبوت داديم».3<BR/>  همچنين براساس نصوص دينى و شواهد مسلّم تاريخى، عده‏اى از ائمه‏عليهم السلام در سنين كودكى و نوجوانى، به مقام والاى امامت نايل آمدند: امام جواد(عليه السلام) در هفت يا نه سالگى، امام هادى‏(عليه السلام) در هشت يا نه سالگى و امام زمان(عج) در چهار يا پنج‏سالگى.4 <BR/> بنابراين هر چند عصمت، متفرع بر تكليف است؛ اما زمان خاصى نمى‏توان براى آن تعيين كرد؛ بلكه زمان تكليف در انسان‏ها، متفاوت است، چنانچه براساس شواهد تاريخى برخى از آدميان در سنين طفوليت، مكلّف و عهده‏دار مقامات و مسئوليت‏هايى مى‏شوند و چون پيامبران و ائمه‏عليهم السلام مسئوليت مهم هدايت و امامت جامعه را بر عهده دارند حداقل جهت اطمينان مردم بر درستى و راستى آنان، لازم است از ابتداى طفوليت از هرگونه خطا و گناه به دور باشند و داراى مقام عصمت باشند.5<BR/>  <BR/><BR/><BR/>  1 نگا: محمدمحمدى رى‏شهرى، فلسفه وحى و نبوت، (دفتر تبليغات اسلامى، قم: 1366 ش)، ص‏220.<BR/>  2 مريم (19)، آيه 30.<BR/>  3 مريم (19)، آيه 12.<BR/>  4 شيخ مفيد، ارشاد، (مؤسسه الاعلمى للمطبوعات، چاپ سوم، 1399ق)، صص 317-319 و 327-366.<BR/>  5 نگا: محمد تقى مصباح يزدى، راهنماشناسى، (اميركبير، تهران: 1375 ش)، ص 673.

پرسمان دانشجویی