جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

خداوند متعال در آیۀ 35 سورۀ نساء یکی از روش‌های جلوگیری از فروپاشی نهاد خانواده را در شرایط بحرانی و اختلاف بین زوجین وضع و امضا کرده است که با به‌کارگیری واقعی و صحیح این روش، زیربنای بنیادین جوامع خدامحور، یعنی خانواده حیاتش ادامه‌دار خواهد شد. این روش قرآنی «حکمیت غیرقضایی» و «صلح و سازش خویشاوندی» بدون مراجعه به دستگاه قضایی است. در حقیقت گام اول در شناخت نهاد خانواده بررسی واژه‌های آیۀ شریفه است؛ اما به‌سبب حجم بالای محتوای تمام واژه‌های آیه، در این جستار فقط واژه‌های کلیدی «شِقاق» و «حَکَم» و «أهل» موردبررسی لغوی، تفسیری و فقهی قرار می‌گیرند. در اثر بی‌توجهی یا توجه سطحی به معانی این واژه‌ها مشکلاتی، نظیر به‌کارگیری واژۀ «نشوز» در تعریف «شقاق» یا استعمال آن به‌جای «شقاق» (در غیر تعریف) و بیان واژۀ «داور» به‌جای «حَکَم» رخ می‌دهد؛ به‌طوری که در اکثر کتب و پژوهش‌های حقوقی و حتی در مواد قانونی، با اینکه پدیدآوردندگان آثار برای هر نهادی از آن‌ها تعریف و شرائط خاصی قائلند، این واژه‌ها به‌جای یکدیگر به کار گرفته شده‌اند. همچنین گفته می‌شود «محکمۀ صلح خانوادگی» یا اینکه حَکَم از خانوادۀ زوجین باشد؛ در حالی که معنای کلمۀ «أهل» این نیست؛ بلکه معنای صحیح و جامع افراد این واژه «صلح و سازش خویشاوندی» است.