جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با­ظهور حاکمیت عباسیان در بین­النهرین و بنای بغداد به عنوان دارالخلافه، اهمیت سیاسی و اقتصادی آن منطقه به طور محسوسی رشد یافت. این شهر از اواسط سدۀ دوم ق به یکی از مراکز عمدۀ تحولات اقتصادی جهان اسلام تبدیل شد و با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص (مرز اتصال بین دو جهان شرق و غرب) جایگاه ممتازی در عرصۀ تجارت­ و بازرگانی کسب کرد. سؤال اصلی پژوهش این است که چه دلایل و زمینه­هایی سبب گسترش­ و رشد تجارت بغداد در دورۀ ­اول خلافت عباسی شد؟ این تحقیق به­روش تاریخی، در تحلیل ­و تبیین چگونگی برآمدن بغداد به‌عنوان یکی از کانون­های مهم تجارت در این دوره می‌پردازد. یافته‌های پژوهش حاکی است که نقش موقعیت­ جغرافیایی­ و سیاسی بغداد و عبور راه‌های تجاری (خشکی و دریایی) شرق ­و غرب جهان اسلام از بین‌النهرین با مرکزیت آن و ایجاد امنیت و تأسیسات رفاهی سبب رشد و شکوفایی تجاری آن شهر شد. با توجه به کارکرد تجاری ـ بازرگانی بغداد، این شهر نقش مهمی در گسترۀ تمدن دورۀ ­اسلامی در عرصه‌های کشاورزی، صنعت، آموزش­ و علوم ایفا کرد.