فهم دقیق وحدت وجود | کتابخانه مجازی الفبا

بسمه تعالي- با سلام و وقت به خير. رابطه ي بين واجب الوجود يعني وجود مطلق و محض و ممكن الوجودها چگونه است؟ برخي از عرفا از رابطه ي بين نور و اشيا كه شيئ را قابل مشاهده مي كند مي گويند اما به اين مسئله ظاهرا دقت نشده كه ما در اين مثال براي شيئ موجوديت قائل شده ايم و بعد نور را تنها به عنوان روشن كننده مي شناسيم. اين مسئله بسيار مهم است بسياري از كسني كه در مسئله ي وحدت وجود دچار اشكال مي شوند به اين دليل است كه براساس اين مفهوم هيچ وجودي مستقل از وجود حق نيست حال اين وجودهاي غير مستقل چه رابطه اي با آن وجود مستقل دارند سوال است؟

بين وحدت شخصي وجود و وحدت سنخی وجود فرق است .

كسانی مانند صدرالمتالهین در فلسفه قائل به وحدت سنخی وجودند بدین معنا كه وجود هم شامل واجب و هم شامل ممکن می شود با این تفاوت که وجود واجب وجود مستقل و شدید است ولیکن وجود ممکن وجود غیر مستقل و ضعیف است که مثال دقیق ان مانند مراتب شدت و ضعف یک نور واحد است مثل نور خورشید که هرچه از کانون خود فاصله بگیرد ضعیف تر می شود نه مثالی که شما از بعض اشخاص ذکر نمودید.

اما کسانی مانند ابن عربی در عرفان قائل به وحدت شخصی وجودند بدین معنا که وجود فقط شامل حضرت حق می شود و هرگز مظاهر بهره ای از وجود برخوردار نیستند ولو به نحو غیر مستقل و ربطی . بلکه مظاهر، نمود باری تعال محسوب می شوند ( توجه شود که در منظر عرفان استعمال واجب الوجود و ممکن الوجود نمی شود)و مثال ان مانند عکس در اینه می باشد که نه می توان گفت عکس در اینه وجودی در مقابل شخص است و نه می توان گفت که معدوم است بلکه تمام حقیقت ان نمود ان شخص است و چنین اند تمام مخلوقات نسبت به حق تعالی.

این همه عکس می و نقش نگارین که نمود

یک فروغ رخ ساقی است که در جام افتاد

پرسمان دانشجویی