چرا با وجود تفاوت‌های اساسی بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه؛ عده‌ای از اهل علم و فضل اصرار بر مطابقت اینها با یکدیگر دارند؟ | کتابخانه مجازی الفبا

چرا با وجود تفاوت‌های اساسی بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه؛ مانند قدم و حدوث، جبر و تفویض، قضا و قدر، بداء، کیفیت معاد، کیفیت علم خدا و... و با وجود اختلافات عدیده بین خود فلاسفه و عرفا و براهین ایشان، عده‌ای از اهل علم و فضل اصرار بر مطابقت این مفاهیم با یکدیگر دارند؟ و با وجود این همه اختلافات ماهوی با مبانی اصیل دینی، چه کمکی در فهم بهتر دین می‌توانند داشته باشند، جز این‌که باعث مهجور ماندن بیشتر قرآن و عترت شده، و یا به تأویلات غیر صحیح مبانی دینی می‌شود؟

اولاً: این‌گونه نیست که اهل علم و فضل از حوزه، هر گونه عرفان و فلسفه‌ای را تأیید کنند؛ بلکه عرفان و فلسفه اصیل اسلامی مورد تأیید است. ثانیاً: منظور از تأیید عرفان و فلسفه، تأیید تمام آنچه عارفان و فیلسوفان گفته‌اند نیست؛ بلکه بیشتر مقصود تأیید راه و روش است. هیچ اندیشمند اسلامی ادعا نمی‌کند که تمام آنچه عارفان و فلاسفه گفته‌اند درست است؛ بلکه همین اندیشمندان که عرفان و فلسفه را تأیید می‌کنند، گاهی برخی نظریات آنان را مورد نقد قرار می‌دهند. ثالثاً: وجود اختلاف در بین عارفان و فلاسفه امر طبیعی است؛ مانند اختلاف نظر میان عالمان در سایر رشته‌های علمی. رابعاً: این‌گونه نیست که بین برخی اعتقادات اصیل دینی با عرفان و فلسفه، تفاوت‌های اساسی وجود داشته باشد. البته اختلافات جزئی طبیعی است، چنان‌که ممکن است این مسئله در مورد تطبیق نظریات فقهی فقها یا تفسیر مفسران با متون دینی اتفاق بیفتد.

اسلام کوئست نت