وجه تسمیه شیعه به جعفری | کتابخانه مجازی الفبا

چرا مذهب ما را جعفري و امام صادق(ع) را رئيس مذهب جعفري نام نهادند؟

شيعه در لغت به معني: پيروي كردن از ديگري و محبت ورزيدن به او (لسان العرب، كلمه شيع) و در اصطلاح به كساني گفته مي شود كه به امامت و خلافت بلا فصل علي عليه السلام معتقدند و بر اين عقيده اند كه امامت او از طريق نص جلي و خفي ثابت شده و امامت حق او و فرزندان اوست. (اوائل المقال ، ص42/ الملل و النحل، ج1، ص 146) و از طريق شيعه و سني رواياتي نقل شده است كه اولين بار لفظ شيعه توسط پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم در مورد عده اي از صحابه به كار گرفته شده است. چنانكه سيوطي از جابربن عبد الله انصاري و ابن عباس و علي عليه السلام روايت كرده كه پيامبر صل الله عليه و آله و سلم در تفسير آيه «ان الذين امنوا و عملوا الصالحات اولئك هم خير البرية».(سوره بينه، آيه7) اشاره به علي عليه السلام كرد و فرمود: او و شيعيانش روز قيامت رستگار خواهند بود.(الدر المنثور، ج8، ص589، چاپ دار الفكر/ ـ تفسير طبرى، جزء آخر «تفسير سوره بيّنه»)

علت اينكه به شيعه امامي شيعه جعفري مي گويند، در حال كه ما علوي، حسني، حسيني و به همه اينها منتسب هستيم اين است كه حضرت عليه السلام در عصري قرار گرفتند كه مكاتب اربعه فقهي اهل سنت كه در حال هستي بودند؛ شاخص گرديدند و ديگران بطور مستقيم و غير مستقم در سر درس حضرت عليه السلام حاضر شده و استفاده مي كردند. در حوزه علمي امام ششم عليه السلام، چهار هزار نفر محدث و دانشمند شركت مي كردند كه عده اي از بزرگان و رجال علمي اهل سنت مانند: ابو حنيفه، قاضي سكوني، قاضي ابوالبختري و... افتخار شاگردي آن حضرت را پيدا كردند.

آن حضرت تا اواخر زمان امامت خود از فرصت استفاده نمود به نشر تعاليم ديني پرداخت و شخصيت هاي علمي بسياري در فنون مختلف عقلي و نقلي مانند زراره، محمد بن مسلم، هشام بن حكم، جابر بن حيان و... پرورش داد.

موفقيت علمي امام عليه السلام، احاطه و تسلط ايشان و برتريشان در احاديث و مباحث فقهي باعث احساس نياز همگان به علم و فكر او بود و اين موارد بالا باعث شد كه امام عليه السلام بتواند با توجه به امكانات زماني و خصوصيات علمي خود، مكتب اصيل فقهي را پي ريزي كند .

بوستاني كه از انديشه و دستاورد امام جعفر صادق عليه السلام به ثمر نشست بهره هاي وافر به دنياي تشيع و هم به بشريت امروز هديه داد .

لذا مذهب شيعه را جعفري مي خوانند چرا كه عمده مسائل فقه اماميه از امام جعفر صادق رسيده است و برنامه ها و تلاش آن امام همام عليه السلام بود كه با ارائي خطوط فكري به شاگردان خويش اسلام راستين را شناساند .

بطور دقيق تر مي توان امور ذيل را منشأ اين نامگذاري دانست:

1- مجال و زمينه مناسبي كه سبب شد مجموعه عظيمي از معارف و تعاليم و احكام ديني در حوزه علمي امام صادق عليه السلام تبيين شود.

2- چهره شاخص و سرشناس و شناخته شده حضرت عليه السلام در ميان تمام فرق و گروه هاي مسلمان.

3- با توجه به اين كه برخي از ائمه چهارگانه، شاگرد امام صادق عليه السلام و برخي شاگرد شاگردان آن حضرت عليه السلام بوده اند، پيروي شيعه از فقه و مذهب اهل بيت با نام جعفري نامي شناخته شده و معتبر، نزد پيروان مذاهب اربعه بوده است.

4- علاوه بر اين كه، عنوان «مذهب جعفري»، شيعيان پيرو مكتب فقهي اهل بيت را از شيعه زيديه كه از فقه اهل بيت پيروي نمي كنند جدا مي سازد. (براي آشنايي بيشتر رجوع كنيد به كتاب، حيات فكري و سياسي امامان شيعه، نوشته رسول جعفريان.)

پرسمان دانشجویی