جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش حاضر، ساخت، اعتبار‌یابی و تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه حرص براساس منابع اسلامی با نگاه روان‌شناختی بود. روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی سیه و شانون از نوع استقرائی به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها و روش پیمایشی برای ساخت پرسشنامه بود. جامعه آماری طلاب و دانشجویان بودند که تعداد 212 نفر به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب گردید. روایی محتوا برای یافته‌های بدست آمده و گویه‌های ساخته شده توسط متخصصین علوم انسانی و روان‌شناسی بدست آمد، هر آیتمی که حداقل CVR آن 99/0 و شاخص CVI آن 79/0، بود، انتخاب گردید. روایی سازه به دو شیوه تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی با دو ابزار spss26 و Amos24 مورد بررسی قرار گرفت و دو عامل حرص مذموم و ممدوح هرکدام با 16 گویه کشف و تأیید گردید. اعتبار پرسشنامه با نمره همبستگی هر گویه با مولفه و روش دو نیمه‌سازی گاتمن و ضریب اسپیرمن ـ براون و آلفای کرونباخ حرص مذموم برابر با (875/0) و حرص ممدوح برابر با (864/0) بدست آمد که حاکی از همسانی درونی بالای پرسشنامه حرص براساس منابع اسلامی است. با تأیید روایی و اعتبار پرسشنامه حرص براساس منابع اسلامی پژوهشگران می‌توانند در تحقیقات پژوهشی و روان‌شناختی برای سنجش و کمی سازی صفت حرص از پرسشنامه حرص براساس منابع اسلامی استفاده کنند.

روان‌شناسی اخلاق، شاخه‌ای از روان‌شناسی است که به مسائل روانی مرتبط با اخلاق می‌پردازد. شخصیت اخلاقی در سال‌های اخیر یکی از موضوعات کلیدی در حوزۀ روان‌شناسی اخلاق بوده است. مسئله این است که آیا بحث و بررسی در مورد اخلاق تنها در سطح رفتار است یا در سطح شخصیت هم می‌توان از آن سخن گفت؟ ازاین‌رو، به دلیل اهمیت این سازه در سطوح مختلف فردی و اجتماعی و عدم دسترسی به مفاهیم متناظر به این سازه در منابع اسلامی، ضرورت بررسی آن از نگاه روان‌شناسی و منابع اسلامی روشن شد. به این منظور، هدف این پژوهش بررسی مروری نظریات و مدل‌های شخصیت اخلاقی در منابع روان‌شناختی، و بررسی مفاهیم متناظر به آن در منابع اسلامی است. روش پژوهش در بخش مرور نظریات و مدل‌های این سازه در منابع روان‌شناختی از نوع توصیفی ـ تحلیلی و در بخش بررسی مفاهیم متناظر آن در منابع اسلامی، توصیفی از نوع پیمایشیِ دلفی است. نتیجه اینکه سازۀ شخصیت اخلاقی در روان‌شناسی تبیین و با استفاده از ضریب نسبت روایی محتوا (CVI)، نظرات کارشناسان پیرامون مفاهیم متناظر، تحلیل گردید. رواییِ به‌دست‌‌آمده از مفاهیم متقین، محسنین، صالحین، صابرین، صدیقین، عقلا، کرماء و عدول «1»، و ابرار و شرفا «83/0» به‌دست‌آمد و مورد تأیید قرار گرفت، و روایی مفهوم مکارم الاخلاق «33/0» به‌دست‌آمد و رد شد.