جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بدیو در کتاب دلوز: غوغای هستی، به ارائه نظرات خود درباب هستی­شناسی دلوز پرداخته و با برشماری برخی ویژگی ها در نگره دلوز، او را درنهایت فیلسوف امر واحد می­خواند که با تکیه بر نگاه رواقی، در آنچه واژگون سازی افلاطون­خوانده ناموفق بوده­ و پروژه فلسفی­اش دست­آخر دستاوردی مگر تسلیم کثرت به واحد نداشته­است. برای بدیو که یکتا رسالت فیلسوف معاصر را در گسستن از مفهوم واحد به هر ترتیب می­داند، مفاهیمی چون اشتراک معنوی هستی و نیز بازگشت ابدی، صرفا به تساوی هستی و واحد خواهند رسید و حتی تفاوت در هستی­شناسی دلوز در نهایت تابع"همان" و راهبر واحد خواهد بود. در این مقاله تلاش خواهیم نمود ضمن برشمردن بخشی از نقدهای بدیو در خصوص ارتباط دلوز و نگره رواقی و نیز به کار­گیری مفهوم بازگشت ابدی و تلقی او از دلوز به­مثابه فیلسوف امر واحد، نقدی بر نقدهای بدیو ارائه و در نهایت از هستی­شناسی تفاوت و تکرار به­مثابه نسخه­ای مبتنی بر کثرت دفاع نماییم و نشان دهیم ریشه بنیادین نقدهای بدیو را می­توان در تلقی نامنسجم او از واحد و خلط عامدانه مفاهیم اشتراک معنوی وجود و واحد دانست.

هستی­شناسی برای هایدگر با ایراد نقد بر تاریخ متافیزیک ِپس از افلاطون آغاز و با ذکر تمایز هستی­شناختی، خطرات علم مدرن و تفکر ریاضیاتی در شکل­گیری نیست­انگاری انسان مدرن تبیین می­شود و در نهایت با تفوق نگاه شاعرانه بر ریاضیات در انکشاف جهان برای دازاین ادامه می­یابد. هستی برای هایدگر آن غنای محض است که خود را به انحاء مختلف بر دازاین می­نمایاند و تفکر ریاضیاتی نه راهبر به وجود که عامل اصلی غفلت از آن ونیز غفلتِ از این غفلت، در سراسر تاریخ متافیزیک است. در مقابل آلن بدیو در اساسی­ترین دعوی فلسفی­اش ریاضیات را هستی­شناسی دانسته و از نسخه­ای تفریقی پرده برمی­دارد که مدعی­است منتقدی سرسخت برای نگاه ریاضی ستیز و در عوض، شاعرانة هایدگر است. در این مقاله سعی برآن است تا ضمن ارائۀ نقدهای بدیو به رویکرد هایدگر در قبال ریاضیات، به ذکر دلایل او برای تفوق نگاه ریاضیاتی بر آنچه هستی­شناسی شاعرانه نام نهاده است، بپردازیم و درنهایت نشان دهیم بدیو فارغ از اینکه تا چه اندازه در ایراد انتقادات خود به هایدگر محقّ است یا خیر، لیکن به جهت تحقق اهداف مدنظر خود در هستی­شناسی ناچار از طرح و ارائۀ آنها است.

اگرچه بسیاری قرن حاضررا دوران مرگ مابعدالطبیعه و هستی شناسی شمرده و از پایان فلسفه سخن گفته اند، اما آلن بدیو از معدود چهره های بلند آوازه معاصر است که فلسفه را نه در بستر مرگ، که در حیاتی تمام عیار می داند.او هستی شناسی را با ریاضیات گره می زند.به باور وی، اندیشه و هستی هم ارز با یکدیگر اند و این مدعا چنان در چارچوب فکری او ریشه دوانده است که بنا به اذعان بسیاری، مهم ترین اثر فلسفی درقرن بیستم را پس از هستی و زمان، باید شاهکار فلسفی و در حقیقت هستی شناختی وی با نام هستی و رخداد دانست.بدیو جامه ای بدیع بر قامت بظاهر خمیده هستی شناسی پوشانیده است ودر اعلانی بنیادین، هستی شناسی را همان ریاضیات می خواند، هستی شناسی بدیو تفاوت هایی آشکار با قسم بنیادین در هایدگر ، ونیز قسم حیات گرایانه در دلوز دارد و از این جهت، وی خود را از دو فیلسوف برجسته قرن متمایز می سازد وحتی برخلاف این هردو، رویکردی افلاطون گرایانه اتخاذ می نماید تا بتواند ایده های افلاطونی را در چارچوب نظریه مجموعه، سامانی تازه بدهد و بدین قرار، اصول موضوعه نظریه مجموعه در نگاه او، ایده هایی هستی شناختی اند که هستی را تنها در قالب آنها می توان بیان نمود.هستی از نظر بدیو کثرت محض است.کثرتی که هیچگونه وحدتی در آن راه ندارد.در این پایان نامه سعی بر آن بوده است که با بررسی مفاهیم کلیدی در اندیشه این فیلسوف، به جایگاه ریاضیات، نیستی، رخداد، فرانمایی، بازنمایی، کثرت، و وضعیت در برساخت یک هستی شناسی ریاضیاتی بپردازیم و نیز نگاهی بر تشابهات و تفاوت های اندیشه بدیو با سه فیلسوف بزرگ یعنی هایدگر، دلوز، و کانت داشته باشیم تا از این طریق، امکان غور بیشتر در آراء وی میسر گردد.

کانت را بی­ هیچ تردید باید از تأثیر­گذارترین چهره ­ها در تاریخ فلسفه غرب دانست؛ طرح انقلاب کپرنیکی و نیز ارتباط در­هم ­تنیدۀ سوژه و ابژه، تحولی شگرف را پدید آورد. نقد عقل محض از بااهمیت ­ترین آثار معرفت ­شناختی در دوره جدید است که به تعیین حدود و ثغور معرفت پرداخته­ است و توصیفی نوین و بی­بدیل از نحوۀ حصول شناخت در فاعل شناسا به ­دست می­دهد. بر­ همین اساس، غالب تفاسیر معرفت­ شناسانه هستند که تا به امروز از نگاه فلسفی کانت عرضه شده ­اند؛ اما برخلاف تفاسیر رایج، آلن بدیو، فیلسوف معاصر فرانسوی، تفسیری هستی­ شناسانه از کانت ارائه می­دهد. او که خود عرضه­ گر قسمی از هستی­ شناسی تحت عنوان هستی­شناسی تفریقی است. از نظر آلن بدیو باتوجه به نحوه­ تبیین سوژه و ابژه استعلایی، صور شهود حسی و مقولات در اندیشه کانت، می­توان وی را نیز واجد هستی­ شناسی تفریقی دانست. به همین دلیل او در دو اثر خود با نام ­های کوته نوشت­ه ایی در ­باب وجود و نوشته­ های نظری، به ویژگی­های هستی ­شناسی تفریقی در کانت اشاره می­کند. نویسندگان این مقاله چنین ادعایی دارند که ضمن معرفی ویژگی­های هستی ­شناسی تفریقی، به بررسی ادعای بدیو در خصوص وجود آن در کانت بپردازند و در نهایت، باذکر دلایلی چند، نقد­هایی را در­این خصوص مطرح سازند.

آلن بدیو، فیلسوف معاصر فرانسوی، به تبیین گونه­ای هستی­شناسی مبتنی بر مفهوم نیستی پرداخته است، چارچوبی هستی­شناسانه موسوم به هستی­شناسی تفریقی که از کثرتی محض سخن می­گوید. داعیه بنیادین این قسم هستی شناسی را تز«ریاضیات هستی­شناسی است»، تشکیل می­دهد که به باور بدیو تنها از طریق نظریه مجموعه ها قابل تبیین است. او می­کوشد تا به یاری ریاضیات، مفهوم واحد را به­طور کامل از هستی­شناسی کنار­گذارد. در این مقاله پس از معرفی عناصر کلیدی هستی­شناسی تفریقی و بررسی اجمالی ارتباط اصول موضوعه نظریه مجموعه­ها با نیستی، هستی شناسی مبتنی بر نیستی وکثرت محض مورد بررسی و نقد قرار می گیرد.

در این پایان نامه هستی شناسی، معنا و جایگاه آن در فلسفه فیلسوف معاصر فرانسوی مورد بررسی قرار گرفته است و در این راستا، نقش بسیار مهم و کلیدی ریاضیات نیز در نحوه تبیین این قسم هستی شناسی، خودرا در قالب این دعوی بنیادین نشان می دهد که: ریاضیات هستی شناسی است. او در تبیین هستی شناسی مدنظر خود، از نظریه مجموعه ها بهره می گیرد.اصول موضوعه این نظریه وی را قادر می شازد تا ساختار هستی شناسی را بر مبنای تهی و نیز در قالب کثرت محض ارایه دهد.