جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در اینکه مشروعیت حکومت و حاکمیت امام به انتصاب است یا انتخاب، اهل‌سنت طرف‌دار انتخاب امام از طرف امت هستند؛ اما در اینکه انتخاب‌کننده کیست، اختلاف دارند و در این زمینه دو نظریه پدید آمده است: ۱. نظریۀ‌ اکثریت با سه زیرشاخۀ انتخاب امام توسط اهل‌حل‌وعقد، انتخاب امام توسط امام قبل و تعیین امام توسط زور و استبداد؛ ۲. نظریۀ سنهوری (انتخاب امام توسط رأی عامۀ مردم). در این تحقیق تناسب مدعا و محتوای نظریۀ انتخاب را با هدف کشف و تبیین سازگاری یا ناسازگاری معنا و حقیقت انتخاب، با مدعای اهل‌سنت در نظریۀ انتخاب امام، بررسی کرده‌ایم. این پژوهش با روش کیفی و با استناد به آیات، روایات، حوادث و قضایای تاریخی صدر اسلام و دیدگاه‌های عالمان اهل‌سنت انجام شده و به این نتیجه رسیده است که «نظریۀ اکثریت» گرفتار تنازع درونی است و مدعا با محتوا سازگار نیست. نظریۀ سنهوری، هرچند گرفتار تنازع درونی نیست، با وقایع صدر اسلام و دیدگاه فقها و عالمان اهل‌سنت که پایه و اساس نظریۀ انتخاب را شکل می‌دهد، ناسازگار است. با این حال، می‌توان نظریۀ سنهوری را بر مبنای افتتاح باب اجتهاد و بر اساس منابع فقه اهل‌سنت، مستند و مستدل ساخت و از آن برای تبیین نظام سیاسی اسلام سنی بهره جست.