وضعيت شيعيان | کتابخانه مجازی الفبا

وضعيت شيعيان در دوران امام هادي (ع) چگونه بود؟

دوران امامت امام علي النقي الهادي عليه السلام مصادف بود با خلافت شش تن از خلفاي غاصب و ظالم بني اميه به نامهاي معتصم، واثق، متوكل، منتصر، مستنصر و معتز كه هر كدام از اين خلفا، ظلم و ستم بسياري را بر امام و شيعيان روا مي داشتند كه اوج آن در زمان متوكل اتفاق افتاد. متوكل از خودكامه‌ترين خلفاي عباسي بود كه در اين روزگار حكومت مي‌كرد و دشمني و كينه ويژه‌اي با خاندان پيامبر (صلي الله عليه وآله) داشت. در عهد او شيعيان به سختي مي‌زيستند و بي‌حرمتي‌ها و ستم‌هاي فراواني بدانان روا مي‌شد. متوكل آشكارا به ساحت مقدّس علي بن ابي طالب (عليه السلام) اهانت كرد و حرم شريف حضرت امام حسين بن علي (عليه السلام) را ويران ساخت و امام هادي (عليه السلام) را به سختي زير نظر داشت و به هر بهانه‌اي ايشان را احضار مي‌كرد و آزار مي‌داد. او مردم مدينه و مكه را از معاشرت با علويان و شيعيان منع كرد. اگر كسي‌ كمكي به شيعيان مي‌رسانيد، به سختي عقوبت مي‌شد. وضعيت مالي شيعيان بسيار بغرنج بود به گونه‌اي كه گفته‌اند زنان علوي براي نماز گزاردن به حد كفاف چادر نداشتند و گاه يك چادر را ميان خود مي‌گرداندند و به نوبت نماز مي خواندند.( مقاتل الطّالبيين، ص۵۹۹.) امام هادي عليه السلام در اين دوران به شدت زير نظر بود آنقدر كه مانند كسي بود كه پيوسته در زندان است. مأموران حكومتي بارها به ناگاه خانه امام (عليه السلام) را مي‌ ريختند تا شايد بهانه‌اي براي آزار ايشان بيابند. با اين حال امام هادي (ع) توانست با تدبير خردمندانه و سنجيده‌ خويش اقدامات مهمي را در جهت نشر معارف ديني و دفاع از حقانيت شيعه در آن روزگاربه سرانجام برساند. امام هادي (عليه السلام) براي دست يافتن بدين هدف، فعّاليت‌هاي خويش را در دو بخش سامان داد: الف: پاسخگويي به شبهات مخالفان با بهره‌گيري از هر گونه فرصتي كه پيش مي‌آمد براي بازنمودن باورهاي حق شيعه. اين فرصت‌ها معمولًا از گذر شركت امام در مجالس علمي و پاسخگويي‌هاي ايشان به شبهه‌هاي مخالفان رخ مي‌نمودند. ب: پشتيباني معنوي و مادّي شيعيان امام در اين بخش از فعّاليت‌هاي خويش، نيازهاي فكري و معيشتي پيروان خويش را بر مي‌آورد و معارف حقّ تشيع را بدانان مي‌آموخت و بنيه ديني‌شان را توانمند مي‌ساخت. (رك: يشوايان ما، ص۲۶۱.) با الهام از تعاليم امام هادي (عليه السلام) بود كه برخي علويان، عليه عباسيان مي‌شوريدند و حكومت را به دردسر مي‌انداختند. امام هادي (عليه السلام) با فداكاري و كوشش پيوسته، اسلام راستين را از گزند تحريف مصون داشت و مشتاقان تعاليم ديني را از آن بهره‌مند ساخت و جايگاه والاي امامت در آيين اسلام را براي مؤمنان عصر خويش تبيين كرد. افراد برجسته اي همچون حضرت عبدالعظيم حسني ، ابن سكيت اهوازي، ابوهاشم جعفري، اسماعيل بن مهران، علي بن مهزيار و... كه بعضاً هم از شاگردان امام جواد عليه السّلام محسوب مي‌ شدند، از شاگردان بزرگ امام هادي عليه السّلام بودند. اين ياران وفادار و عاشق پروانه وار گرد وجود ائمه (عليهم السّلام ) را مي‌ گرفتند و براي گسترش حقيقت جاودانه اسلام تلاش مي‌ كردند.

پرسمان دانشجویی