جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

قصّه‌های قرآن در شمار آن دسته از آثار روایی است که می‌توان از نظر ساختار و شیوه داستان‌پردازی به آن نگاه کرد؛ زیرا هنر قصّه‌گویی در قرآن همراه با شگردهای روایی شگرف، چنان زیبایی به آن بخشیده که از زوایای گوناگون قابل بررسی است. از سوی دیگر مثنوی مولوی نیز از آن دسته آثار روایی است که داستان های فراوانی را در خود جای داده است. از آنجا که شیوه داستان‌پردازی در هر اثر روایی نقش مؤثری در پیکربندی روایت ایفا می‌کند؛ بنابراین هدف از این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، مقایسه و تطبیق شیوة داستان‌پردازی قرآن و مثنوی است. بعد از واکاوی این دو اثر این نتیجه به دست آمد که شیوة داستان‌پردازی در قرآن از جمله شروع و شیوة نقل داستان‌ها و... از تنوع خاصی برخورداراست که مولوی از آن به‌ویژه در به کارگیری شیوه‌هایی چون براعت استهلال در شروع، شکست خط، سپیدخوانی و روایت‌گریزی در شیوة نقل داستان‌ها تأثیر چشمگیری پذیرفته است. نتیجه تحقیق بیانگر آن است که مولوی با دیدگاه الگومدار خود از شیوة داستان‌پردازی قصه‌های قرآن به صورت سرمشق‌های عالی در پروراندن قصه‌های مثنوی به فراوانی بهره برده است.

این کتاب برگزیده‌ای از مطالبی است که علامه طباطبائی در تفسیر المیزان، به مناسبت آیانی که در آنها به قوم یهود و ویژگی‌های آن اشاره شده، آورده است. علامه طباطبایی ضمن بیان دیدگاه قرآن در این زمینه، روایات معصومین را نیز مدّ نظر داشته و فصلی جداگانه تحت عنوان «بحث روایی» به این مهم اختصاص داده است. وی به موازات آن دیدگاه دانشمندان، مورخان و مفسران را نیز مطرح ساخته و در برخی موارد برای اثبات مدعای خود به تورات استناد نموده و به نقل و نقد مطالب آن پرداخته است. این کتاب مشتمل بر نُه بخش است که هر بخش چند فصل دارد. در بخش نخست مباحث مربوط به تورات و تحریف آن و بحث کتمان حکم رجم از سوی یهودیان آمده است. در بخش‌های دوم تا چهارم ابعاد اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی قوم یهود از منظر قرآن بررسی شده است. بخش پنجم کتاب به چگونگی برخورد یهودیان با پیامبران خدا از جمله موسی (ع)، عیسی (ع) و حضرت محمد (ص) اختصاص دارد. بخش ششم چگونگی توطئة یهود در ماجرای تغییر قبله را مورد بررسی قرار می‌دهد. در بخش هفتم داستان مخالفت یهودیان پیمان‌شکن بنی‌نضیر، بنی‌قریظه و بنی‌قینقاع با رسول اکرم (ص) و داستان‌هایی که از آنها در قرآن آمده، بررسی شده است. در بخش هشتم چگونگی دسیسة یهودیان برای وارد‌کردن احادیث و خرافات جعلی اسرائیلیات در روایات اسلامی از نظر گذرانده شده و آخرین بخش به جستاری در جایگاه یهودیان در اندیشة مسلمانان و موضع مسلمانان نسبت به این قوم اختصاص دارد.