متن حدیث جابر بن سَمُره در مورد سخن پیامبر(ص) که جانشینانش دوازده نفرند، به گونه هاى مختلفى گزارش شده است. چرا؟ | کتابخانه مجازی الفبا

متن حديث جابر بن سَمُره در مورد سخن پیامبر(ص) که جانشینانش دوازده نفرند، به گونه هاى مختلفى گزارش شده است. چرا؟

بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت

متن حديث جابر بن سَمُره ، به گونه هاى مختلفى گزارش شده است . در بيشتر گزارش ها «اثنا عشر خليفه (دوازده خليفه)» ، در صحيح البخارى «اثنا عشر أميرا (دوازده امير)» و در گزارش هاى ديگر ، «اثنا عشر إماما (دوازده امام)» ، «إثنا عشر ملكا (دوازده پادشاه)» و «اثنا عشر قيّما (دوازده سرپرست)» آمده است و مطابق برخى از نقل ها ، متن حديث با عبارت «لا يَزالُ أَمرُ النَّاسِ ماضيا ما وَليَهُم اثنا عَشَرَ رَجُلاً ؛ [۱] همواره كارهاى مردم انجام مى شود ، مادام كه دوازده مرد ، سرپرست آنها باشند» گزارش شده است .

همه اين گزارش ها ، نشان دهنده آن است كه پيامبر خدا(ص) ، در پى معرّفى جانشينان خود و رهبران آينده جهان اسلام بوده و راوى و يا راويان حديث ، سخن پيامبر(ص) را نقل به معنا كرده اند .

نكته قابل توجّه ، اين كه : پس از معرّفى دوازده نفر به عنوان جانشينان پس از پيامبر(ص) توسّط ايشان ، همهمه و هياهو مجلس را فرا مى گيرد ، [۲] به گونه اى كه جابر بن سَمُره تصريح مى كند كه سخن پايانى پيامبر(ص) را نشنيده [۳] و از پدر يا عموى خود مى پرسد كه : ايشان چه گفت ؟ و او پاسخ مى دهد كه ايشان فرمود : «كلّهم من قريش ؛ [۴] همه آنها از قريش اند» ، يا «كلّهم من بنى هاشم ؛ [۵] همه آنها از بنى هاشم اند» .

اين صحنه نشان مى دهد كه فضاى سياسى براى اعلان رهبران آينده جهان اسلام ، مناسب نبوده است ، چنان كه جمله «وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ؛ [۶] خداوند ، تو را از آسيب مردمان حفظ مى كند» در جريان غدير ، اشاره به همين واقعيت است . البتّه بعد از غدير نيز هنگامى كه پيامبر اسلام در بيمارىِ منجر به وفاتش مى خواهد به صورت مكتوب ، مشكل رهبرى آينده جهان اسلام را حل كند ، با كارشكنى و همهمه و غوغا رو به رو مى شود و در نتيجه ، تصريح به اين امر ، ميسّر نمى گردد . [۷]