تذکره الفقهاء المجلد 4 | کتابخانه مجازی الفبا

تذکره الفقهاء المجلد 4 | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
تذکره الفقهاء المجلد 4
کتابخانه مجازی الفبا
1416ق=1373.
کتابخانه مجازی الفبا
فارسی
کتاب الکترونیکی
میانگین امتیازات:
امتیاز شما :
تعداد امتیازات :
0
تذکره الفقهاء المجلد 4
ویرایش اثر
وضعیت نشر :
قم ، موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث ، 1416ق=1373
چکیده :
‌تَذکِرَة الفقهاء، اثری جامع در فقه استدلالی و تطبیقی با گرایش فقهیِ امامی، به عربی، نوشته حسن بن یوسف بن مطهر حلّی مشهور به علامه حلّی، دانشمند امامی قرن هفتم وهشتم است. علامه حلّی، این کتاب را به درخواست فرزندش محمد، معروف به فخرالمحققین، نوشت و چنان‌که در مقدمه تأکید کرده، در این کتاب به اختصار فتاوا و ادله فقهی را بر پایه فقه امامی و با اشاره به آرای مخالف و داوری میان مذاهب به روشی منصفانه آورده است. به گفته مؤلف، کتاب در چهار قاعده تنظیم شده، اما به غیر از دو قاعده عبادات و عقود، بقیه آن در دسترس نیست. هر قاعده نیز مشتمل بر شش کتاب است. مؤلف در هر مسئله ابتدا نظر مقبول خود را در قالب بیان نظریه فقیهانی از امامیه که با آن نظر موافق اند، نوشته وسپس با آوردن نام برخی موافقان از میان صحابه و تابعین و فقهای مذاهب دیگر و با استناد به ادله مورد قبول عامه و خاصه به تحلیل آن پرداخته است. در بیان نظریه های مخالفان با توجه به احاطه خود بر آرای فقهی امامیان و اهل سنّت و ذکر ادله آنان، گاهی به نقد و پاسخگویی پرداخته و چه بسا پاسخهایی مفروض در توجیه آن‌ها ذکر کرده و خود به آن‌ها پاسخ داده است. بدین ترتیب، در بسیاری از فروع و مسائل فقهی، نوعی مناظره و گفتگوی علمی بر پایه مبادی مفروض صورت گرفته، ولی در برخی مسائل (بیشتر در ابواب معاملات) به ذکر نظریات مخالفان اکتفا نموده است، بی آن‌که به پاسخگویی بپردازد. از فقهای شیعه، علاوه بر آرای شیخ طوسی که بسیار موردتوجه مؤلف بوده، نظریات شیخ صدوق، شیخ مفید، ابن جنید، ابن ابی عقیل، علی بن بابویه، سلار دیلمی و ابوالصلاح حلبی بیشتر ذکر شده است. از میان پیشوایان اهل سنّت نیز به آرای شافعی بیش از دیگران پرداخته و گاه نظر برخی پیروان مذاهب چهارگانه، مانند محمد بن حسن شیبانی و ابویوسف و زُفَر و جصّاص (رازی) و اسماعیل مُزنی و داود ظاهری هم مورد توجه قرار گرفته است. همچنین آرای بسیاری از فقهای صحابی و تابعی، از جمله ابن عباس، ابن مسعود، ابن ابی لیلی، ابن عمر، مجاهد، انس بن مالک، حسن بصری،سفیان ثوری، عطاء بن ابی رَباح، محمد بن شهاب زُهْری، ابراهیم نخعی، سعید بن مسیّب،محمد بن سیرین و قَتادة بن دِعامه، ذکر شده است. گاهی نیز به آرای مذاهب دیگر مانند زیدیه و قاسمیه (شاخه ای از زیدیه پیروان قاسم بن ابراهیم رسّی) اشاره شده است. بر این اساس، برخی محققان تذکرة الفقهاء را از مهمترین منابع فقه مقارَن (تطبیقی) و گروهی دیگر آن را از جمله منابع موجود در باره علم الخلاف (خلافیات) می دانند. جلد چهارم ادامه مبحث نماز از قاعده عبادات و بررسی تطبیقی احکام نماز می باشد.
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
متکلمان و سایر شخصیت ها :
علامه حلی
نویسنده :
تالیف العلامه الحلی الحسین بن یوسف بن المطهر ؛ تحقیق موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث .
زبان :
عربی
منبع اصلی :
http://download2064.mediafire.com/zntyt9798eqg/0ffooxixjmiv7j6/%D8%AA%D8%B0%DA%A9%D8%B1%D9%87+%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%82%D9%87%D8%A7%D8%A1+%28%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D8%A9+%D8%A2%D9%84+%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%AA+%D8%B9+%D9%84%D8%A5%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A1+%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%29+-+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%91%D8%A7%D9%85%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%84%D9%91%D9%8A+4.pdf
شابک (isbn):
‭ BP ۱۸۲/۳ /ع۸ت۴‬
جنس منبع:
متن
پایگاه :
الف:پایگاه کتب
یادداشت :
منابعی که مشخصات آنها در صفحه شناسنامه اثر آمده ولی منبع دیجیتال آن برای مشاهده(قرائت)و دانلود ارائه نمیگردد، به یکی از دلایل زیر می باشد:
-به درخواست صاحبان اثر از دسترس خارج گردیده است.
- محدودیت نشر به دلیل رعایت حقوق معنوی اثر دارد.
- محدودیت قانونی دارد.
- به دلیل نوع و محتوای اثر ،محدودیت دسترسی عمومی دارد.
- فاقد کیفیت مناسب دیجیتال می باشد.
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
مخاطب :
بزرگسال , جوان , تخصصی
فهرست مندرجات:
[تتمه القاعده الاولی فی العبادات]

[تتمه کتاب الصلاه]
المقصد الثالث:فی باقی الصلوات
الاول:فی الجمعه
الاول:الشرایط
[مقدمه]
مساله ٣٧٢:الجمعه واجبه بالنص و الاجماع.
مساله ٣٧٣:و وجوبها علی الاعیان بالاجماع
الاول:الوقت
مساله ٣٧۴:اول وقت الجمعه زوال الشمس یوم الجمعه
مساله ٣٧۵:اخر وقت الجمعه هو اخر وقت الظهر
مساله ٣٧۶:بقاء الوقت لیس شرطا
فروع:
ا:لو شک فی خروج الوقت اتمها جمعه
ب:لو ادرک المسبوق رکعه مع الامام صحت له الجمعه
ج:لو تشاغلوا عن الصلاه حتی ضاق الوقت
د:یستحب تعجیل الجمعه
مساله ٣٧٧:الفرض فی الوقت هو الجمعه
مساله ٣٧٨:لو صلی المکلف بها الظهر قبل ان یصلی الامام الجمعه، لم تصح صلاته
فروع:
ا:فوات الجمعه برفع الامام راسه من رکوع الثانیه.
ب:لو صلی الظهر ثم شک هل صلی قبل صلاه الامام او بعدها،لزمه الاعاده
ج:لو صلی الظهر مع صلاه الامام الجمعه لم تصح
مساله ٣٧٩:من لا تجب علیه الجمعه کالمسافر و العبد،له ان یصلی الظهر قبل صلاه الامام
فروع:
ا:لا یستحب للمعذور تاخیر الظهر حتی یفرغ الامام
ب:اصحاب الاعذار المکلفون اذا حضروا الجامع،وجبت علیهم الجمعه،
ج:لو صلوا الظهر فی منازلهم ثم سعوا الی الجمعه،لم تبطل ظهرهم
د:لا یکره لمن فاتته الجمعه او لم یکن من اهلها ان یصلی الظهر
ه‍:الاقرب لمن صلی الظهر من اصحاب الاعذار السعی الی الجمعه
مساله ٣٨٠:لا یجوز انشاء السفر لمن وجبت علیه الجمعه،
فروع:
ا:لا یجوز السفر بعد الزوال لاجل الجهاد
ب:یجوز السفر بعد الزوال لاصحاب الاعذار المتجدده
ج:یجوز السفر قبل الزوال بعد الفجر
د:لا یکره السفر لیله الجمعه
البحث الثانی:السلطان
مساله ٣٨١:یشترط فی وجوب الجمعه السلطان او نایبه
مساله ٣٨٢:اجمع علماونا کافه علی اشتراط عداله السلطان
مساله ٣٨٣:یشترط اما السلطان المعصوم،او استنابته لمن یرتضیه
مساله ٣٨۴:العداله شرط عند علماینا کافه
فروع:
ا:عن احمد روایه انه یصلی خلف الفاسق جمعه ثم یعیدها ١.
ب:لو کان السلطان جایرا ثم نصب عدلا استحب الاجتماع و انعقدت جمعه علی الاقوی
ج:لو خفی فسقه ثم ظهر بعد الصلاه اجزا
د:لا تصح الصلاه خلف الکافر بالاجماع
ه‍:لو شک فی اسلامه لم تنعقد الجمعه
و:الاختلاف فی فروع الفقه-مع اعتقاد الحق-لا یمنع الامامه
ز:اذا اعتقد المجتهد شییا من الفروع و فعل ضده-مع بقاء اعتقاده- قدح فی عدالته،
مساله ٣٨۵:الایمان شرط فی الامام فی الجمعه و غیرها
مساله ٣٨۶:یشترط فی الامام طهاره المولد
مساله ٣٨٧:اشترط اکثر علماینا کون الامام سلیما من الجذام و البرص و العمی ۵
مساله ٣٨٨:اذا حضر امام الاصل لم یوم غیره الا مع العذر
مساله ٣٨٩:و هل للفقهاء المومنین حال الغیبه و التمکن من الاجتماع و الخطبتین صلاه الجمعه؟
مساله ٣٩٠:یجوز ان یکون الامام مسافرا
مساله ٣٩١:لو احدث الامام فی صلاه الجمعه او غیرها،او خرج بسبب اخر،جاز ان یستخلف غیره
فروع:
ا:لا فرق فی جواز الاستخلاف بین ما اذا احدث الامام بعد الخطبتین قبل التحریم و بعدها
ب:لو احدث بعد التحریم استخلف عندنا
ج:یجب ان یستخلف من هو بشرایط الامامه،
د:لا یشترط فی المستخلف کونه قد سمع الخطبه،او احرم مع الامام
ه‍:لو احدث فی الاولی فاستخلف من قد احرم معه صح،
و:لو لم یستنب الامام او مات او اغمی علیه،
ز:لا فرق فی جواز الاستخلاف بین ان یحدث الامام عمدا او سهوا
ح:الاقرب وجوب اتحاد الامام و الخطیب الا لعذر
ط:لو استناب لم یجب علی المامومین استیناف نیه القدوه،
ی:لو مات الامام فاستناب المامومون،لم تبطل صلاه المتلبس
البحث الثالث:العدد
مساله ٣٩٢:العدد شرط باجماع العلماء کافه
مساله ٣٩٣:یشترط فی العدد امور:
مساله ٣٩۴:قال الشیخ:اقسام الناس فی الجمعه خمسه:
مساله ٣٩۵:لا یشترط بقاء العدد مده الصلاه
فروع:
ا:لا اعتبار بانفضاض الزاید علی العدد
ب:لو انعقدت بالعدد فحضر مساویه
ج:الاقرب ان الامام
د:لو انفضوا قبل الاتیان بارکان الخطبه و سکت ثم عادوا،اتم الخطبه
ه‍:لو انفضوا بعد الخطبه و هناک غیرهم،فالوجه اعاده الخطبه،
و:لو اشترطنا الرکعه فانفضوا قبل اکمالها،احتمل العدول الی الظهر
ز:لو انفض العدد قبل التلبس و لو بعد الخطبتین،سقطت
البحث الرابع:الجماعه
مساله ٣٩۶:الجماعه شرط فی الجمعه،
مساله ٣٩٧:اذا انعقدت الجمعه و دخل المسبوق لحق الرکعه
فروع:
ا:لا یشترط ادراک الخطبه،
ب-المشهور انه یدرک الرکعه بادراک الامام راکعا
ج:لو ذکر ترک سجده ناسیا و لم یعلم ا هی من التی ادرکها مع الامام، او الثانیه؟فانه یقضی السجده،
د:لو کبر للاحرام و الامام راکع،ثم رفع الامام قبل رکوعه او بعده قبل الذکر،فقد فاتته تلک الرکعه.
ه‍:لو ادرک مع الامام رکعه فلما جلس مع الامام ذکر انه ترک فیها سجده فانه یسجد
و:لو قام الامام الی الثالثه سهوا فادرکه فی الثالثه فصلاها معه،
ز:لو ترک الامام سجده من الاولی سهوا و قام الی الثانیه فاقتدی به و صلی معه رکعه،فان جلس الامام للتشهد و سلم،صحت صلاته و صلاه الماموم،
مساله ٣٩٨:لو کان الامام متنفلا-بان یکون مسافرا قد صلی الظهر اولا-فالوجه انه لا جمعه
مساله ٣٩٩:اذا رکع الماموم مع الامام فی الاولی ثم زوحم عن السجود لم یجز له السجود
مساله ۴٠٠:اذا رفع الامام راسه من السجود و زال الزحام قبل ان یرکع الامام فی الثانیه فان الماموم یشتغل بقضاء السجدتین
فروع:
ا:لو زوحم عن سجود الاولی
ب:لو ادرک الامام راکعا فی الثانیه فاحرم و رکع معه ثم زوحم عن السجدتین
ج:لو احرم مع الامام فزوحم عن الرکوع فزال الزحام و الامام راکع فی الثانیه،فانه یرکع معه
د:لو زوحم عن الرکوع و السجود فی الاولی،صبر حتی یتمکن منهما ثم یلتحق،
ه‍:لو قضی سجدتی الاولی ثم نهض فوجد الامام رافعا من الرکوع، فالاقرب جلوسه
البحث الخامس:الوحده
مساله ۴٠١:لا تنعقد جمعتان بینهما اقل من فرسخ،
مساله ۴٠٢:لو صلیت جمعتان بینهما اقل من فرسخ،
مساله ۴٠٣:و یحصل السبق بتقدم احداهما بتکبیره الاحرام
تذنیب:لو صلی فاخبر انه قد سبق،استانف الظهر
البحث السادس:الخطبتان
مساله ۴٠۴:الخطبه شرط فی الجمعه،
مساله ۴٠۵:و یشترط للجمعه خطبتان عند علماینا اجمع
مساله ۴٠۶:و یجب فی کل خطبه منهما حمد الله تعالی
مساله ۴٠٧:و تجب فیهما الصلاه علی النبی و اله علیهم السلام عند علماینا
فروع:
ا:کلام المرتضی یقتضی الاکتفاء بمسمی القران فی الخطبه الاولی،
ب:لا یکفی ایه فیها وعظ عنهما.
ج:کلام الشیخ یقتضی عدم وجوب الدعاء للمومنین،
د:لا یکفیه ان یاتی بایات تشتمل علی الاذکار
ه‍:لا تصح الخطبه الا بالعربیه،
مساله ۴٠٨:یشترط فی الخطبتین امور:
فروع:
ا:لو کان له عذر یمنعه عن القیام،جاز ان یخطب جالسا
ب:لو عجز عن القعود،اضطجع،
ج:لو خطب جالسا مع القدره،بطلت صلاته،
د:یجب فی القیام الطمانینه
ه‍:الجلوس بین الخطبتین مطمینا لیفصل بینهما به
و:الطهاره من الحدث و الخبث شرط فی الخطبتین،
ز:العدد:قال الشیخ رحمه الله:شرط الخطبتین:العدد
ح:ارتفاع الصوت بهما بحیث یسمعه العدد
ط:الترتیب بین اجزاء الخطبه الواجبه،
مساله ۴٠٩:و فی تحریم الکلام علی العدد و وجوب الانصات للخطیب قولان
فروع:
ا:قال المرتضی رحمه الله:یحرم من الافعال ما لا یجوز مثله فی الصلاه ۵.
ب:قال المرتضی رحمه الله:لا باس ان یتکلم بعد فراغ الامام
ج:لو سلم علیه،وجب علیه الرد
د:الخلاف انما هو فی القریب السامع للخطبه،
ه‍:هل یحرم الکلام فی الجلسه بین الخطبتین؟
و:لا باس بالکلام بین الخطبه و الاقامه
ز:لا باس بشرب الماء حال الخطبه
ح:هل یحرم الکلام علی الخطیب فی الاثناء؟الاقرب:العدم،
ط:التحریم ان قلنا به علی السامعین متعلق بالعدد،
ی:لا یحرم الکلام قبل الشروع فی الخطبه
مساله ۴١٠:لا ینبغی التنفل و الامام یخطب،
مساله ۴١١:یستحب حال الخطبه امور:
ا:ان یصعد الامام حال الخطبه علی المنبر
ب:ینبغی وضع المنبر علی یمین القبله
ج:ان یعتمد علی شیء حال الخطبه
د:ان یکون متعمما شتاء و صیفا
ه‍:ان یسلم علی من عند المنبر اذا انتهی الیه
و:ان یجلس بعد السلام علی المستراح
مساله ۴١٢:یستحب ان یکون الخطیب بلیغا لیاتی بالالفاظ الناصه علی التخویف و الانذار
مساله ۴١٣:یستحب ان تکون السوره التی یقروها فی الخطبه خفیفه.
المطلب الثانی:فیمن تجب علیه
مساله ۴١۴:شرایط الوجوب عشره:
مساله ۴١۵:الذکوره شرط فی الوجوب،فلا تجب علی المراه
مساله ۴١۶:الحریه شرط فی الوجوب
فروع:
ا:من بعضه حر و بعضه رق لا تجب علیه الجمعه،
ب:لو هایاه ۶مولاه و اتفقت الجمعه لنصیب الحریه لم تجب علیه ایضا
ج:لو الزمه مولاه بالحضور،احتمل وجوبه
مساله ۴١٧:لا تجب علی المریض الجمعه
مساله ۴١٨:الاعمی لا تجب علیه الجمعه
مساله ۴١٩:الاعرج و الشیخ الذی لا حراک به لا جمعه علیهما
مساله ۴٢٠:الاقامه او حکمها شرط فی الجمعه
فروع:
ا:انما تسقط الجمعه فی السفر المباح،
ب:انما تسقط فی السفر المبیح للقصر
ج:لو نوی المسافر اقامه عشره ایام،صار بحکم المقیم،
مساله ۴٢١:و تسقط عمن کان بینه و بین الجمعه ازید من فرسخین،
فروع:
ا:من کان بینه و بین الجمعه ازید من فرسخ یتخیر بین الحضور و بین اقامه الجمعه عنده
ب:تشترط الزیاده علی الفرسخین بین منزله و الجامع الذی تقام فیه الجمعه
ج:قد بینا عدم اعتبار النداء.
مساله ۴٢٢:قد بینا وجوب الجمعه علی من سقطت عنه للعذر
تذنیب:اذا صلی من سقطت عنه،الظهر،ثم زال المانع قبل اداء الجمعه،لم تجب علیه
المطلب الثالث:فی ماهیتها و ادابها و لواحقها
مساله ۴٢٣:الجمعه رکعتان کسایر الصلوات،
فروع:
ا:لو قرا غیر هاتین السورتین عمدا،لم تبطل جمعته:
ب:لو نسی فقرا فی الاولی غیر الجمعه،احتمل قراءتها فی الثانیه،
ج:یستحب الجهر بالجمعه اجماعا
مساله ۴٢۴:تستحب الزینه یوم الجمعه بحلق الراس
مساله ۴٢۵:تستحب المباکره الی الجامع
فروع:
ا:المراد بالساعه الاولی هنا بعد الفجر
ب:یستحب الدعاء امام التوجه
ج:قال الشیخ فی الخلاف:الوقت الذی یرجی استجابه الدعاء فیه:
د:یستحب الاکثار من الصلاه علی النبی و اله علیهم السلام
ه‍:یکره لغیر الامام ان یتخطی رقاب الناس
و:لا یجوز له ان یقیم احدا من مجلسه الذی سبق الیه،
ز-قصد الجامع لمن اختلت شرایط الجمعه فی حقه مستحب
ح-لو لم یکن الامام مرضیا،قدم المصلی ظهره علی صلاه الامام،
مساله ۴٢۶:یستحب التنفل یوم الجمعه زیاده علی نوافل الظهرین
مساله ۴٢٧:الاذان الثانی بدعه عند علماینا
مساله ۴٢٨:البیع بعد النداء یوم الجمعه حرام
فروع:
ا-لو جوزنا الخطبه قبل الزوال-کما ذهب الیه بعض علماینا ٢-لم یسغ الاذان قبله
ب-البیع بعد الزوال قبل النداء مکروه عندنا
ج-لو کان بعیدا من الجمعه یفتقر الی قطع المسافه قبل الزوال،وجب السعی و حرم البیع
ه‍-التحریم مختص بمن یجب علیه السعی
و-لو کان احد المتبایعین مخاطبا دون الاخر،حرم بالنسبه الی المخاطب
ز-لو تبایعا،فعلا حراما،و هل ینعقد البیع؟لعلماینا قولان:
ح-هل یحرم غیر البیع من الاجاره و النکاح و الصلح و غیرها؟اشکال
مساله ۴٢٩:المصر لیس شرطا فی الجمعه
مساله ۴٣٠:و لیس البنیان شرطا عندنا
مساله ۴٣١:و لا یشترط استیطانهم شتاء و صیفا فی منزل واحد
مساله ۴٣٢:تجوز اقامه الجمعه خارج المصر
مساله ۴٣٣:یسقط وجوب الجمعه عمن صلی العید
خاتمه:قال الرضا علیه السلام:(قال رسول الله صلی الله علیه و اله:
الفصل الثانی:فی صلاه العیدین
الاول:الماهیه
مساله ۴٣۴:صلاه العیدین واجبه علی الاعیان
مساله ۴٣۵:شرایط الجمعه هی شرایط العیدین
مساله ۴٣۶:لو فقدت الشرایط او بعضها،سقط وجوبها
مساله ۴٣٧:هل یشترط بین فرضی العیدین بعد فرسخ کما قلنا فی الجمعه؟اشکال
مساله ۴٣٨:و وقت صلاه العیدین من طلوع الشمس الی الزوال
مساله ۴٣٩:و هی رکعتان کالصبح،
مساله ۴۴٠:موضع التکبیرات الزایده بعد القراءه قبل الرکوع
مساله ۴۴١:و یقنت عقیب کل تکبیره
مساله ۴۴٢:و افضل ما یقال ما نقل عن اهل البیت علیهم السلام،
مساله ۴۴٣:اختلف علماونا فی التکبیرات الزایده،و القنوت بینها هل هو واجب،او مستحب؟
مساله ۴۴۴:و یستحب رفع الیدین مع کل تکبیره
فروع:
ا:لو شک فی عدد التکبیر
ب:لو قدمها علی القراءه ناسیا،اعاد علی الروایه الاخری ۶
ج:لو ادرک الماموم بعض التکبیرات مع الامام اتم مع نفسه قبل ان یرکع
د:لو ادرک الامام و هو راکع،کبر و رکع معه
ه‍:لو کبر تکبیرات العید قبل القراءه
مساله ۴۴۵:و تتعین الفاتحه فی کل رکعه اجماعا
مساله ۴۴۶:و یستحب الجهر بالقراءه فی العید اجماعا
مساله ۴۴٧:تجب الخطبتان بعد الصلاه،
فروع:
ا-الخطبتان هنا کما هی فی الجمعه
ب-ینبغی ان یخطب قایما
ج-یجلس بینهما
د-ینبغی للامام اذا صعد المنبر ان یبدا بالسلام
ه‍-قال اصحابنا:الخطبه هنا کالخطبه فی الجمعه.
و-الخطبتان واجبتان کما قلنا
ز-لا یجب حضورهما و لا استماعهما اجماعا
ح-یستحب للنساء استماع الخطبتین
المطلب الثانی:فی سننها و لواحقها
مساله ۴۴٨:یستحب الغسل یوم الفطر و الاضحی
مساله ۴۴٩:و یستحب ان یتطیب و یلبس احسن ثیابه
مساله ۴۵٠:یستحب الاصحار بالصلاه،
مساله ۴۵١:و یستحب الخروج ماشیا علی سکینه و وقار
مساله ۴۵٢:وقت الخروج الی العید بعد طلوع الشمس
مساله ۴۵٣:یستحب ان یطعم فی الفطر قبل خروجه،
مساله ۴۵۴:الاذان و الاقامه فی صلاه العیدین بدعه
فرعان:
مساله ۴۵۶:یستحب التکبیر فی عید الفطر
مساله ۴۵٧:و هو عقیب اربع صلوات:اولاهن مغرب لیله الفطر و اخرهن صلاه العید.
مساله ۴۵٨:یکبر فی الاضحی بمنی عقیب خمس عشره صلاه،
مساله ۴۵٩:و یکبر فی الاضحی من کان بغیر منی عقیب عشر صلوات
مساله ۴۶٠:اختلف علماونا فی کیفیته،
تذنیب:لو ادرک الامام فی بعض الصلاه،اتم بعد تسلیم الامام
مساله ۴۶١:یکبر خلف الفرایض المذکوره کلها عند علماینا،
مساله ۴۶٢:و التکبیر مستحب للمنفرد
فروع:
ا:اذا فاتته صلاه من هذه الصلوات فقضاها،کبر لها
ب:لو صلی خلف امام،تابعه فی التکبیر
ج:لو نسی التکبیر،کبر حیث ذکر
د:لا یستحب التکبیر فی غیر ادبار الصلوات المعینه
ه‍:یستحب احیاء لیلتی العیدین بفعل الطاعات،
مساله ۴۶٣:یکره التنفل فی العیدین قبل صلاه العید،و بعدها
مساله ۴۶۴:لو فاتت لم تقض،سواء کانت فرضا او نفلا،عمدا کان الفوات او نسیانا
فروع:
ا:قال الشیخ:ان شاء صلی اربعا،و ان شاء اثنتین من غیر ان یقصد القضاء ۶
ب:لو ادرک الامام فی التشهد،جلس معه،
ج:لو ادرکه فی رکوع الثانیه،وجبت المتابعه
د:یحرم السفر بعد طلوع الشمس علی المکلف بها
مساله ۴۶۵:اذا اصبح صایما یوم الثلاثین فشهد شاهدان ان الهلال کان بالامس
مساله ۴۶۶:و یستحب اذا مشی فی طریق ان یرجع فی غیرها
مساله ۴۶٧:یکره الخروج بالسلاح الی صلاه العیدین،
مساله ۴۶٨:یستحب التعریف عشیه عرفه
مساله ۴۶٩:یحرم علی الرجال التزین یوم العید و غیره بلبس الحریر المحض
الفصل الثالث:صلاه الکسوف و فیه مطلبان:
الاول:الماهیه
مساله ۴٧٠:هذه الصلاه فرض علی الاعیان عند علماینا اجمع،
مساله ۴٧١:و هی رکعتان تشتمل کل رکعه علی خمس رکوعات، و سجدتین
مساله ۴٧٢:و کیفیتها عند علماینا
فروع:
ا:لو قرا فی القیام الاول الحمد و بعض السوره
ب:لو قرا بعض السوره فی الاول هل یجوز له العدول الی سوره اخری؟
ج:لو قرا بعض السوره فی الاول و سوغنا العدول،او الابتداء بای موضع شاء،جاز له ان یبتدی من اول السوره التی قطعها.
د:الاقرب:وجوب کمال السوره فی الخمس
ه‍:الاقرب:جواز ان یقرا فی الخمس سوره
و:الاقرب:انه لیس له اذا قرا فی قیام بعض السوره ان یقرا فی القیام الذی بعده بعضا من سوره اخری
ز:یستحب له بعد تکبیره الافتتاح ان یدعو بالتوجه
مساله ۴٧٣:یستحب ان یقرا السور الطوال مع السعه،
مساله ۴٧۴:یستحب الاطاله بقدر الکسوف،
مساله ۴٧۵:و یستحب اطاله الرکوع و السجود.
مساله ۴٧۶:یستحب له ان یکبر کلما انتصب من الرکوع،
مساله ۴٧٧:یستحب ان یقنت خمس مرات:فی القیام الثانی من الرکوعات،و الرابع و السادس و الثامن و العاشر
مساله ۴٧٨:یستحب ایقاعها تحت السماء،
مساله ۴٧٩:یستحب الجهر بالقراءه فی الکسوفین عند علماینا
المطلب الثانی:فی الموجب و اللواحق
مساله ۴٨٠:کسوف الشمس سبب لهذه الصلاه
مساله ۴٨١:و تجب هذه الصلاه عند الزلزله عند علماینا اجمع
مساله ۴٨٢:و تجب هذه الصلاه لاخاویف السماء
مساله ۴٨٣:وقت صلاه الکسوفین من حین الابتداء فی الکسف الی ابتداء الانجلاء
مساله ۴٨۴:وقت الریاح المظلمه و الظلمه الشدیده و الحمره الشدیده:
مساله ۴٨۵:اذا علم بالکسوف او الخسوف،و اهمل الصلاه عمدا او نسیانا،اعاد
مساله ۴٨۶:لو لم یعلم بالکسوف حتی انجلی،فان کان قد احترق القرص کله،وجب القضاء،و الا فلا
مساله ۴٨٧:لا تسقط هذه الصلاه بغیبوبه الشمس منخسفه،
مساله ۴٨٨:و هذه الصلاه مشروعه مع الامام و عدمه
مساله ۴٨٩:و تستحب الجماعه فی هذه الصلاه اجماعا منا
تذنیب:لو ادرک الماموم الامام راکعا فی الاول،فقد ادرک الرکعه
مساله ۴٩٠:لا خطبه لهذه الصلاه عند علماینا اجمع
مساله ۴٩١:و تجب هذه الصلاه علی النساء و الرجال و الخناثی،
مساله ۴٩٢:اختلف علماونا فی الاعاده بعد الفراغ من الصلاه قبل الانجلاء،فالاشهر:استحباب اعاده الصلاه،
مساله ۴٩٣:تصلی هذه الصلاه فی ای وقت حصل السبب
مساله ۴٩۴:لو اتفق فی وقت فریضه حاضره،فان اتسع الوقتان، قدم الحاضره استحبابا
فروع:
ا:لو تلبس بصلاه الکسوف و تضیق وقت الحاضره و خاف فوتها لو اتم الکسوف،قطع اجماعا
ب:لو اشتغل بالکسوف و خشی فوت الحاضره لو اتمها و فوت الکسوف لو اشتغل بالحاضره،احتمل تقدیم الحاضره
ج:لو اتسع وقت الحاضره،و شرع القرص فی الکسوف،او حدثت الریاح المظلمه،فالوجه:تقدیم الکسوف و الریاح
د:الزلزله متاخره عن الحاضره
ه‍:لو اتفقت مع صلاه منذوره موقته،بدا بما یخشی فواته
و:الکسوف اولی من النافله الموقته کصلاه اللیل
ز:لو اجتمع الکسوف و العید و صلاه الجنازه و الاستسقاء،قدم من الفرایض ما یخشی فواته
ح:لو خاف خروج وقت العید،قدمت صلاته
ط:لو اجتمع الخسوف و الجمعه،فان اتسع وقت الجمعه،بدا بالخسوف،
ی:لو کان فی الموقف حاله الکسوف،قدمت صلاته علی الدعاء
یا:لو خسف القمر بعد الفجر من لیله المزدلفه و هو بها،صلی صلاه الخسوف
یب:لو خسفت الشمس یوم الثامن بمکه،و خاف ان اشتغل بصلاه الخسوف ان یفوته فعل الظهر بمنی،قدم صلاه الخسوف
یج:لو اتفق الکسوف مع نافله،قدم الکسوف
مساله ۴٩۵:قال الشیخ:صلاه کسوف الشمس و خسوف القمر سواء ٣.
مساله ۴٩۶:لو ضاق وقت الکسوف عن ادراک رکعه،لم تجب،
مساله ۴٩٧:لا یجوز ان تصلی هذه الصلاه علی الراحله اختیارا
مساله ۴٩٨:هل تجب هذه الصلاه فی کسف بعض الکواکب بعضا،
الفصل الرابع:فی صلاه النذر
مساله ۴٩٩:صلاه النذر واجبه بحسب ما نذره اجماعا.
مساله ۵٠٠:لو قید نذر الصلاه بزمان فاوقعها فی غیره،فقد بینا عدم الاجزاء.
مساله ۵٠١:لو قید نذر الصلاه بمکان،فان کان له مزیه،تعین
مساله ۵٠٢:لو اطلق العدد،اجزاه رکعتان اجماعا.
مساله ۵٠٣:لو قید النذر بقراءه سوره معینه،او ایات مخصوصه،او تسبیح معلوم،تعین
مساله ۵٠۴:لو نذر النافله فی وقتها،صارت واجبه،
مساله ۵٠۵:لو نذر النافله علی الراحله،انعقد
الفصل الخامس:فی صلاه الاستسقاء
مساله ۵٠۶:الاستسقاء مشروع بالکتاب و السنه و الاجماع.
مساله ۵٠٧:و یستحب فیه الصلاه عند قله الامطار و غور الانهار و الابار
مساله ۵٠٨:و هی رکعتان یقرا فی کل واحده:الحمد و سوره،و یکبر فیهما مثل تکبیر العید
مساله ۵٠٩:قال الشیخ:و یقرا فیهما ای سوره شاء ۵
مساله ۵١٠:و یقنت عقیب کل تکبیره زایده کما فی العید،
مساله ۵١١:و یستحب الصوم لهذه الصلاه ثلاثه ایام
مساله ۵١٢:و یستحب الاصحار بها اجماعا
مساله ۵١٣:یستحب ان یخرج الناس حفاه علی سکینه و وقار
مساله ۵١۴:یستحب الخروج لکافه الناس،لان اجتماع القلوب علی الدعاء مظنه الاجابه.
مساله ۵١۵:و لا اذان لها و لا اقامه
مساله ۵١۶:و تصلی جماعه و فرادی
مساله ۵١٧:اذا فرغ من الصلاه،خطب عند علماینا اجمع
مساله ۵١٨:اذا صعد المنبر،جلس بعد التسلیم،
مساله ۵١٩:و یستحب للامام ان یستقبل القبله بعد فراغه من الصلاه
مساله ۵٢٠:و اختلف علماونا فی استحباب تقدیم الخطبه علی هذه الاذکار و تاخیرها
مساله ۵٢١:و یستحب للامام و الماموم بعد الفراغ من الخطبه تحویل الرداء،
مساله ۵٢٢:و صفه التقلیب ان یجعل ما علی الیمین علی الیسار و بالعکس
مساله ۵٢٣:و یکثر من الاستغفار و التضرع الی الله تعالی، و الاعتراف بالذنب،و طلب المغفره و الرحمه،و الصدقه.
مساله ۵٢۴:اذا تاخرت الاجابه،استحب الخروج ثانیا و ثالثا
مساله ۵٢۵:لو تاهبوا للخروج فسقوا قبل خروجهم،لم یخرجوا.
مساله ۵٢۶:لو نذر الامام ان یستسقی،انعقد نذره
المقصد الرابع:فی التوابع
الاول:فی الجماعه
الاول:فی فضل الجماعه
مساله ۵٢٧:و فی الجماعه فضل کثیر.
مساله ۵٢٨:الجماعه لیست فرض عین فی شیء من الصلوات
مساله ۵٢٩:و لیست الجماعه فرض کفایه فی شیء من الصلوات،
مساله ۵٣٠:و فی ای موضع جمع جاز،
مساله ۵٣١:لو رای رجلا یصلی وحده،استحب ان یصلی معه،
مساله ۵٣٢:یستحب ان یمشی علی عادته الی الجماعه و لا یسرع.
مساله ۵٣٣:یجوز ترک الجماعه للعذر و ان لم تکن واجبه،و یکره لغیر عذر.
مساله ۵٣۴:و تصح الجماعه فی کل مکان علی ما تقدم ٣
مساله ۵٣۵:الجماعه فی المسجد الحرام افضل من غیره
مساله ۵٣۶:یکره تکرر الجماعه فی المسجد الواحد
مساله ۵٣٧:و محل الجماعه الفرض دون النفل
المطلب الثانی:فی الشرایط
الاول:العدد،
مساله ۵٣٨:یستحب للنساء ان یصلین جماعه
مساله ۵٣٩:اذا امت المراه النساء،استحب ان تقف وسطهن فی صفهن،
مساله ۵۴٠:الحره اولی من الامه بالامامه،
مساله ۵۴١:یصح ان یوم الرجل النساء الاجنبیات،
الشرط الثانی:عدم تقدم الماموم فی الموقف علی الامام
فروع:
ا:الافضل تاخر الماموم عن الامام فی الموقف
ب:الاعتبار فی التقدم و المساواه بالعقب،
ج:لو کانت رجل الامام اکبر،
مساله ۵۴٢:یستحب للمصلین فی المسجد الحرام بالجماعه ان یقف الامام خلف المقام و یقف الناس خلفه.
مساله ۵۴٣:الماموم ان کان واحدا ذکرا،استحب ان یقف عن یمین الامام،
و فی حدیث ابن عباس عده فواید:
مساله ۵۴۴:لو کان الماموم رجلین،وقفا خلفه،
مساله ۵۴۵:اذا کان الماموم جماعه،وقفوا خلف الامام
مساله ۵۴۶:الجماعه مشروعه للعراه
مساله ۵۴٧:اذا کان الماموم امراه او نساء او خناثی مشکل امرهم، و الامام رجل،وقفت او وقفن خلفه
مساله ۵۴٨:اذا قام الماموم عن یمین الامام فدخل ماموم اخر،فان لم یکن الاول قد احرم،تاخر و وقفا خلف الامام
مساله ۵۴٩:یکره لغیر المراه و خایف الزحام الانفراد بصف،
فروع:
ا:لو لم یجد فی الصف الاخیر فرجه،و وجدها فی الصفوف المتقدمه، فله ان یخرق الصفوف
ب:لو لم یجد فی الصفوف فرجه،فوقف عن یسار الامام،صحت صلاته.
ج:لو لم یجد فی الصف مدخلا،صلی خلف الصف.
د:لو تقدمت سفینه الماموم،فان استصحب نیه الایتمام،بطلت صلاته،
الشرط الثالث:الاجتماع فی الموقف،
مساله ۵۵٠:و لا فرق فی المنع من التباعد بین ان یجمعهما مسجد او لا
مساله ۵۵١:القرب و البعد المرجع بهما الی العاده عندنا
مساله ۵۵٢:یستحب قرب الصف من الامام
مساله ۵۵٣:حیلوله النهر و الطریق بین الامام و الماموم لا تمنع الجماعه
الشرط الرابع:عدم الحیلوله بین الامام و الماموم الذکر
فروع:
ا:الصلاه فی المقاصیر التی فی الجوامع غیر المخرمه باطله
ب:لو کان الحایل یمنع من الاستطراق دون المشاهده،
ج:لو کان الحایل قصیرا یمنع حاله الجلوس خاصه من المشاهده، فالاقرب:الجواز.
د:لو وقف الامام فی بیت و بابه مفتوح،فوقف ماموم خارجا بحذاء الباب بحیث یری الامام او بعض المامومین،صحت صلاته.
ه‍:لو صلی فی داره و بابها مفتوح یری منه الامام او بعض المامومین، صحت صلاته،
و:لو صلی بین الاساطین،فان اتصلت الصفوف به او شاهد الامام
ز:لو وقف الامام فی المحراب الداخل فی الحایط،
ح:یجوز ان تصلی المراه من وراء الجدار مقتدیه بالامام
ط:الماء لیس حایلا-علی ما بیناه-مع المشاهده و عدم البعد،
ی:لو وقف الماموم فی بیت دار و الامام فی اخر
الشرط الخامس:عدم علو الامام علی موضع الماموم بالمعتد به
فروع:
ا:لو صلی الامام علی سطح و الماموم علی اخر و بینهما طریق،صح
ب:لو صلی الماموم علی الموضع المنخفض بالمعتد به،بطلت صلاته
ج:لو کان مع الامام من هو مساو و اعلی و اسفل،
د:لا تبطل صلاه الامام لو صلی علی المرتفع،بل یختص البطلان بالاسفل
ه‍:لو کان العلو یسیرا،جاز
و:لو کان الماموم اعلی من الامام،صحت صلاته
الشرط السادس:نیه الاقتداء،
مساله ۵۵۴:یجب تعیین الامام فی نیته اما باسمه او بوصفه
مساله ۵۵۵:لا تشترط نیه الامامه،فلو صلی منفردا فدخل قوم و صلوا بنیه الاقتداء به،صحت صلاتهم
فروع:
ا:لو صلی اثنان و نوی کل منهما انه امام لصاحبه،صحت صلاتهما
ب:لو نوی کل منهما انه ماموم لصاحبه،بطلت صلاتهما
ج:لو قال کل منهما:لم ادر نویت الامامه او الایتمام بعد الفراغ من الصلاه،احتمل ان یعیدا
د:لو صلی بصلاه من سبقه منفردا برکعه فما زاد صح ایتمامه فی الفرض و النفل
ه‍:لو عین الامام امامه معین فاخطا،لم یضر
و:لو لم ینو الامام الامامه،صحت صلاته
ز:لو لم ینو الامامه فی الجمعه،احتمل بطلان صلاته
مساله ۵۵۶:لو احرم منفردا ثم نوی الایتمام،قال الشیخ:یجوز ذلک ٣.
مساله ۵۵٧:یجوز للماموم ان ینقل نیته من الایتمام الی الانفراد لعذر
فروع:
ا:لو نوی الانفراد قبل شروع الامام فی القراءه،قرا هو.
ب:لو کان یصلی مع جماعه فحضرت طایفه اخری یصلون جماعه، فاخرج نفسه عن متابعه امامه و وصل صلاته بصلاه الامام الاخر،فالوجه:
ج:لو اراد ان یصل صلاته بصلاه الجماعه،وجب نیه الاقتداء.
الشرط السابع:توافق نظم الصلاتین فی الارکان و الافعال
مساله ۵۵٨:لا یشترط اتحاد الصلاتین نوعا و لا صنفا،
فروع:
ا:هل یصح ان یصلی خلف المتنفل بها
ب:الاقرب عندی:منع اقتداء المفترض بالمتنفل،
ج:هل یصح ان یصلی المتنفل خلف مثله؟الوجه:المنع،
د:لو کانت صلاه الماموم ناقصه العدد،تخیر
ه‍:لو قام الامام الی الخامسه سهوا،لم یکن للمسبوق الایتمام فیها.
و:یستحب للمنفرد اعاده صلاته مع الجماعه اماما،او ماموما.
مساله ۵۵٩:استحباب اعاده الصلاه للمنفرد عام فی جمیع الصلوات الیومیه
تتمه:الاذان و الاقامه لیسا شرطا فی الجماعه،
المطلب الثالث:فی صفات الامام
مساله ۵۶٠:العقل شرط فی الامام
مساله ۵۶١:و هل یشترط البلوغ؟
مساله ۵۶٢:الاسلام شرط فی الامام
مساله ۵۶٣:الایمان شرط فی الامام
مساله ۵۶۴:العداله شرط فی الامام
فروع:
ا:لو کان فسقه خفیا و هو عدل فی الظاهر
ب:لا فرق بین الفرایض الیومیه و غیرها من الجمع و الاعیاد عند علماینا فی اشتراط العداله.
ج:المخالف فی الفروع الاجتهادیه باجتهاد یصح ان یکون اماما.
د:لو فعل الامام شییا یعتقد تحریمه من المختلف فیه،فان کان ترک ما یعتقده شرطا للصلاه او واجبا فیها،فصلاته فاسده
مساله ۵۶۵:طهاره المولد شرط فی الامام،
مساله ۵۶۶:یشترط فی امام الرجال و الخناثی:الذکوره،
فروع:
ا:یصلی الرجال بالنساء ذوات محارمه،
ب:لا یجوز ان یکون الخنثی المشکل اماما للرجل
ج:لو صلی رجل او خنثی خلف خنثی،فبان الامام رجلا،لم تجزیه صلاته،
د:اذا وقف للصلاه،جاز للرجال و النساء الاقتداء به،
مساله ۵۶٧:لا یوم القاعد القیام
فروع:
ا:اذا کان الامام الراتب مریضا لا یقدر علی القیام،لم یجز ان یوم بالقیام
ب:لو صلوا خلف القاعد قیاما،بطلت صلاتهم عندنا
ج:شرط احمد فی امامه القاعد للقادر علی القیام امرین:
د:لو صلی قایما فاعتل فجلس،اتموا الصلاه قیاما
ه‍:لو استخلف بعض الایمه فی وقتنا ثم زال عذره فحضر
و:یجوز للعاجز عن القیام ان یوم مثله اجماعا
ز:لا یجوز ان یکون المومی اماما للقایم و القاعد
ح:لا یجوز لتارک رکن من الافعال امامه القادر علیه
ط:لا یجوز ان یوم المقید المطلقین،
ی:تجوز امامه اقطع الیدین او الرجل او الثلاثه
مساله ۵۶٨:لا یجوز ان یاتم القاری بالامی فی الجهریه و الاخفاتیه
فروع:
ا:لو صلی القاری خلف الامی،بطلت صلاه الماموم خاصه
ب:یجوز ان یوم الامی مثله بشرط عجز الامام عن التعلم او ضیق الوقت،
ج:الامی یجب علیه الایتمام بالقاری المرضی مع القدره و عدم التعلم،
د:لو ام الامی قاریا و امیا،اعاد القاری خاصه.
ه‍:لو کان احدهما یحسن الفاتحه،و الاخر السوره،فالاقرب:
و:لو ایتم القاری بالامی و لم یعلم حاله فی الاخفاتیه،صحت صلاته،
ز:لو ام الاخرس مثله،جاز،لتساویهما فی الافعال،فصار کالامی بمثله.
ح:تصح امامه الاصم،
ط:هل یجوز ان یوم الاخرس الامی؟
ی:لو کان کل منهما یحسن بعض الفاتحه،فان اتحد،صح ایتمام احدهما بالاخر،و الا فلا،
مساله ۵۶٩:اللحن ان فعله القاری عمدا،بطلت صلاته،
مساله ۵٧٠:لا یصح ان یوم مووف[١]اللسان صحیحه،
فروع:
ا:لو ابدل الاعجمی حرفا مع تمکنه من التعلم،لم یصح،
ب:من لا یفصح ببعض الحروف،کالصاد و القاف،لا تصح امامته،
ج:لو ابدل الضاد من(المغضوب)و(الضالین)و غیرهما بالظاء،لم تصح صلاته مع امکان التعلم.
د:تکره امامه التمتام،و هو:الذی یردد التاء ثم یاتی بها،و الفافاء، و هو:الذی یردد الفاء ثم یاتی بها
ه‍:لا یجوز ان یوم الارت و لا الالثغ و لا الالیغ.
مساله ۵٧١:و فی امامه الاجذم و الابرص الصحیح قولان
مساله ۵٧٢:لا یوم الاعرابی بالمهاجرین
مساله ۵٧٣:یجوز ان یکون الاعمی اماما لمثله و للبصراء
مساله ۵٧۴:قال اصحابنا:الاغلف لا یصح ان یکون اماما.
مساله ۵٧۵:تکره امامه المحدود بعد توبته،
مساله ۵٧۶:تجوز امامه العبد مع الشرایط لموالیه و غیرهم
مساله ۵٧٧:یکره ان یاتم الحاضر بالمسافر و بالعکس،
مساله ۵٧٨:یکره ان یاتم المتوضی بالمتیمم
فروع:
ا:یجوز للطاهر ان تاتم بالمستحاضه،
ب:یصح ایتمام الصحیح بصاحب السلس،
ج:یجوز ایتمام الطاهر بمن علی بدنه او ثوبه نجاسه،
د:لا یجوز للمتوضی و لا للمتیمم الایتمام بعادم الماء و التراب،
ه‍:قال الشیخ:یجوز للمکتسی ان یاتم بالعریان،
و:لو صلت الحره خلف امه مکشوفه الراس،صحت صلاتها
مساله ۵٧٩:یکره ان یوم قوما و هم له کارهون،
المطلب الرابع:فی ترجیح الایمه
مساله ۵٨٠:اذا حضر امام الاصل،لم یجز لاحد التقدم علیه،
مساله ۵٨١:اذا تعددت الایمه،قدم من یختاره المامومون
مساله ۵٨٢:اذا تساووا فی القراءه،قدم الافقه عند اکثر علماینا ٣
مساله ۵٨٣:اذا تساووا فی الفقه،قدم اقدمهم هجره،
مساله ۵٨۴:فان تساووا فی الهجره اما لهجرتهما معا او لعدمها فیهما،قدم الاسن،
مساله ۵٨۵:اذا تساووا فی ذلک،قال الشیخان:یقدم الاصبح وجها ۵
مساله ۵٨۶:صاحب المنزل اولی بالامامه فیه
مساله ۵٨٧:امام المسجد الراتب اولی من غیره
فروع:
ا:لو اذن السلطان لغیره،جاز و کان اولی من غیره
ب:لو دخل السلطان بلدا فیه خلیفه فهو اولی من خلیفته،
ج:لو اجتمع العبد و سیده فی بیت العبد،فالسید اولی،
د:لو اجتمع المالک و المستاجر فی الدار الموجره،فالمستاجر اولی،
ه‍:لو کان المستحق ممن لا تصح الصلاه خلفه فقدم غیره ممن تصح الصلاه خلفه،فالاقرب:انه اولی.
و:کل موضع حضره الامام الاعظم او النایب من جهته،فهو اولی
ز:لو اجتمع المکاتب و السید فی دار المکاتب،فالمکاتب اولی،
ح:لو اجتمع المستعیر و المالک،فالاقرب:تقدیم المالک،
ط:لو حضر جماعه المسجد،استحب ان یراسل امامه الراتب حتی یحضر او یستنیب.
ی:الخصال المکتسبه،کالعلم و القراءه و الورع اولی من غیر المکتسبه
المطلب الخامس:فی الاحکام
مساله ۵٨٨:لو کان الامام ممن لا یقتدی به،لم یجز الایتمام به.
مساله ۵٨٩:لو کان الامام کافرا،فان علم الماموم بکفره قبل الصلاه،اعاد
مساله ۵٩٠:صلاه الکافر لا تکون اسلاما منه ما لم تسمع منه الشهادتان
فروع:
ا:الکافر اذا ام المسلمین،عزر
ب:لو صلی خلف من اسلم من الکفار،فلما فرغ من صلاته قال:
ج:اذا کان یعرف لرجل اسلام و ارتداد،فصلی رجل خلفه و لم یعلم فی ای الحالین صلی خلفه،لم یعد
مساله ۵٩١:لو کان الامام جنبا او محدثا،لم تصح صلاته،
مساله ۵٩٢:لو احدث الامام،فعلم المامومون بحدثه،وجب علیهم مفارقته
مساله ۵٩٣:لو احدث الامام او اغمی علیه او مات او مرض،قدم هو او المامومون من یتم بهم الصلاه،
فروع:
ا:یکره ان یستنیب المسبوق،
ب:لا فرق فی جواز الاستخلاف بین ان یکون الامام قد سبقه الحدث او احدث عمدا.
ج:استخلاف الامام لیس بشرط،
د:لو استخلف اثنین حتی یصلی مع کل واحد منهما بعض الناس، جاز
مساله ۵٩۴:ما یدرکه المسبوق مع الامام یکون اول صلاته
فروع:
فروع:
ا:اذا اجتمع مع الامام فی الرکوع،ادرک الرکعه،
ب:لو رفع الامام راسه من الرکوع ثم ذکر انه نسی التسبیح،لم یکن له الرجوع
ج:لو ادرکه بعد رفعه من الرکوع،استحب له ان یکبر للهوی الی السجود،و یسجد معه السجدتین
د:اذا لحقه بعد الرکوع قبل السجود فقد قلنا:انه یکبر للافتتاح ثم یکبر للهوی الی السجود
ه‍:لو ادرکه فی التشهد الاول و قعد معه ثم قام الامام،تابعه الماموم و لا یقرا دعاء الاستفتاح.
و:الاقرب:انه لا تحصل فضیله الجماعه فیما اذا ادرکه بعد رفعه من الرکوع الاخیر.
مساله ۵٩۶:اذا افتتح الصلاه ثم احس بداخل فی المسجد،لم یستحب له الزیاده فی التلاوه
فروع:
ا:انما ینتظر اذا کان قریبا
ب:لو احس بداخل و هو فی التشهد الاخیر،فالوجه:الانتظار
ج:لو انتظر،لم تبطل صلاته عندنا
مساله ۵٩٧:لو دخل المسجد فرکع الامام فخاف فوت الرکوع،
فروع:
ا:لو کان بعیدا من الصف،فان کان یصح ان یاتم و هو فی مکانه، وقف وحده
ب:لو رکع دون الصف و مشی فسجد الامام قبل التحاقه،سجد علی حاله و قام و التحق بالصف،
ج:لو رفع راسه من الرکوع ثم دخل الصف،او جاء اخر فوقف معه قبل اتمام الرکعه،صحت صلاته
مساله ۵٩٨:قد بینا انه یستحب لمن صلی منفردا اعاده تلک الصلاه
فروع:
ا:هل یستحب لمن صلی جماعه اعاده صلاته فی جماعه اخری؟
ب:لو صلی فی جماعه ثم حضر واحد و اراد الصلاه،استحب له ان یصلی معه جماعه
ج:هل یستحب التکرار ثلاثا فما زاد؟
د:الوجه:ان الفرض هو الاولی،
ه‍:اذا جعلنا الثانیه نفلا،فالاقرب:انه ینوی النفل،
مساله ۵٩٩:اذا بلغ الطفل سبع سنین،کان علی ابیه ان یعلمه الطهاره و الصلاه
مساله ۶٠٠:اذا شرع فی نافله فاحرم الامام،قطعها
فروع:
ا:لو کان الامام ممن لا یقتدی به،استمر علی حاله
ب:لو کان فی فریضه و احرم امام الاصل،قطعها و استانف الصلاه معه
ج:لو تجاوز فی الفریضه الاثنتین ثم احرم الامام،فان کان امام الاصل،قطعها
د:لو ابتدا بالنافله فاحرم الامام بالفرض،قال الشیخ رحمه الله:ان علم انه لا یفوته الفرض معه،تمم نافلته
ه‍:لو ابتدا بقضاء الظهر و شرع الامام فی صلاه الصبح،
مساله ۶٠١:یستحب للامام ان یخفف صلاته بتخفیف الاذکار،
مساله ۶٠٢:لا تجب علی الماموم القراءه،
فروع:
ا:قال الشیخان:لا یجوز ان یقرا الماموم فی الجهریه اذا سمع قراءه الامام
ب:لو لم یسمع القراءه فی الجهریه و لا همهمه،فالافضل القراءه
ج:الاصم ان کان بعیدا،قرا استحبابا فی الجهریه،
د:کما ان الماموم لا یقرا کذا لا یستفتح و لا یستعیذ،
ه‍:لو کانت الصلاه سرا،قال الشیخ رحمه الله:تستحب قراءه الحمد خاصه
و:لا تستحب القراءه فی سکتات الامام
ز:لو لم یقرا مطلقا،صحت صلاته عند علماینا
ح:لا یشرع للماموم الاجهار فی شیء من الصلوات اجماعا
ط:لو کان الامام ممن لا یقتدی به،وجب ان یقرا الماموم و لو سرا
مساله ۶٠٣:یجب ان یتابع امامه فی افعال الصلاه
تذنیب:اطلق الاصحاب الاستمرار مع العمد.
مساله ۶٠۴:لو فرغ الماموم من القراءه قبل الامام،استحب له ان یسبح،
مساله ۶٠۵:یستحب للامام ان یسمع من خلفه،القراءه و التشهد و ذکر الرکوع و السجود
مساله ۶٠۶:یصح ان یکبر الماموم بعد تکبیر الامام.
الفصل الثانی:فی صلاه السفر
الاول:فی القصر و محله
مساله ۶٠٧:اجمع المسلمون کافه علی جواز القصر فی السفر فی الرباعیه،
مساله ۶٠٨:محل القصر الصلاه و الصوم.
مساله ۶٠٩:محل التقصیر الاداء،اما القضاء فعلی حسب ما فات.
مساله ۶١٠:لو خرج الی السفر بعد دخول الوقت،و مضی قدر الطهاره و الصلاه اربعا قبل ان یصلی،فالاقرب عندی:وجوب الاتمام
فروع:
ا:لو دخل الوقت و هو مسافر ثم حضر قبل ان یصلی و الوقت باق،وجب علیه الاتمام
ب:لو سافر و قد بقی من الوقت مقدار رکعه او رکعتین،قال الشیخ:
ج:لو سافر و قد بقی من الوقت اقل من رکعه،وجب علیه القضاء تماما
مساله ۶١١:لو سافر او حضر قبل الصلاه بعد دخول وقتها ثم فاتته،
مساله ۶١٢:القصر عزیمه فی السفر واجب لا رخصه یجوز ترکها عند علماینا
مساله ۶١٣:لا یتغیر فرض المسافر بالایتمام بالمقیم عند علماینا
فروع:
ا:لو احدث المسافر و استخلف مسافرا اخر،فللماموم المسافر القصر،
ب:لو احرم المسافر خلف مقیم،او من یغلب علی ظنه انه مقیم، او من یشک هل هو مقیم او مسافر،لزمه القصر عندنا
ج:لو صلی المسافر صلاه الخوف بمسافرین ففرقهم فرقتین فاحدث قبل مفارقه الطایفه الاولی و استخلف مقیما،لزم الطایفتین القصر
د:لو ایتم المقیم بالمسافر و سلم المسافر فی رکعتین،اتم المقیم صلاته اجماعا.
ه‍:لو ام المسافر المقیمین فاتم بهم الصلاه عمدا،بطلت صلاته،
و:لو ام المسافر مسافرین فنسی فصلاها تامه،فان کان الوقت باقیا، اعاد
ز:لو دخل مسافر بلدا و ادرک الجمعه فاحرم خلف الامام فنوی قصر الظهر،لم تجز
ح:لو صلی المسافر باهل البلد الجمعه فدخل مسافر معه فنوی القصر،لم یجز،
ط:لو اقتدی بمقیم ثم افسد صلاته،لم یجز له التمام
ی:لو اقتدی المسافر بمثله،فان نوی الاتمام،لم یجز
یا:لو قال:نویت ما نوی امامی من القصر و الاتمام،لم یکن له حکم،
یب:لو احدث الامام المسافر فاخبر بما نواه،قبلوا خبره
یج:لو اقتدی بامام لا یدری ا مقیم او مسافر،لم یتغیر فرضه عندنا.
ید:لو اقتدی بمقیم یقضی صلاه الصبح و نوی القصر
مساله ۶١۴:القصر انما هو فی عدد الرکعات لا فی غیره
فروع:
ا:قال ابن ادریس:انما یجوز الاتمام فی نفس المسجد الحرام،
ب:قال المرتضی:یستحب الاتمام فی السفر عند قبر کل امام من ایمه الهدی علیهم السلام ٢.
ج:قال ابن ادریس رحمه الله:المراد بالحایر ما دار سور المشهد علیه
د:لو فاتت هذه الصلاه،احتمل وجوب القصر مطلقا
مساله ۶١۵:یستحب ان یقول المسافر عقیب کل صلاه:سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر،ثلاثین مره
مساله ۶١۶:لو سافر بعد الزوال قبل التنفل،استحب له قضاء النافله
المطلب الثانی:فی الشرایط
الاول:قصد المسافه
مساله ۶١٧:المسافه شرط،فلا یجوز القصر فی قلیل السفر عند عامه العلماء
مساله ۶١٨:و انما یجب التقصیر فی ثمانیه فراسخ،فلو قصد اقل، لم یجز التقصیر اجماعا
مساله ۶١٩:الفرسخ ثلاثه امیال اتفاقا.
فروع:
ا:لو لم یعلم المسافه و شهد اثنان عدلان،وجب القصر،
ب:التقدیر تحدید لا تقریب
ج:الزمان لیس بتقدیر،فلو قطع الثمانیه فی ایام،فله القصر
د:البحر کالبر،فلو سافر فیه و بلغت المسافه،فله القصر
ه‍:اعتبار المسافه من حد الجدران
مساله ۶٢٠:لو قصد نصف المسافه و الرجوع لیومه،وجب القصر،
تذنیب:لو کانت المسافه ثلاثه فراسخ فقصد التردد ثلاثا،لم یقصر،
مساله ۶٢١:لو کان لبلد طریقان،احدهما مسافه دون الاخر، فسلک الاقصر،لم یجز القصر،
تذنیب:اذا سلک الابعد،قصر فیه و فی البلد
مساله ۶٢٢:لا قصر مع انتفاء القصد،
فروع:
ا:لو بلغه خبر عبده فی بلد فقصده بنیه ان وجده فی الطریق رجع، فلیس له الترخص
ب:لو قصد البلده ثم عزم فی الطریق علی الرجوع ان وجده،قصر
ج:الاسیر فی ایدی المشرکین ان عرف مقصدهم و قصده،ترخص،
د:لو سافر بعبده او ولده او زوجته،فان علموا المقصد و قصدوا السفر، ترخصوا.
ه‍:منتظر الرفقه اذا غاب عنه الجدار و الاذان،یقصر
و:لو قصد ما دون المسافه فقطعه،ثم قصد ما دون المسافه فقطعه، و هکذا دایما،فلا قصر
البحث الثانی:الضرب فی الارض
مساله ۶٢٣:الضرب فی الارض شرط فی القصر،
مساله ۶٢۴:و لا یشترط انتهاء المسافه اجماعا،
مساله ۶٢۵:انما یباح القصر فی الصلاه و الصوم اذا تواری عنه جدران البلد او خفی عنه اذانه
مساله ۶٢۶:و کما ان خفاء الاذان و الجدران مبدا السفر کذا هو منتهاه،
مساله ۶٢٧:لا اعتبار باعلام البلدان،کالمنایر و القباب المرتفعه عن اعتدال البنیان
فروع:
ا:لا فرق بین البلد و القریه فی ذلک.
ب:لو جمع سور قری متفاصله،لم یشترط فی المسافر
ج:لو کان خارج البلد علی طرفه خراب لا عماره وراءه،لم تشترط مجاوزته،
د:لو سکن وادیا و سار فی عرضه او طوله،اشترط خفاء الاذان.
ه‍:لو کان نازلا علی ربوه،فالشرط ما ذکرناه من خفاء الجدران او الاذان.
و:لو کان من اهل الخیام،اشترط خفاء الاذان.
ز:لو کان فی وسط البلد نهر کبیر فاراد من علی احد الجانبین السفر من الاخر،فعبر النهر،لم یجز القصر
ح:لو کانت قریتان متقاربتان فاراد ان یسافر من احدهما علی طریقه الاخری،فان اتصل البناء،اشترط مفارقه الاخری،
مساله ۶٢٨:لو قصد المسافه و خرج فمنع عن السفر بعد خفاء الاذان و الجدران،فان کان علی نیه السفر،قصر
البحث الثالث:استمرار القصد
مساله ۶٢٩:استمرار قصد السفر شرط فی القصر
مساله ۶٣٠:یجب القصر ما دام مسافرا
مساله ۶٣١:و لو ردد نیته،فیقول:الیوم اخرج،غدا اخرج،قصر الی ثلاثین یوما
فروع:
ا:لا فرق بین المحارب و غیره عندنا فی وجوب الاتمام بعد شهر
ب:لو لم یقصد المحارب المقام،قصر الی شهر
ج:فی بعض الروایات:یقصر-یعنی المتردد-ما بینه و بین مضی شهر ٣.
د:لو دخل بلدا فی طریقه،فقال:ان لقیت فلانا فیه اقمت عشره ایام،قصر
ه‍:لو دخل بلدا لحاجه و عزم انه متی قضیت خرج،فان کانت تلک الحاجه لا تنقضی فی عشره ایام،صار حکمه حکم المقیم،
و:لو نوی مقام عشره ایام فی بعض المسافه،انقطع سفره
ز:نیه الاقامه عشره ایام تقطع السفر
ح:قطع السفر انما یحصل بنیه مقام عشره ایام کوامل.
ط:لو نوی الاقامه فی اثناء المسافه عشره ایام،اتم
مساله ۶٣٢:لو کان فی اثناء المسافه له ملک قد استوطنه سته اشهر، انقطع سفره بوصوله الیه،
فروع:
ا:لا یشترط فی الاشهر التوالی،بل لو استوطنه سته اشهر متفرقه، سقط الترخص
ب:لا یشترط استیطان الملک،بل البلد الذی فیه الملک.
ج:لو خرج الملک عنه،ساوی غیره من البلاد،
د:یشترط ملک الرقبه،فلو استاجر او استعار او ارتهن،لم یلحقه
ه‍:لو غصب ملکه و کان قد استوطنه سته اشهر،لم یخرج عن حکم المقیم.
و:لو کان بین الابتداء و الملک او ما نوی الاقامه فیه مسافه،قصر فی طریقه
ز:کما تعتبر المسافه بین ابتداء السفر و موضع اقامته او بلد استیطانه،
ح:لو تعددت المواطن او ما نوی الاقامه فیه عشره،قصر بین کل موطنین بینهما مسافه خاصه
ط:لو اتخذ بلدا دار اقامته،کان حکمه حکم الملک
ی:لو نوی الاقامه فی بلد قبل وصوله الیه عشره ایام،و بینه و بین المبدا مسافه،قصر فی الطریق
البحث الرابع:عدم زیاده السفر علی الحضر
مساله ۶٣٣:یشترط فی القصر عدم زیاده السفر علی الحضر،
فروع:
ا:لو اقام احدهم فی بلده خمسه ایام،قال الشیخ:قصر صلاه النهار خاصه دون الصوم و صلاه اللیل
ب:لو اقام احدهم فی غیر بلده عشره ایام،
ج:الذی اهله معه و سفینته منزله لا یقصر
د:المعتبر صدق اسم المکاری و مشارکیه فی الحکم
ه‍:هل یعتبر هذا الحکم فی غیرهم حتی لو کان غیر هولاء یردد فی السفر اعتبر فیه ضابطه الاقامه عشره،او لا؟اشکال
البحث الخامس:اباحه السفر
مساله ۶٣۴:یشترط فی جواز القصر اباحه السفر،
فروع:
ا:لا یشترط انتفاء المعصیه فی سفره
ب:لو کانت المعصیه جزءا من داعی السفر،لم یترخص
ج:لو قصد سفرا مباحا ثم احدث نیه المعصیه،انقطع ترخصه
د:قد بینا ان المسح علی الخف حرام
ه‍:لو عدم الماء فی سفر المعصیه،وجب التیمم
و:لو وثب من بناء عال او جبل متلاعبا،فانکسرت رجله،صلی قاعدا
ز:لو سافر لزیاره القبور و المشاهد،قصر
ح:لو سافر للتنزه و التفرج،فالاقرب:جواز القصر
مساله ۶٣۵:اللاهی بسفره،کالمتنزه بصیده بطرا و لهوا لا یقصر
تذنیب:قال الصدوق رحمه الله:لو قصد مسافه ثم مر فی اثنایها الی الصید،اتم
اخر:سالک الطریق المخوف مع انتفاء التحرز عاص
البحث السادس:فی امور ظن انها شروط و لیست کذلک
مساله ۶٣۶:لا یشترط فی القصر وجوب السفر عند علماینا اجمع
مساله ۶٣٧:و لا یشترط فی القصر کون السفر طاعه
مساله ۶٣٨:لا یشترط فی القصر الخوف
مساله ۶٣٩:نیه القصر لیست شرطا فیه
فروع:
ا:لو نوی القصر ثم اراد الاتمام،لم یجز،
ب:المواطن الاربعه التی یجوز فیها الاتمام،لو نواه فیها،لم یجب
ج:لو نوی الاتمام ثم افسد الصلاه،اعادها قصرا
د:لو شک هل نوی القصر ام لا،لم یلزمه الاتمام،لما بینا من وجوب القصر.
ه‍:لو کان فی الصلاه فشک هل نوی الاقامه ام لا،لزمه القصر،
و:لو وصل الی بلده فی السفینه،فشک هل هی بلده اقامته؟لزمه الاتمام
ز:لو نوی القصر فصلی رکعتین و قعد للتشهد ثم قام،فان قصد الاتمام،لم یجز
مساله ۶۴٠:و لا یشترط فی القصر عدم الایتمام بالمقیم،
المطلب الثالث:فی الاحکام
مساله ۶۴١:قد بینا ان الواجب علی المسافر هو القصر
مساله ۶۴٢:لو قصر المسافر اتفاقا من غیر ان یعلم وجوبه،او جهل المسافه،فاتفق ان کان الفرض ذلک،لم تجزیه الصلاه
مساله ۶۴٣:الشرایط فی قصر الصلاه و قصر الصوم واحده
مساله ۶۴۴:اذا نوی المسافر الاقامه فی بلد عشره ایام
مساله ۶۴۵:لو رجع عن نیه الاقامه فی اثناء الصلاه،قال الشیخ:
فروع:
ا:لو رجع عن نیه الاقامه بعد خروج وقت الصلاه و لم یصل،فان کان الترک لعذر مسقط،صح الرجوع،و وجب القصر
ب:لو نوی الاقامه فشرع فی الصوم،فالوجه:انه کصلاه الاتمام،
ج:ان جعلنا الصوم ملزما للاقامه،فانما هو الصوم الواجب المشروط بالحضر او النافله
مساله ۶۴۶:لو احرم بنیه القصر ثم نوی فی الاثناء المقام عشره،اتم
فروع:
ا:لو دخل بنیه القصر ثم نوی الاتمام،لم یجز له الاتمام
ب:لو احرم و نوی القصر فصلی اربعا ناسیا،فقد بینا الاجزاء مع خروج الوقت،و الاعاده مع بقایه.
ج:لو اراد السفر الی بلد ثم الی اخر بعده،فان کان الادنی مما یقصر فی مثله،قصر،
د:لو خرج الی الابعد فخاف فی طریقه فاقام لطلب الرفقه او لیرتاد الخبر ثم طلب غیر الابعد الذی قصده اولا،جعل مبتدیا للسفر
ه‍:لو فارق البلد الی حیث غاب الاذان و الجدران،ثم عاد الی البلد لحاجه عرضت،لم یترخص فی رجوعه و خروجه ثانیا
و:لو عزم العشره فی غیر بلده ثم خرج الی ما دون المسافه عازما علی العود و الاقامه،اتم ذاهبا و عایدا
ز:لو قصر فی ابتداء السفر ثم رجع عن نیه السفر،لم تجب علیه الاعاده،
ح:لا یحتاج القصر الی نیته علی ما بیناه،بل تکفی نیه فرض الوقت،
مساله ۶۴٧:قال الشیخ رحمه الله:صلاه السفر لا تسمی قصرا،
مساله ۶۴٨:الصوم فی سفر القصر باطل،
مساله ۶۴٩:نوافل النهار تسقط فی السفر دون نوافل اللیل،
الفصل الثالث:فی صلاه الخوف
الاول:الکیفیه
مساله ۶۵٠:قیل:ان قبل نزول ایه صلاه الخوف کان النبی صلی الله علیه و اله،یوخر الصلاه الی ان یحصل الامن
مساله ۶۵١:صلاه الخوف ثابته بعد رسول الله صلی الله علیه و اله،
مساله ۶۵٢:و صلاه الخوف جایزه فی السفر
مساله ۶۵٣:و هی مقصوره فی السفر اجماعا
مساله ۶۵۴:المشهور عند علماینا:ان صلاه الخوف مقصوره فی الحضر کالسفر
مساله ۶۵۵:و لها اربع صور:
مساله ۶۵۶:یشترط فی صلاه ذات الرقاع امور اربعه:
مساله ۶۵٨:اذا صلی الثانیه بالفرقه الثانیه،جلس للتشهد،
مساله ۶۵٩:للامام انتظار للطایفه الاولی فی الرکعه الثانیه حتی تفرغ،و انتظار اخر فیها للطایفه الثانیه حتی تاتی و تحرم معه
مساله ۶۶٠:لو انتظر الامام الطایفه الثانیه بعد رفعه من السجود الاخیر من الرکعه الاولی جالسا،فان کان لعذر کمرض او ضعف،جاز.
مساله ۶۶١:و ان کانت صلاه المغرب،تخیر الامام
مساله ۶۶٢:اذا صلی بالاولی رکعتین،جاز ان ینتظر الثانیه فی التشهد الاول و فی القیام الثالث.
مساله ۶۶٣:و لهذه الصلاه ثلاث شرایط:
فروع:
ا:المشهور:ان الطایفتین یصلون معه الی الاعتدال عن رکوع الرکعه الاولی
ب:لو رتب الامام القوم صفوفا و حرس صفان او صف او ثلاثه،جاز،
ج:لو لم یتقدم الصف الثانی الی موقف الاول و لا تاخر الاول عن مکانه الی الثانی،جاز.
مساله ۶۶۴:و لا یجوز تاخیر الصلاه اذا لم یتمکن من ایقاعها
مساله ۶۶۵:و لو انتهت الحال الی المسایفه و تمکن من الصلاه مع الاعمال الکثیره-کالضرب المتواتر و الطعن المتوالی-وجب علی حسب حاله
مساله ۶۶۶:و یجب علیه الاستقبال مع المکنه،
فروع:
ا:لو تمکن من الاستقبال حاله التکبیر،وجب.
ب:لو لم یتمکن من الاستقبال فی الابتداء و تمکن فی الاثناء، فالوجه:الوجوب.
ج:لو تمکن من النزول و السجود علی الارض فی الاثناء،وجب،
مساله ۶۶٧:لو اشتد الحال عن ذلک و عجز عن الایماء،سقطت عنه افعال الصلاه
فروع:
ا:الاقرب:وجوب هذه الصیغه علی هذا الترتیب،
ب:هذه الاذکار تجزی عن اذکار الرکوع و السجود
ج:یجب فی الثناییه تسبیحتان،و فی الثلاثیه ثلاث،
د:لو امن او تمکن من الصلاه علی الارض او علی الدابه بالایماء بعد التکبیرتین،سقطت عنه
مساله ۶۶٨:نقل احمد وجهین اخرین لصلاه الخوف،
المطلب الثانی:فی الاحکام
مساله ۶۶٩:قد بینا وجوب القصر فی الحضر.
مساله ۶٧٠:قسمتهم فرقتین اولی من تفریقهم اربع فرق،
فروع:
ا:لا سجود للسهو علی الامام و المامومین ان سوغنا التفریق اربعا،
ب:لو صلی بطایفه ثلاث رکعات و بطایفه رکعه،فالوجه:الجواز،
ج:الاقرب:جواز ان یفرقهم فی السفر و الحضر فی المغرب ثلاث فرق،و کذا فی الرباعیه،فیصلی بطایفه رکعتین و بکل طایفه رکعه.
مساله ۶٧١:لا تجب التسویه بین الطایفتین
مساله ۶٧٢:لو عرض الخوف الموجب للایماء او للرکوب فی اثناء الصلاه،اتم مومیا او رکب،
مساله ۶٧٣:اذا صلی راکبا فی شده الخوف،جاز ان یصلیها فرادی،
تذنیب:لو صلوا فی حال الشده غیر مستقبلی القبله،جاز اجماعا.
مساله ۶٧۴:یجوز ان یضرب فی الصلاه الضربه،و یطعن الطعنه
تذنیب:یجوز ان یصلی ممسکا لعنان فرسه،
مساله ۶٧۵:لو راوا سوادا او ابلا او اشخاصا،فظنوهم عدوا،فصلوا صلاه شده الخوف،ثم ظهر لهم کذب ظنهم،لم تجب علیهم الاعاده،
تذنیب:لو راوا عدوا فصلوا صلاه الشده ثم بان بینهما حایل او نهر او خندق یمنع العدو من الوصول،لم یعیدوا
مساله ۶٧۶:یجب اخذ السلاح فی الصلاه
فروع:
ا:لا تبطل الصلاه بترکه اجماعا
ب:لا فرق بین الطاهر و النجس فی وجوب اخذه
ج:انما یجوز اخذ السلاح اذا لم یمنع شییا من واجبات الصلاه،
د:لو لم یمنع الفرض،لکن اکماله،کره الا مع الضروره
مساله ۶٧٧:یجوز ان یصلی الجمعه فی الخوف علی صفه ذات الرقاع
فروع:
ا:لو کملت الاولی العدد و نقصت الثانیه،صحت الجمعه لهما.
ب:لا یجوز ان تصلی الجمعه علی صفه صلاه بطن النخل
ج:یجوز ان یصلی صلاه الاستسقاء علی صفه صلاه الخوف،
د:یصلی العیدین و الخسوف و الکسوف فی الخوف جماعه علی صفه المکتوبه
مساله ۶٧٨:قد بینا ان حکم السهو مختص بمن یختص به السهو من الامام و الماموم.
فروع:
ا:لا حکم لسهو المامومین علی ما قلناه حال المتابعه
ب:الطایفه الثانیه ان سهت فی الرکعه الثانیه،فان نوت الانفراد، سجدت،
ج:لا یرتفع حکم السهو بالقدوه الطاریه ان جوزنا نیه الاقتداء فی اثناء صلاه المنفرد.
مساله ۶٧٩:لو کانوا فی صلاه الخوف فحملوا علی العدو مواجهین القبله،فان کان للضروره،جاز،
فروع:
ا:قال الشیخ:لا تجوز صلاه الخوف فی طلب العدو،
ب:قال:کل قتال واجب کالجهاد،
ج:لو انهزم العدو فلم یامن المسلمون کرتهم
مساله ۶٨١:کل اسباب الخوف یجوز معها القصر و الصلاه بالایماء
فروع:
ا:لا فرق بین خوف اللص و السبع
ب:لو کان فی واد و غشیه السیل،فخاف الغرق
ج:لو کان محرما فخاف فوت الوقوف،فقصر او اوما،احتمل الاجزاء،
د:المدیون المعسر اذا عجز عن[اقامه]بینه الاعسار و خاف الحبس، جاز ان یصلی صلاه الشده فی الهرب
ه‍:لو کان علیه قصاص و توقع العفو مع سکون الغلیل،فهرب، فالاقوی ٣:عدم جواز صلاه الشده
و:یجوز ان یصلی صلاه الشده حاله المدافعه عن ماله
مساله ۶٨٢:الموتحل و الغریق یصلیان بحسب الامکان،
مساله ۶٨٣:یجوز لبس الحریر للرجال حاله الحرب
مشخصات کامل اثر
منابع مرتبط :
ثبت نظر
ارسال