جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دین اسلام بر محوراخلاق است وکلیه افراد انسانی از حقوق خاصی برخوردار هستند و هرگونه عدم احترام به ساحت انسانی با ذات و فطرت انسانها در تقابل است.این مقاله با هدف تحلیل مصادیق عتاب (نکوهش‌ها و تحقیرها)در نامه‌های نهج البلاغه بر اساس روشهای تربیت اخلاقی،انجام شده است تا مشخص شود که دلایل کاربرد این عبارات از طرف مربی بزرگ بشری چه بوده است.روش انجام پژوهش توصیفی- تحلیلی و معناشناختی بوده است و نامه های 17، 39 و 41نهج البلاغه که دارای این مصادیق بودند مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند.یافته‌های پژوهش حاکی از این است که حضرت امیر(ع)با تأسی به روشهای تربیت اخلاقی از جمله؛تذکر،مواجهه با نتایج اعمال،آگاهی‌بخشی و بینش-دهی،تمثیل،موعظه،محاسبه،انذار و عبرت‌آموزی؛نسبت به آگاهی‌بخشی به مخاطب اهتمام ورزیده و هدف نهایی ایشان از بیان این عبارات؛اعطای بینش به مخاطبان خاص از عمل ناپسند خود و بیدار سازی سایر افراد از مکر وحیله آنان می-باشد.از مجموع روش‌های تربیتی مورد استفاده توسط حضرت(ع)،روش تربیتی آگاهی‌بخشی و بینش‌دهی،دارای بیشترین فراوانی است که مبین اهمیت و تأثیرگذاری این روش،جهت روشنگری و اصلاح بشر،نسبت به سایر روشهای تربیتی می-باشد.

هدف: این تحقیق به منظور بررسی تأثیرآموزش محتوای درس انسان در اسلام بر سلامت معنوی دانشجویان دختر دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان انجام شد. روش: روش تحقیق، شبه‌آزمایشی بود. برای دسترسی به اهداف، از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با دو گروه استفاده شد. جامعۀ آماری شامل دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان در نیمسال دوم 400-1399 بود. نمونۀ انتخاب‌شده به پرسشنامۀ سلامت معنوی(SWBS) پاسخ دادند. سپس با در نظر گرفتن نمرۀ بین 97-67(سلامت معنوی متوسط رو به بالا)درآزمون اولیه و با استفاده از روش انتخاب به شیوۀ تصادفی ساده، 40 نفر انتخاب و به دو گروه 20 نفره تقسیم شدند. یک گروه مورد آموزش قرار گرفتند. پس از 16 جلسه آموزش درس انسان در اسلام، مجدداً آزمون گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته‌ها: بین نتایج پیش‌آزمون و پس‌آزمون به لحاظ میانگین نمرات خرده‌مقیاسهای سلامت معنوی و در نهایت سلامت معنوی، قبل و بعد از آموزش تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: محتوای انتخاب شده از عوامل مؤثر بر تقویت سلامت معنوی نبود و نتوانست تغییر معناداری را در خرده‌مقیاسهای آن ایجاد کند. لذا توصیه می‌شود نسبت به بازبینی محتوا، تغییر شیوۀ آموزش و انجام پژوهش در سایر دانشگاهها اقدام شود.

تربیت اخلاقی، نقش بسیار مهمی در سلامت روح انسان و سعادت فرد و جامعه دارد. در دین مقدس اسلام، به اخلاق و تربیت اخلاقی توجه فراوانی شده است؛ که یکی از مهم‌ترین اهداف نزول قرآن، تربیت اخلاقی، تهذیب نفس و پرورش افراد آراسته به فضایل اخلاقی می‌باشد. قرآن کریم دارای کلامی زیبا و رسا است که در اوج فصاحت و بلاغت برای هر گروه از انسان ها پیامی خاص دارد. آیاتی که با عبارت Pیا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنوُاO شروع شده‌اند، مؤمنان را خطاب قرار داده است و به آن‌ها اشاره می‌نماید، حال که شما ایمان آورده‌اید و در برابر حق تسلیم شده‌اید و با خدای خود پیمان اطاعت بسته‌اید، باید به مقتضای این پیمان به دستورهایی که پشت سر این جمله می‌آید، عمل کنید. هدف اصلی این پژوهش تبیین مؤلفه‌های تربیت اخلاقی در قرآن(مطالعه موردی آیات یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنوُا) می‌باشد. این مهم با استفاده از روش تبیینی ـ تحلیلی و با مداقه در آیات قرآن کریم که با خطاب Pیا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنوُاO شروع شده اند، انجام شده است. بدین صورت که ابتدا مؤلفه‌های مربوط به تربیت اخلاقی شناسایی شده‌اند (‌عدالت، شجاعت و هم‌دلی) و سپس زیر مجموعه‌های این مؤلفه‌ها، در بین آیات مد نظر مورد تبیین و بررسی قرار گرفته‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که قرآن کریم در خصوص تمام موضوعات بشری و به خصوص در رابطه با مصادیقی که مرتبط با حقوق و تکالیف انسانی می‌باشند و در سایه تربیت اخلاقی قرار دارند، مؤمنان را ملزم به انجام اموراتی نموده است. تمامی مکاتب الهی و بشری این اصل را پذیرفته‌اند که در صورتی می‌توان به جامعه، نظم و ثبات بخشید که حقوق و تکالیفی که برای انسان‌ها در نظر گرفته شده است به خوبی مورد عمل قرار گیرد.

هدف: هدف اصلی این تحقیق، بررسی تأثیر آموزش درس تفسیر موضوعی قرآن کریم به شیوۀ نیازمحور بر تفکر انتقادی دانشجویان دختر دانشگاه ولی عصر رفسنجان بوده است. روش: پژوهش حاضر، تحقیقی شبه‌آزمایشی است که برای دسترسی به اهداف، از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با یک گروه استفاده شد. جامعۀ آماری، شامل دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه ولی عصر رفسنجان در نیمسال دوم 97-96 بودند. نمونه (انتخاب شده) به پرسشنامۀ تفکر انتقادی کالیفرنیا(فرم ب) پاسخ دادند. 180 نفر شرایط ورود به تحقیق را پیدا کردند که با استفاده از شیوۀ تصادفی ساده، 30 نفر انتخاب شدند. پس از 14 جلسه آموزش درس تفسیر به شیوۀ نیازمحور، مجدداً آزمون گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح توصیفی و استنباطی انجام گرفته است. یافته‌ها: بین نتایج پیش‌آزمون و پس‌آزمون به لحاظ میانگین نمرات خرده‌مقیاسهای تفکر انتقادی و تفکر انتقادی، قبل و بعد از آموزش تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه‌گیری: شیوۀ مناسب تدریس و محتوای مناسب، از عوامل مهم تأثیرگذار بر رشد مهارتهای تفکر انتقادی است. ارائۀ درس تفسیر موضوعی قرآن کریم به شیوۀ نیازمحور، تأثیر معناداری بر افزایش مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان دارد.