جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قرآن کریم کتابی آسمانی است که به زبان عربی نازل شده است، بنابراین، ارائۀ ترجمه­ای شیوا از آن تنها راه دستیابی غیر عرب­زبانان از محتوای آن می­باشد و از آنجایی که ترجمۀ کامل قرآن به دلیل اوج فصاحت و بلاغت آن امکان­پذیر نمی­باشد، برای دست­یابی به ترجمۀ صحیح آن باید به بررسی و تحلیل ترجمه­های قرآنی پرداخت تا به نقاط قوت و ضعف آن­ها پی ­برد. برای این منظور در این مقال سعی شده تا با تحلیل زبان­شناختی ترجمه­های معاصر قرآن از فولادوند و خرمشاهی، بررسی روش­ها و اسلوب­های ترجمه­های مذکور، تحلیل و مقایسۀ تطبیقی شیوۀ برگردان آرایه­های ادبی و بلاغی و ویژگی­ها سبکی آن­ها بر اساس الگوی تفسیری کشاف به بهترین شیوه و اسلوب در بین این ترجمه­ها دست یافت. بر این اساس ترجمه­های مذکور توصیف و تحلیل شده و از منظر معناشناسی و در سطح زبان­شناختی بررسی و تشریح شده­اند که با توجه به بررسی­های صورت پذیرفته می­توان گفت مترجمان مذکور در ترجمۀ آرایه­های ادبی و بلاغی آیات قرآن سبک خاص و یکنواختی را دنبال نکرده­اند و در اکثر موارد با ترجمۀ لفظی و تحت­اللفظی آیات نتوانسته­اند تصویری روشن از مفهوم آن­ها را برای خوانندۀ زبان مقصد ترسیم نمایند و تنها در برخی موارد توانسته­اند آیات قرآنی را بر اساس الگوی تفسیری کشاف ترجمه کنند.

پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی تلاش می‌کند با تکیه بر نظریة اسطوره‌شناسی تطبیقی ژرژ دومزیل، کنش‌های شخصیت‌های اساطیری اودیسة هومر و داراب‌نامة طرسوسی را با یکدیگر انطباق دهد و به این پرسش پاسخ دهد که کنش‌های شخصیت‌های اساطیری در «داراب‌نامه» و «اودیسه» تا چه میزان با نظریة کنش‌های سه‌گانة دومزیل انطباق دارند و موارد تشابه و تفاوت آن‌ها کدام است؟ یافته‌ها حاکی از آن است که شخصیت‌های اصلی این دو اثر؛ یعنی «داراب» و «اسکندر» را می‌توان با «اولیس» در یک طبقه‌بندی قرار داد. بررسی کنش‌های «داراب» و «اولیس» نشان می‌دهد که هر دو در جایگاه پادشاهی، مؤید ویژگی‌های هر سه کنش هستند؛ با این تفاوت که اولیس زادة خدایان (زئوس) است و داراب در مقام پادشاهی دارای فّره‌ایزدی است. هوشمندی و حیله‌گری از بارزترین صفات اولیس است درحالیکه داراب با صفت قدرتمندی شناخته‌ می‌شود. اسکندر مقام پادشاهی را برای فتوحات دینی رها کرد، اما اولیس به سبب عدم قربانی برای خدایان مجازات شد. سایر شخصیت‌ها از جمله «طمروسیه» و «بوران‌دخت» با «پنلوپ» نیز با تفاوت‌های جزیی مظهر «پاکدامنی» هستند. تأکید بر وفاداری به پیمان ازدواج در اودیسه گفتمان غالب است، اما در داراب‌نامه فتوحات دینی برای اسکندر بر سایر وجوه گفتمانی غلبه دارد.