سنت امهال و استدراج | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
سنت امهال و استدراج
کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
سنت امهال و استدراج
ویرایش اثر
کلید واژه اصلی :
شبهات متفرقه
سوال:
از شما مي خواهم که سنت امهال و استدراج را برايم توضيح دهيد. از زماني که با اين سنتها آشنا شده ام متأسفانه بر اثر جهالت خودم شکرگزاري ام کم رنگ تر شده است. بسياري از اوقات که مي خواهم شکر نعمتي را با زبان بگويم نفسم به من مي گويد که شايد هم خدا اين نعمت را به تو داده تا تو را بدتر عذاب کند و همين انديشه مانع از شکرگذاري حقيقي ام مي شود احساس مي کنم مثل شخصي هستم که هزار تومان به او داده اند تا بعدا ده هزار تومان بگيرند مسلما اين شخص از گرفتن اين هزار توماني اصلا خوسحال نمي شود و تشکري هم نمي کند.
پاسخ تفصیلی:
سنت امهال و استدراج يعني مهلت دادن به ظالم و گناه کار منتهي دراين رابطه به چند نکته بايد توجه نمود:
1. اولا چنين نيست که خداوند نسبت به همه ستم ها و گناهان بطور کلي، فرصت و مهلت دهد. در روايات شيعه، برخي از گناهان به عنوان «گناهان زودکيفر» معرفي شده است. به عنوان مثال: پيامبر خدا(ص) فرمودند: «سه گناه است که کيفرشان در همين دنيا مي رسد و به آخرت نمي افتد: آزردن پدر و مادر، زورگويي و ستم به مردم و ناسپاسي نسبت به خوبي هاي ديگران.»
(ترجمه ميزان الحکمه، محمد محمدي ري شهري، ج 4، ص 1903، مؤسسه فرهنگي دارالحديث، قم)
2. اساس دنيا سامانه امتحان و آزمايش و ابتلا است. بشر به دنيا مي آيد تا اختيار و اراده خود، سرنوشت خود را بسازد. بنا نيست که خداي متعال با اعطاي آزادي و اختيار که به بشر داده فرصت ها را از او بگيرد. تا هنگامي که انسان در اين دنيا زندگي مي کند، فرصت دارد که کارهاي نيک و يا کارهاي بد انجام دهد و يا حتي ظلم و ستم کند. خداوند در قرآن کريم مي فرمايد: «
كُلاًّ نُمِدُّ هؤُلاءِ وَ هَؤُلاءِ مِنْ عَطاءِ رَبِّكَ وَ ما كانَ عَطاءُ رَبِّكَ مَحْظُورًا
؛ هر دو دسته -دنياخواهان و آخرت طلبان- را از عطاي پروردگارت مدد مي بخشيم و عطاي پروردگارت از کسي منع نشده است.»
(اسراء، آيه 20)
بنابراين بخشي از اين مهلت (امهال) و فرصت دادن براي ايجاد ميدان آزمايش است تا سره از ناسره و خوب از بد تمايز يابند.
3. دو سنت الهي در زندگي انسان جاري است:
الف. سنت استدراج
ب. سنت امهال
علامه طباطبايي درباره سنت استدراج در ذيل آيه 182 سوره اعراف «
وَ الَّذينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ
» مي فرمايد: «استدراج در لغت به معناي اين است که کسي در صدد برآيد پله پله و به تدريج از مکاني يا مقامي بالا رود يا پائين آيد و يا نسبت به آن نزديک شود. لکن در اين ايه قرينه مقام دلالت دارد بر ابين که منظور نزديک شدن به هلاکت است يا در دنيا و يا در آخرت. و اين که استدراج را مقيد کرد به راهي که خود آنان نفهمند، براي اين است که بفهماند اين نزديک کردن آشکارا نيست، بلکه در همان سرگرمي به تمتع از مظاهر زندگي مادي مخفي است، در نتيجه ايشان با زياده روي در معصيت پيوسته به سوي هلاکت نزديک مي شوند، پس مي توان گفت استدراج تجديد نعمتي بعد از نعمت ديگري است تا بدين وسيله التذاذ به آن نعمت ها ايشان را از توجه به وبال کارهايشان غافل بسازد.»
(ترجمه تفسير الميزان، علامه طباطبايي، ج 8، ص 454)
سنت امهال: امهال يعني مهلت دادن، خداوند متعال براي رعايت يک سلسله مصالحي که ما از برخي از آنها نا آگاهيم در عقوبت اهل باطل تعجيل نمي کند بلکه به آنان فرصت و مهلت مي دهد. اموري را در حد درک بشري مي توان به عنوان فلسفه امهال نام برد:
1. ازدياد در گناه و عذاب الهي:
خداوند در سوره مبارکه آل عمران آيه 178 چنين مي فرمايد: «
وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ ِلأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلي لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْمًا وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهينٌ
؛ و البته نبايد کساني که کافر شده اند تصور کنند اين که به ايشان مهلت مي دهيم براي آنان نيکوست، ما فقط به ايشان مهلت مي دهيم تا بر گناه خود بيفزايند و آنگاه عذابي خفت آور خواهند داشت.» يعني خداوند به کفار مهلت مي دهد و اين مهلت در حقيقت يک بستر آزمايشي است که انها خود را در آن محک بزنند. اما آنها به سوء اختيار خود راه گمراهي را بر مي گزينند و فريب امهال الهي را مي خورند و غرق در گناه مي شوند. به بيان ديگر اين ازدياد گناه، نتيجه و عاقبت غفلت آنها از هشدارهاي خداوند است.
2. فرصت توبه و بازگشت:
اگر خداوند در عقاب ظالمان تعجيل کند و فرصت توبه و اصلاح به آنان ندهد، اولا انساني باقي نمي ماند که از عقوبت دنيوي سالم بماند و ثانيا با نبود فرصت توبه، روح نااميدي بر مردم حاکم مي شود. خداوند در سوره فاطر آيه 45 مي فرمايد: «
لَوْ يُؤاخِذُ اللّهُ النّاسَ بِما كَسَبُوا ما تَرَكَ عَلى ظَهْرِها مِنْ دَابَّةٍ وَ لكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللّهَ كانَ بِعِبادِهِ بَصيرًا
؛ اگر خداي متعال مردم را به آنچه مي کنند مؤاخذه مي کرد، هيچ جنبنده اي را بر پشت زمين باقي نمي گذاشت ولي مؤاخذه انان را تا سرآمدي معين به تأخير مي اندازد و چون سرآمدش در رسد خدا به کار بندگانش بيناست.»
بنابراين امهال و استدراج نسبت به برخي از گنهکاران مقدمه عذاب سخت الهي است و نسبت به برخي ديگر سبب توبه و بازگشت به سوي رحمت الهي باشد.
و اما در مورد مشکلاتي که در ارتباط با نعمت و شکر گذاري مطرح نموده ايد, گفتني است: به نظر ما شما با معناي نعمت و شکر آنگونه که بايد آشنا نيستيد. در صورتي که به معناي اين دو ارزش اسلامي توجه نماييد, مشکل رفع مي شود.
معناي نعمت و شکر:
در مجموع"نعمه" به امکاناتي گفته مي شود كه خداوند به انسان عطا نموده است، تا به وسيله آن زندگي خود را به پيش ببرد و به کمال برسد و شکر آن نيز همين است که نعمت را براي همان هدفي که خداوند براي آن نعمت معين نموده است, خرج و مصرف کند, يعني امکاناتي که خداوند در اختيار انسان قرار داده است, در راه کمال و قرب الهي به کار بگيرد. البته شکر زباني هم لازم است, ولي حقيقت شکر عملي است.
اگر انسان از نعمت هاي الهي به درستي استفاده کند, نه تنها بازخواست نمي شود, بلکه مورد تشويق و تشکر خداي متعال نيز قرار مي گيرد. بازخواست از نعمت تنها در صورتي است که انسان از آن امکانات سوء استفاده کند و آن را در راه باطلي مصرف نمايد. البته اين بازخواست هم تکويني است, يعني وقتي انسان امکاناتي را به هدر مي دهد, خودش ضرر مي کند و به مقصد نمي رسد و نتيجه عمل سوء خود را مي بيند, مانند اينکه کسي مال خود را دور بريزد و عمدا خود را فقير و نيازمند و بي آبرو و گرفتار نمايد.
بنابراين خداوند نعمت به انسان نمي دهد که در مقابل چند برابر بگيرد بلکه تنها توقع دارد که انسان با آگاهي و اختياري که دارد, آن را به جا و درست مصرف کند و خودش از طريق آن به رشد و شکوفايي برسد و در اثر سوء مديريت دچار آسيب نشود.
صاحب محتوی:
پرسمان دانشجویی
زبان :
فارسی
منبع اصلی :
http://www.maaref.porsemani.ir//node/1607
جنس منبع:
متن
پایگاه :
پایگاه پرسش و پاسخ های معارف سایت پرسمان
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
مخاطب :
بزرگسال
خروجی ها :
Mods
Doblin core
Marc xml
MarcIran xml
مشخصات مختصر فراداده
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت