عصمت امامان(ع) | کتابخانه مجازی الفبا

آيا امري گناه آلود از ذهن امامان معصوم خطور هم نميکرد يا عصمت امامان صرفا در رفتارشان بود ؟ يعني اگر ذهنشان هم خطور ميکرد در عمل آنرا انجام نميدادند ؟

منظور از خطور ذهني چيست ؟
الف. اگر مراد صرف تصور ذهني و به تعبير ديگر درک مفاهيم گناهان باشد آنان مسلما درک و تصور اين مفاهيم را داشته و بر اساس آن توانسته اند احکام آنها را بيان کنند.
ب. اگر مراد خطور ذهني ارتکاب گناه تو سط خودشان باشد ،قطعا چنين خطوراتي ندارند.معصوم به خاطر علم کامل و الهي که از واقعيات گناه دارند نه تنها در عمل مرتکب گناه نمي شوند بلکه فکر گناه هم نمي کنند. يکي از بزرگان در اين زمينه بيان کامل و جامعي دارد که در اينجا مي آوريم: عصمت مصونيت در برابر گناه، از شئون و لوازم علم و ايمان به مفاسد گناه است. البته اين مطلب نه به اين معنا است که هر نوع علم به لوازم گناه پديدآورنده مصونيت و عصمت مي باشد، بلکه بايد واقع نمايي علم به قدري شديد و نيرومند باشد که لوازم و آثار گناه آن چنان در نظر وي مجسم و روشن گردد که آنها را با ديده دل موجود و محقق ببينند و در اين موقع صدور گناه از وي به صورت يک «محال عادي» و نه محال «عقلي» در مي آيد، براي روشن شدن اين حقيقت به مثال زير توجه فرماييد: هر يک از ما در برابر يک سلسله اعمال خارجي که به قيمت جانمان تمام مي شود يک نوع عصمت و مصونيت داريم و اين نوع مصونيت زاييده علم ما به لوازم اين گونه اعمال است.

مثلاً ... هر فرد عاقل و خردمندي در برابر زهر کشنده اي که نوشيدن آن به قيمت جان او تمام مي شود و يا سيم لخت برق که تماس با آن انسان را مي کشد و يا باقيمانده غذاي بيمار مبتلا به «جذام» و «سل» با علم به اين که خوردن آن موجب سرايت بيماري هاي مزبور مي گردد، يک نوع مصونيت و عصمت دارد؛ يعني هرگز به هيچ قيمتي اين اعمال را انجام نمي دهد و صدور اين اعمال از وي يک محال عادي مي باشد و عامل اين مصونيت همان تجسم لوازم اين اعمال است.

اين لوازم آن چنان در نظري وي مجسم و محقق و از نظر ديده عقل، آن چنان مسلم و قطعي مي باشد که در پرتو آن فکر اقدام به چنين کارهايي را در مغز خود نمي پردازد تا چه رسد که عملاً به اين کار اقدام نمايد و همچنين انسانهايي که ايمان قوي و نيرومند به آثار گناه دارد مثلاً خودرن مال يتيم را به قطعه اي از آتش مساوري و برابر مي دارند و هيچ عاقل و خردمندي به خوردن آتش اقدام نمي کند؛ زيرا او با ديده علم و بصيرت مي بيند که چگونه اين اموال به آتش هاي سوزنده مبدل مي گردد و روي اين اصل در برابر عمل، مصونيت پيدا مي کند. (کساني که اموال يتيمان را به ظلم و ستم مي خورند، (در حقيقت) تنها آتش مي خورند و به زودي در شعله هاي آتش دوزخ مي سوزند) قرآن کريم درباره کساني که طلا و نقره را به صورت گنج در مي آورند ـ بدون اينکه حقوق واجب آن را بپردازند ـ مي گويد: اين فلزهاي گرانبها در روز رستاخيز به صورت توده آتش دارندگان گنج را با آن داغ مي کنند. (توبه/35) گاهي برخي افراد در همين جهان بدون مشاهده منظره کيفر الهي آن چنان به مفاد اين آيه ايمان پيدا مي کنند که اثر آن کمتر از شهود آن نمي باشد تا آنجا که اگر پرده هاي دنيوي از برابر ديدگان آنها برداشته نشود تفاوتي در ايمان آنها به وجود نمي آيد. در اين صورت چنين فردي در برابر اين گناه (مال يتيم و ذخيره کردن طلا و نقره ...) يک نوع مصونيت و عصمت پيدا مي کند حال اگر يک فرد پاک يا گروهي نسبت به کيفر تمامي معاصي يک چنين حالتي پيدا کنند و قهر و خشم و کيفر الهي آن چنان بر آنها روشن نشود که برطرف شدن حجاب و از بين رفتن فواصل زماني و مکاني کوچک ترين اثري در ايمان و اعتقاد آنان نگذارد در چنين صورتي اين فرد يا آن گروه در برابر تمام معاصي، يک نحو مصونيت و عصمت صد در صد پيدا مي کند و نه تنها گناه از آنان سر نمي زند، بلکه به فکر گناه هم نمي افتد.

بنابراين، عصمت در اين موارد اثر مستقيم ايمان و علم قاطع به کيفر اعمال مي باشد و هر فردي يک نوع عصمت در برخي از موارد دارد چيزي که هست پيامبران و امامان بر اثر احاطه علمي به کيفر قطعي اعمال و آگاهي کامل از عظمت خداوند در برابر تمام گناهان عصمت جامع و کامل دارند. روي همين علم، تمامي دواعي گناه و غرايز سرکش انسان در آنها مهار شده و لحظه اي از مرزهاي که از طرف خداوند تعيين شده است تجاوز نمي کنند. اين همان مقام شامخ عصمت و مصونيت از گناه است که پيامبران و امامان داراي آن مي باشند و سرچشمه اصلي آن، ايمان علم و دانش تسلط بر نفس، همت والا و فکر بلند آنهاست لذا فکر گناه هم نمي کنند‌

پرسمان دانشجویی