جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مری دیلی الهی‌دان و فیلسوف قرن بیستم است که در آخرین تطور اندیشه‌ای خود، به‌نحو رادیکال الهیات مسیحی و نظام‌های مبتنی بر آن را محدودکنندة زنان و مشروعیت‌بخش به سلطة مردان قلمداد کرده است. او معتقد است که این الهیات در آموزه‌ها، نمادها و نهاد خود یعنی کلیسا، سلسله‌مراتبی عمل کرده و با تبدیل زنان به دیگری، آنها و تجربیات و آگاهی‌هایشان را انکار و منحرف نموده است. خدای پدر، مسیح، هبوط، کلیسا و اخلاق مذکرمحور، اموری هستند که دیلی به‌مثابة پایه‌های جنسیت‌نگری الهیات از آنها عبور می‌کند. او خدا را از مقولة فعل می‌داند و آن را «هست-ن» نام می‌گذارد و به‌جای ایدة تجسد مردانه از خدا، «ظهور ثانی»، یعنی شهود پویای وجود را به‌عنوان طریق ارتباط خدا با موجودات بیان کرده، «هبوط» را به‌جای خروج از تعالی، به‌معنای ورود به آن قلمداد می‌کند. فضای جدید از منظر او، کیهان‌خواهری است که از طریق «زن‌-شدن» محقق می‌شود. زن-شدن عبارت از تحقق هستا-یی زنان از طریق مشارکت با هست-ن است و دارای دو لبة فردیت و مشارکت است. وجه جمعی زن-شدن یا همان خواهری به‌دلیل شمول دایرة هست-ن است که در نتیجة آن، موجودات متناهی با امری مشارکت فعال دارند که همگی در آن شریک‌اند و این سبب تحقق مشارکت جمعی هستی‌شناسانۀ کیهانی می‌شود. انقلاب زنان، اختصاصی به زنان ندارد؛ زیرا به‌دنبال دوجنسیتی شدن انسان و عبور از دوگانه‌های جنسیتی است، اما این زنان‌اند که با شهود وجود، آن را آغاز کرده، این بصیرت را به‌نحوی دریافت می‌کنند که به دیگران نیز سرایت می‌دهند. ازآنجاکه زنان بیگانگانِ همیشگی نظام الهیاتی بوده‌اند، نسبت‌به مردانی که تحت این ظلم نبوده‌اند، شرایط متفاوتی دارند و براین‌اساس، «برابری» راهکار کافی برای سفر به‌سوی دوجنسیتی شدن نیست. پرتکرارترین واژه در ادبیات دیلی، «آزادی» است. از نظر او، آزادی امری سیاسی، جنسی یا اجتماعی صرف نیست. او آزادی را به‌معنای انسان شدن و مشارکت در وجود و آن را در ارتباط با غایت و سعادت مطرح می‌کند. براین‌اساس، آزادی در نگاه او مسئله‌ای فلسفی و الهیاتی است.