معناي پل صراط | کتابخانه مجازی الفبا

پل صراط به چه معناست و چگونه مى‏باشد؟

يكى از مواقف سخت و در حقيقت آخرين توقفگاه در قيامت «صراط» است. صراط پلى بر روى دوزخ است كه همگى بايد از آن رد شوند؛ مومن باشند يا كافر. قرآن درباره صراط مى‏فرمايد: (وَ إِنْ مِنْكُمْ إِلاَّ وارِدُها كانَ عَلى‏ رَبِّكَ حَتْماً مَقْضِيّاً ثُمَّ نُنَجِّى الَّذِينَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظَّالِمِينَ فِيها جِثِيّاً)؛مريم (19) آيه 71 و 72. «و همه شما [بدون استثنا ]وارد جهنم مى‏شويد؛ امرى است حتمى و قطعى بر پروردگارت سپس اهل تقوا را از آن رهايى مى‏بخشيم و ظالمان را در آن رها مى‏سازيم».همچنين ر.ك: صافات (37)، آيات 22 - 26.

سپس همه بر آتش وارد مى‏شوند؛ اما آتش بر مؤمنان كارساز نيست، بلكه براى آنها سرد مى‏شود و آن هم به دليل نور مؤمن است كه آتش خروشان دوزخ را از جوش و خروش مى‏اندازد:

«قال رسول الله(ص): يقول النار للمؤمنين يوم القيامة جُزْ يا مؤمن فقد أطفأ نورك لهبى»؛بحارالأنوار، ج 8، ص 249. چنان آتش بر مومنان بهشتى سرد مى‏شود كه آنان شك مى‏كنند كه آيا بر آن گذشته‏اند و مى‏پرسند: مگر خداى سبحان نفرموده بود كه همه بر آتش جهنم وارد مى‏شوند؟ جابر از پيامبر اكرم(ص) اين گفت‏وگو را چنين نقل مى‏كند:

«إذا دخل أهل الجنة الجنة قال بعضهم لبعض أ ليس قد وعدنا ربنا أن نرد النار؟ فيقال لهم: قد وردتموها و هى خامدة»؛همان، ج 8، ص 250..

اما مردمى كه آخرين مرحله را مى‏گذراند و از پل صراط رد مى‏شوند، چند گروه‏اند. امام صادق(ع) درباره گذر مردم از پل صراط و صفات آن و طبقات مردم در گذر از صراط مى‏فرمايند:

«الناس يمرون على الصراط طبقات و الصراط أدق من الشعر و من حد السيف؛ فمنهم من يمر مثل البرق و منهم من يمر مثل عدو الفرس و منهم من يمر حبوا؛ و منهم من يمر مشياً؛ و منهم من يمر متعلق؛ قد تأخذ النار منه شيئاً و تترك شيئاً»؛همان، ص 65.

«مردمى كه از صراط مى‏گذرند بر چند دسته‏اند و صراط دقيق‏تر از تار مو و برنده‏تر از شمشير است: گروهى مانند برق از آن مى‏گذرند؛ گروهى همانند دويدن اسب از آن رد مى‏شوند؛ گروهى با سينه‏خيز از آن مى‏گذرند؛ گروهى در حالت پياده‏روى مى‏گذرند و گروهى افتان و خيزان مى‏روند؛ گاهى آتش آنان را در مى‏يابد و گاهى آنها را رها مى‏كند».

از اين روايت روشن مى‏شود كه امام(ع) در صدد بيان حالات اهل نجات در گذشتن بر پل صراط هستند؛ زيرا در هر صورت هر پنچ گروه از پل رد مى‏شوند؛ منتها برخى بسيار سريع چون سرعت برق؛ برخى سريع چون فرار اسب؛ برخى آرام؛ برخى با زحمت و سختى و بالاخره گروهى با خطر فرار و چشيدن مزه بخشى از آتش جهنم. اين گروه‏ها به بهشت وارد مى‏شوند و در آنجا جاودان خواهند بود. اما آنهايى كه نتوانند از پل بگذرند و در آتش دوزخ سقوط كنند، دو دسته‏اند: يا مستكبراند و اميد نجاتى براى آنها نمى‏ماند و تا ابد گرفتار دوزخ خواهند بود و گروهى مدتى - با توجه به شدت گناهان‏شان - در جهنم درنگ مى‏كنند و آن‏گاه نجات پيدا مى‏كنند.مكارم شيرازى، ناصر، پيام قرآن، ج 6، ص 483.

پرسمان دانشجویی