جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بابیت و بهائیت از جریان‌های متمهدی و متنبی معاصر هستند که بر پایه ادعای امی‌بودنِ سران‌شان و نیازمندی ادیان به مطابقت با زمان، در گفتار و نوشتار و تبلیغات خود از بداعت و بی‌مانندی در ادعا، آموزه‌ها و احکام‌شان سخن می‌گویند و با این حربه در پی عوام فریبی و ناکارآمدنمایی ادیان الهی هستند تا با نفی اسلام و ادیان پیشین، حقانیت خود را به مخاطبان‌شان تلقین کنند. این نوشتار بر پایه روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی ضمن تبیین ادعاهای بابیت و بهائیت در موضوع بداعت و نوآوری، از شواهد تاریخی، ادبی، کلامی، فقهی، روشی و ساختاری‌ای پرده برمی‌دارد که بر الگوگیری این دو جریان از فرق پیشین دلالت دارند. براساس تعالیم حسین‌علی نوری، وجود این تناقض به تنهایی بر نفی نبوت، رسالت و الهی بودن سران بابیت و بهائیت و بطلان ادعاهای‌شان کفایت می‌کند.

مدعیان معاصر مهدویت، خواب را راه ارتباط با ائمه اطهار؟عهم؟ و کسب علم از ایشان معرفی کرده و از ادله اثبات ادعاهای غیرقابل اثبات خود می‌شمارند و مخاطبان خود را به خواب‌باوری می‌خوانند و گاهی با ارائه فرامینی آنان را به ورطه رویاپروری می‌کشانند تا علاوه بر جذب موعودباوران، مصونیت و نفوذ کلام در مخاطب را به چنگ آورند. این نوشتار بر پایه روش توصیفی _ تحلیلی و بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، جایگاه خواب در میان متمهدیان فعال معاصر را بیان می‌کند و روشن می‌سازد که خواب‌گرایی از ابداعات یا ویژگی‌های فرقه خاصی نیست و گروهک‌های بسیاری در دست‌یابی به اهداف خود آن را به کار بسته‌اند؛ سپس از نقش خواب در گرایش به آنان پرده بر می‌دارد و در پایان علاوه بر تبیین هدف خواب‌گرایان از ترویج خواب‌باوری، با نگاهی انتقادی، استنادات آنان را به چالش کشیده و حجیت خواب در گرایش به ایشان را همراه با بیان تناقضات بررسی می‌کند.

گذشته‌گرایی و فهم سلف، به ظاهر جایگاه کاشفیت را در منطق نقلی سلفیه در فهم دین دارد و نه به عنوان منبع مستقل در عرض سنت نبوی برای دین‌شناسی؛ لیکن این شیوه، در عمل پس از سنت نبوی و حتی گاهی برتر از آن قرار گرفته و از مهم‌ترین شیوه‌های عملی فهم دین از منظر سلفیان است که این نوشتار بر پایه روش توصیفی ـ تحلیلی، به نقد این گونه از منطق نقلی سلفیه در فهم دین می‌پردازد و می‌نماید که اصل ورود فهم سلف به منطق فهم دین و لزوم پیروی از ایشان، بی‌اساس و ابداع شخصیت حقوقی برای آنان است که به تسری عصمت برای کسانی می‌انجامد که چنین پیراستگی‌ای ندارند، از این‌رو پیروی از آنان مصداق نفی قرآنی بر تقلید کورکورانه از کسانی است که نه تنها عدالت ندارند؛ بلکه معیارهای قرآنی الگوی شایسته را نیز در آنان نمی‌توان یافت. از سویی برتری فهم سلف با چالش‌های بسیار قرآنی، روایی و عقلی روبروست که نوشتار حاضر با دقت نظر به تبیین آن‌ها پرداخته و روشن می‌سازد که سلفیان در کاربست سلف‌گرایی در فهم دین به اشتباه رفته و به جای بهره‌گیری از خاندان عصمت و طهارت:، به دامان کسانی دست‌آویخته‌اند که صلاحیت لازم برای راهبری و راهنمایی در فهم دین را ندارند و به این خطا نیز بسنده نکرده و در موارد بسیاری سنت سلف را نه تنها بر خلف، بلکه بر سنت نبوی و حتی شریعت برتری بخشیده‌اند که بطلان آن روشن است.

کنیه «ابن الانسان» از اصطلاحات کتاب مقدس است که یهودیان آن را بر مسیح موعود آخرالزمان تطبیق می‌کنند؛ مسیحیان نیز حضرت عیسی؟ع؟ را ابن الانسان موعود کتاب مقدس و منجی آخرالزمان معرفی می‌کنند. برخی شیعیان نیز با تطبیق کارکردهای «ابن الانسان» با مهدی موجود موعود؟عج؟ این شخصیت را همان منجی اسلام می‌دانند. در این میان بهائیان که از انشعابات انحرافی تشیع است، با تطبیق‌های گوناگون، در پی دست‌یابی به اهداف خودشان هستند. این نوشتار بر پایه روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی تطبیق‌های شخصیت «ابن الانسان» را از دیدگاه یهودیت و مسیحیت و اسلام و گروه منحرف بهائیت بیان می‌کند؛ سپس به تحلیل آن‌ها می‌پردازد. در پایان این شخصیت را همان حضرت عیسی؟ع؟ می‌شناسند که همراه امام مهدی موعود؟عج؟ خواهد آمد و به آن حضرت اقتدا خواهد کرد و سرانجام بر پایه تحریف و تناقضات در تطبیقات بهائیان، آنان را نادرست شمرده و نقد می‌کند.