جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

همنشینی مفاهیم متضاد در آیات قرآن، همواره مفسران را برآن داشته تا دست به تأویل زده و با دلایلی همچون مجاز و استعاره، معنای آیه را توجیه کنند. همنشینی دو واژه «بشارت» و «عذاب الیم» در 7 آیه، یکی از مواردی است که مفسران را به زحمت تأویل انداخته و برای رهایی از این تناقض، دست به تبیین­های مختلفی زده‌اند. آنچه این پژوهش در پی آن است، تبیینی دقیق از معنای بشارت به عذاب است که با بررسی روابط همنشینی و جانشینی و روش تحلیلی-توصیفی، چنین حاصل شد که بشارت به عذاب الیم در معنای حقیقی خود به‌کار رفته و مراد آن است که نفوس گنهکاران پس از عبور از عذابی دردناک، خالص شده و به فطرت نخستین خود بازگشته و آماده ملاقات با پروردگارشان می­شوند و این، همان مفهوم بشارت به عذاب است و مبین این مسأله اینکه اولاً مراد خداوند ناظر به نتیجه کار است. ثانیاً خداوند مربی است و تنبیه مربی از باب تربیت است، نه انتقام و یا شکنجه و آزار از بین برنده و چنین تنبیهی هرچند در ظاهر دردناک است، اما در باطن خیر است و به دنبال آن شادی پایدار خواهد بود.

سبک زندگی مجموعه ای از الگوهای نظام مند در حوزه رفتار است که خاستگاه آن باورها و ارزش های شکل گرفته در یک فرهنگ یا خرده فرهنگ است. از آن جا که فرهنگ نیز متأثر از دین بوده، می توان ادعا نمود که آموزه های دینی مخصوصا سبک و سیره زندگی اولیای الهی در شکل گیری یک سبک زندگی اثر گذار باشند.این پژوهش ضمن بررسی آموزه های اعتقادی و رفتاری اولین امام شیعیان، به استخراج الگوی سبک زندگی ایشان بپردازد. به همین دلیل پس از مفهوم شناسی واژگان و معرفی اجمالی این آموزگار الهی، در سه سطح باورها و رفتارهای فردی و اجتماعی، به بررسی و توصیف سیره و سبک زندگی ایشان پرداخته و در پایان بدین نکته راه یافته که تبلیغ و ترویجسیره و نحوه زیست این الگوهای جاودان، به عنوان معیار و میزان ارزیابی باورها و رفتارهای آدمی نقش بسیار موثری در نهادینه کردن ارزش های دینی در درون آدمی دارد. بنابراین برای داشتن یک سبک زندگی دینی، ابتدا باید به ترسیم هویت خویش براساس مجموعه ای نظام مند از باورهای دینی پرداخت و پس از اصلاح نگرش، رفتارهای فردی و اجتماعی را به سمتی سوق داد که موجبات نزدیکی آدمی را به خداوند فراهم و در نتیجه سعادت اخروی او را تضمین نماید. تنها در این صورت است که حیات طیبه دنیوی و اخروی برای آدمی رقم می خورد.

در میراث حدیثی اهل سنّت و روایات منقول از اهل البیت در منابع شیعی، به تواتر از طینت انسان ها، تفاوتِ طینتِ آن ها و ارتباط این طینت با سعادت و شقاوت انسان ها سخن گفته شده است. بازخوانی دقیق تر و مجموعه ای أحادیث طینت، بر محور محتوای این أحادیث و به مدد بهره گیری از دیگر أحادیث محکم و تفسیر این أحادیث به طور منطقی و در ارتباط با آیات قرآن و با تکیه بر نظر دانشمندان دینی، ایده ای است که این تحقیق در پیش گرفته است.از چالش برانگیزترین مطالبی که این تحقیق با آن روبروست، مفهوم و حقیقت طینت و نوع رابطه انسان با طینت خویش است؛‎‎ پرسشهایی از قبیل: حقیقت طینت چیست؟ تفاوت طینت انسان ها به انتخاب خداوند است یا به اختیار آن ها؟ طینت چه نسبتی با اختیار انسان دارد؟ سوالات دیگری که این تحقیق به آنها می‌پردازد عبارتند از: آیا موجودات دیگر نیز طینت دارند و چه نسبتی بین طینت انسان با موجودات دیگر وجود دارد؟ حکمت تفاوت طینت ها چیست؟ چه رابطه ای بین طینت و عامل وراثت در علم زیست شناسی وجود دارد؟در یک نگاه درون دینی به حقیقت انسان؛ طینت به عنوان ماده اولیه خلقت انسان، و اعم از بعد مادّی و فرامادّی اوست. رابطه انسان با طینت خویش و نوع این طینت، طبق ویژگی های نظام دنیا و به نحو اقتضاست، که زمینه ایجاد انواعِ قابلیّت و استعدادها را در افراد انسانی برای زندگی در این دنیا، طبق هدف آفرینش، ایجاد کرده است. مشیّت و اراده، قضا و قدر و علم أزلی خداوند، به فعل اختیاری و طینت ذاتی انسان، در تنظیم و آفرینش نظام عالم دنیا، تعلّق گرفته است. این طینت مطابق با ماده ای است که در علم زیست شناسی آن را عامل وراثت و انتقال صفات جسمی و روحی- روانی از والدین به فرزندان معرفی کرده اند.

چکیدهبابررسی های انجام شده درقرآن کریم ومتون دینی ،اخلاقی و... مشخص گردیددین به معنای «مجموعه‌ا‌‌ی از اعتقادات، احکام و اخلاق دارای خاستگاه قدسی و وحیانی» و اخلاق به معنای «مجموعه‌ای ناظر بر صفات و رفتارهایی ‌که قابل اتصاف به خوبی و بدی»است با یکدیگر مرتبط‌اند و نیازهای یکدیگر را برآورده می‌سازند. از این‌رو، هریکی در قلمرو دیگری نقش‌ها و کارکردهایی دارد. دین در سه حوزه «معرفت»، «توجیه» و «معیار» دارای کارکرد است. که درتبیین خوبی و بدی و همچنین ذکر احکام جزیی اخلاقی، عقل را یاری رسانده و اهداف اخلاقی را بیان می‌نماید؛ جاودانگی اصول اخلاقی با دین تضمین می‌شود؛ رفتارهای ایثارگرایانه، از خودگذشتگی، جود و...تنها با اعتقاد به خدا و حساب و جزای اخروی توجیه‌پذیر می‌شود و همچنین تحسین و تقبیح خداوند به عنوان ناظر آرمانی در اخلاق، محملی برای موجه ساختن رفتار اخلاقی به شمار می‌رود.همچنین مشخص گردید،اخلاق غیردینی باتوجه به دلایل قرآنی ،روایی وعقلانی نمی تواندتضمین کننده سعادت فردی واجتماعی انسان باشد.و امرالهی به عنوان معیار احکام اخلاقی با مسایلی نظیر نسبیت و تغیرپذیری خوبی و بدی همراه است. اما شکل رساتر معیار دینی اخلاق این است که رضایت خداوند را به عنوان مصداق اتَم سعادت در اخلاق مطرح کرده و می‌پذیرد که در نهایت قرب ورضایت خداوند معیار نهایی در اخلاق است.کلید واژه‌ها: دین، علم اخلاق ، اخلاق،فلسفه اخلاق،فلسفه علم اخلاق، پایگاه‌ اخلاق ، سکولار، سکولاریسم، اخلاق سکولار،

در این رساله تفسیر آیات سوره های یونس هود و یوسف آورده شده است.